ชั้นประโยค ป.ธ.๓

	๒. กุกฺกุฏณฺฑขาทิกาวตฺถุ. (๒๑๔)

	"ปรทุกฺขูปธาเนนาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
เอกํ กุกฺกุฏณฺฑขาทิกํ อารพฺภ กเถสิ.

	สาวตฺถิยา กิร อวิทูเร ปณฺฑุรํ นาม เอโก คาโม, ตตฺเถ โก
เกวฏฺโฏ วสติ. โส สาวตฺถึ คจฺฉนฺโต อจิรวตีตีเร กจฺฉปณฺฑานิ ทิสฺวา ตานิ อาทาย สาวตฺถึ คนฺตฺวา เอกสฺมึ เคเห ปจาเปตฺวา ขาทนฺโต ตสฺมึ ๑ เคเห กุมาริกาย เอกํ อณฺฑํ อทาสิ. สา ตํ ขาทิตฺวา ตโต ปฏฺาย อญฺํ ขาทนียํ นาม น อิจฺฉิ. อถ สฺสา มาตา กุกฺกุฏิยา วิชาตฏฺานโต เอกํ อณฺฑํ คเหตฺวา อทาสิ. สา ตํ ขาทิตฺวา รสตณฺหาย พทฺธา ตโต ปฏฺาย สยเมว กุกฺกุฏิยา อณฺฑานิ คเหตฺวา ขาทิ. กุกฺกุฏี วิชาตกาเล ตํ อตฺตโน อณฺฑานิ คเหตฺวา ขาทนฺตึ ทิสฺวา ตาย อุปทฺทูตา อาฆาตํ พนฺธิตฺวา "อิโต ทานิ จุตา ยกฺขินี หุตฺวา ๒ ตว ทารเก ขาทิตุ สมตฺถา หุตฺวา นิพฺพตฺเตยฺยนฺ ติ ปตฺถนํ เปตฺวา กาลํ กตฺวา ตสฺมึเยว เคเห มชฺชารี หุตฺวา นิพฺพตฺติ. อิตราปิ กาลํ กตฺวา ตตฺเถว กุกฺกุฏี หุตฺวา นิพฺพตฺติ. กุกฺกุฏี อณฺฑานิ วิชายิ. มชฺชารี อาคนฺตฺวา ตานิ ขาทิตฺวา ทุติยํปิ ตติยํปิ ขาทิเยว. กุกฺกุฏี "ตโย วาเร มม อณฺฑานิ ขาทิตฺวา อิทานิ มํ ขาทิตุกามา สิ, อิโต จุตา สปุตฺตกํ ตํ ขาทิตุ ลเภยฺยนฺ ติ ปตฺถนํ กตฺวา ตโต จุตา ทีปินี หุตฺวา นิพฺพตฺติ. อิตราปิ กาลํ กตฺวา มิคี หุตฺวา นิพฺพตฺติ. ตสฺสา วิชาตกาเล ทีปินี อาคนฺตฺวา ตํ สทฺธึ ปุตฺเตหิ ขาทิ. เอวํ ขาทนฺตา ปญฺจสุ อตฺตภาวสเตสุ อญฺมญฺสฺส ทุกฺขํ อุปฺปาเทตฺวา อวสาเน เอกา ยกฺขินี หุตฺวา นิพฺพตฺติ, เอกา สาวตฺถิยํ กุลธีตา หุตฺวา นิพฺพตฺติ. อิโต ปรํ "น หิ เวเรน เวรานีติ คาถาย วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํ. อิธ ปน สตฺถา "เวรํ หิ อเวเรน อุปสมฺมติ, โน เวเรน าติ วตฺวา อุภินฺนํปิ ธมฺมํ เทเสนฺโต อิมํ คาถม าห
	"ปรทุกฺขูปธาเนน โย อตฺตโน สุขมิ จฺฉติ, เวรสํสคฺคสํสฏฺโ เวรา โส น ปริมุจฺจตี ติ.
	ตตฺถ "ปรทุกฺขูปธาเนนาติ: ปรสฺมึ ทุกฺขฏฺปเนน,
ปรทุกฺขุปฺปาทเนน าติ อตฺโถ. เวรสํสคฺคสํสฏฺโติ: โส ปุคฺคโล อกฺโกสนปฺปจฺจกฺโกสนปฺปหรณปฺปฏิปฺปหรณาทีนํ วเสน อญฺมญฺํ กเตน เวรสํสคฺเคน สํสฏฺโ. เวรา โส น ปริมุจฺจตีติ: นิจฺจกาลํ เวรวเสน ทุกฺขเมว ปาปุณาตี ติ อตฺโถ.

	เทสนาวสาเน ยกฺขินี สรเณสุ ปติฏฺาย ปญฺจ สีลานิ
สมาทยิตฺวา เวรโต มุจฺจิ. อิตราปิ โสตาปตฺติผเล ปติฏฺหิ. สมฺปตฺตานํปิ สาตฺถิกา เทสนา อโหสี ติ.
กุกฺกุฏณฺฑขาทิกาวตฺถุ.
************
๑. ตตฺถาติ ยุตฺตตรํ. ๒. ปมาทลิขิเตน ภวิตพฺพํ.