ชั้นประโยค ป.ธ.๓

	๓. ภทฺทิยภิกฺขุวตฺถุ. (๒๑๕)

	"ยํ หิ กิจฺจนฺติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา ภทฺทิยํ นิสฺสาย
ชาติยาวเน วิหรนฺโต ภทฺทิเย ภิกฺขู อารพฺภ กเถสิ.

	เต กิร ปาทุกมณฺฑเน อุยฺยุตฺตา อเหสุ. ยถาห? เตน โข
ปน สมเยน ภทฺทิยา ภิกฺขู อเนกวิหิตํ ปาทุกมณฺฑนานุโยคมนุยุตฺตา วิหรนฺติ: ติณปาทุกํ กโรนฺติปิ กาเรนฺติปิ มุญฺชปาทุกํ ๑ ปพฺพชปาทุกํ หินฺตาลปาทุกํ กมฺพลปาทุกํ กโรนฺติปิ กาเรนฺติปิ, ริญฺจนฺติ อุทฺเทสํ ปริปุจฺฉํ อธิสีลํ อธิจิตฺตํ อธิปฺปญฺนฺ ติ. ๒ ภิกฺขู เตสํ ตถากรณภาวํ อุชฺฌายิตฺวา สตฺถุ อาโรเจสุ. สตฺถา เต ภิกฺขู ครหิตฺวา "ภิกฺขเว ตุมฺเห อญฺเน กิจฺเจน อาคนฺตฺวา อญฺสฺมึเยว กิจฺเจ อุยฺยุตฺตา ติ วตฺวา ธมฺมํ เทเสนฺโต อิมา คาถา อภาสิ
	"ยํ หิ กิจฺจํ, ตทปวิทฺธํ, อกิจฺจํ ปน กยีรติ; ๓ อุนฺนฬานํ ปมตฺตานํ เตสํ วฑฺฒนฺติ อาสวา; เยสญฺ จ สุสมารทฺธา นิจฺจํ กายคตา สติ, อกิจฺจํ เต น เสวนฺติ, กิจฺเจ สาตจฺจการิโน; สตานํ สมฺปชานานํ อตฺถํ คจฺฉนฺติ อาสวา ติ.
	ตตฺถ "ยํ หิ กิจฺจนฺติ: ภิกฺขุโน หิ ปพฺพชิตกาลโต ปฏฺาย
อปริมาณสีลกฺขนฺธโคปนํ อรญฺวาโส ธุตงฺคปริหรณํภาวนา- รามตา ติ เอวมาทิ กิจฺจํ นาม. อิเมหิ ปน, ยํ อตฺตโน กิจฺจํ; ตํ อปวิทฺธํ ฉฑฺฑิตํ. อกิจฺจนฺติ: ภิกฺขุโน ปน ฉตฺตมณฺฑนํ อุปาหนมณฺฑนํ ปาทุกปตฺตถาลกธมกรกกายพนฺธนอํสพนฺธนมณฺฑนํ อกิจฺจํ นาม. เยหิ ตํ กยีรติ, เตสํ มานนฬํ อุกฺขิปิตฺวา จรเณน อุนฺนฬานํ สติโวสฺสคฺเคน ปมตฺตานํ จตฺตาโรปิ อาสวา วฑฺฒนฺตี ติ อตฺโถ. สุสมารทฺธาติ: สุปคฺคหิตา. กายคตา สตีติ: กายานุปสฺสนาภาวนา. อกิจฺจนฺติ: เต เอตํ ฉตฺตมณฺฑนาทิกํ อกิจฺจํ น เสวนฺติ น กโรนฺตี ติ อตฺโถ. กิจฺเจติ: ปพฺพชิตกาลโต ปฏฺาย กตฺตพฺเพ อปริมาณสีลกฺขนฺธโคปนาทิเก กรณีเย. สาตจฺจการิโนติ: สตตํ การิโน อฏฺิตการิโน. เตสํ สติยา อวิปฺปวาเสน สตานํ "สาตฺถกสมฺปชญฺํ สปฺปายสมฺปชญฺํ โคจร- สมฺปชญฺํ อสมฺโมหสมฺปชญฺนฺ ติ จตูหิ สมฺปชญฺเหิ สมฺปชานานํ จตฺตาโรปิ อาสวา อตฺถํ คจฺฉนฺติ ปริกฺขยํ อภาวํ คจฺฉนฺตี ติ อตฺโถ.

	เทสนาวสาเน เต ภิกฺขู อรหตฺเต ปติฏฺหึสุ. สมฺปตฺตานํปิ
สาตฺถิกา เทสนา อโหสี ติ.
ภทฺทิยภิกฺขุวตฺถุ.
************
๑. ปาลิยมฺปน "มุญฺชปาทุกํ กโรนฺติปิ กาเรนฺติปิ ปพฺพชปาทุกํ กโรนฺติปิ กาเรนฺติปิ หินฺตาลปาทุกํ กโรนฺติปิ กาเรนฺติปิ กมลปาทุกํ กโรนฺติปิ กาเรนฺติปิ กมฺพลปาทุกนฺติ ทิสฺสนฺติ. . ว. ๒. มหาวคฺเค ๕/๒๐. ๓. ม. กรียติ.