๑๘๔.	ยงฺกิญฺจิ  สมุทยธมฺมํ    สพฺพนฺตํ  นิโรธธมฺมํ.
	สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา  สิ่งนั้นล้วนมีความดับไปเป็นธรรมดา.
	สํ. มหา. ๑๙/๕๓๑.
๑๘๕.	ยถาปจฺจยํ  ปวตฺตนฺติ.
	สิ่งที่ปัจจัยปรุงแต่งขึ้น  ย่อมเป็นไปตามปัจจัย.
	ร. ร. ๔.
๑๘๖.	อาโรคฺยปรมา  ลาภา.
	ความไม่มีโรค  เป็นลาภอย่างยิ่ง.
	ม. ม. ๑๓/๒๘๑.  ขุ. ธ. ๒๕/๔๒.
๑๘๗.	ชิฆจฺฉา  ปรมา  โรคา.
	ความหิว  เป็นโรคอย่างยิ่ง.
	ขุ. ธ. ๒๕/๔๒.
๑๘๘.	สงฺขารา  สสฺสตา  นตฺถิ.
	สังขารที่ยั่งยืน  ไม่มี.
	ขุ. ธ. ๒๕/๔๙.
๑๘๙.	อนิจฺจา  วต  สงฺขารา.
	สังขารทั้งหลาย  ไม่เที่ยงหนอ.
	ที. มหา. ๑๐/๑๘๑.  สํ. ส. ๑๕/๘.  สํ. นิ. ๑๖/๒๒๘.
๑๙๐.	ทุลฺลภา  ขณสมฺปตฺติ.
	ความถึงพร้อมแห่งขณะ  หาได้ยาก.
	ส. ม.
๑๙๑.	ทุลฺลภํ  ทสฺสนํ  โหติ    สมฺพุทฺธานํ  อภิณฺหโส.
	การเห็นพระพุทธเจ้าเนือง ๆ  เป็นการหาได้ยาก.
	ม. ม. ๑๓/๕๕๔.  ขุ. สุ. ๒๕/๔๔๔.
๑๙๒.	ขโณ  โว  มา  อุปจฺจคา.
	ขณะอย่าล่วงท่านทั้งหลายไปเสีย.
	องฺ. อฏฺก. ๒๓/๒๓๑.  ขุ. ธ. ๒๕/๕๗.  ขุ. สุ. ๒๕/๓๘๙.
๑๙๓.	อติปตติ  วโย  ขโณ  ตเถว.
	วัยย่อมผ่านพ้นไปเหมือนขณะทีเดียว.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๓๑๒.
๑๙๔.	กาโล  ฆสติ  ภูตานิ    สพฺพาเนว  สหตฺตนา.
	กาลเวลา  ย่อมกินสรรพสัตว์พร้อมทั้งตัวมันเอง.
	ขุ. ชา. ทุก. ๒๗/๙๕.
๑๙๕.	อิติ  วิสฺสฏฺกมฺมนฺเต    อตฺถา  อจฺเจนฺติ  มาณเว.
	ประโยชน์ย่อมล่วงเลยคนหนุ่มผู้ทอดทิ้งการงาน.
	ที. ปาฏิ. ๑๑/๑๙๙.
๑๙๖.	นกฺขตฺตํ  ปฏิมาเนนฺตํ    อตฺโถ  พาลํ  อุปจฺจคา.
	ประโยชน์ได้ล่วงเลยคนโง่ผู้มัวถือฤกษ์อยู่.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๑๖.
๑๙๗.	อตฺโถ  อตฺถสฺส  นกฺขตฺตํ    กึ  กริสฺสนฺติ  ตารกา.
	ประโยชน์เป็นฤกษ์ของประโยชน์เอง ดวงดาวจักทำอะไรได้.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๑๖.
๑๙๘.	วโส  อิสฺสริยํ  โลเก.
	อำนาจเป็นใหญ่ในโลก.
	สํ. ส. ๑๕/๖๐.
๑๙๙.	สิริ  โภคานมาสโย.
	ศรีเป็นที่อาศัยแห่งโภคทรัพย์.
	สํ. ส. ๑๕/๖๑.
๒๐๐.	กิจฺฉา  วุตฺติ  อสิปฺปสฺส.
	ความเป็นไปของคนไร้ศิลปะ  ย่อมฝืดเคือง.
	ขุ. ชา. ทฺวาทส. ๒๗/๓๓๐.
๒๐๑.	สาธุ  โข  สิปฺปกํ  นาม    อปิ  ยาทิสกีทิสํ.
	ขึ้นชื่อว่าศิลปะแม้เช่นใดเช่นหนึ่ง ก็ยังประโยชน์ให้สำเร็จได้.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๓๕.
๒๐๒.	มตฺตญฺญุตา  สทา  สาธุ.
	ความรู้จักประมาณ  ยังประโยชน์ให้สำเร็จทุกเมื่อ.
	ว. ว.
๒๐๓.	หิริโอตฺตปฺปิยญฺเญว    โลกํ  ปาเลติ  สาธุกํ.
	หิริและโอตตัปปะ  ย่อมรักษาโลกไว้เป็นอันดี.
	ว. ว.
๒๐๔.	โลโกปตฺถมฺภิกา  เมตฺตา.
	เมตตาเป็นเครื่องค้ำจุนโลก.
	ว. ว.
๒๐๕.	อรติ  โลกนาสิกา.
	ความริษยาเป็นเหตุทำโลกให้ฉิบหาย.
	ว. ว.
๒๐๖.	มหาปุริสภาวสฺส  ลกฺขณํ  กรุณาสโห.
	อัชฌาสัยที่ทนไม่ได้เพราะกรุณา เป็นลักษณะของมหาบุรุษ.
	ว. ว.
๒๐๗.	นิมิตฺตํ  สาธุรูปานํ    กตญฺญูกตเวทิตา.
	ความกตัญญูกตเวที  เป็นเครื่องหมายแห่งคนดี.
	นัย-ส. ส.
๒๐๘.	สพฺพญฺเจ  ปวึ  ทชฺชา    นากตญฺญุมภิราธเย.
	ถึงให้แผ่นดินทั้งหมด  ก็ยังคนอกตัญญูให้จงรักไม่ได้.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๒๓.
๒๐๙.	หนฺนติ  โภคา  ทุมฺเมธํ.
	โภคทรัพย์  ย่อมฆ่าคนมีปัญญาทราม.
	ขุ. ธ. ๒๕/๖๓.
๒๑๐.	สกฺกาโร  กาปุริสํ  หนฺติ.
	สักการะ  ย่อมฆ่าคนชั่วเสีย.
	วิ. จุล. ๗/๑๗๒.  สํ. ส. ๑๕/๒๒๖.  สํ. นิ. ๑๖/๒๘๔.
๒๑๑.	กิจฺโฉ  มนุสฺสปฏิลาโภ.
	ความได้เป็นมนุษย์  เป็นการยาก.
	ขุ. ธ. ๒๕/๓๙.
๒๑๒.	กิจฺฉํ  มจฺจาน  ชีวิตํ.
	ความเป็นอยู่ของสัตว์  เป็นการยาก.
	ขุ. ธ. ๒๕/๓๙.
๒๑๓.	กิจฺฉํ  สทฺธมฺมสฺสวนํ.
	การฟังธรรมของสัตบุรุษ  เป็นการยาก.
	ขุ. ธ. ๒๕/๓๙.
๒๑๔.	กิจฺโฉ  พุทฺธานมุปฺปาโท.
	ความเกิดแห่งท่านผู้รู้  เป็นการยาก.
	ขุ. ธ. ๒๕/๓๙.
๒๑๕.	อสชฺฌายมลา  มนฺตา.
	มนต์มีการไม่ท่องบ่น  เป็นมลทิน.
	องฺ. อฏฺก. ๒๓/๑๙๘.  ขุ. ธ. ๒๕/๔๗.
๒๑๖.	อนุฏฺานมลา  ฆรา.
	เหย้าเรือนมีความไม่หมั่นเป็นมลทิน.
	องฺ. อฏฺก. ๒๓/๑๙๘.  ขุ. ธ. ๒๕/๔๗.
๒๑๗.	มลํ  วณฺณสฺส  โกสชฺชํ.
	ความเกียจคร้านเป็นมลทินแห่งผิวพรรณ.
	องฺ. อฏฺก. ๒๓/๑๙๘.  ขุ. ธ. ๒๕/๔๗.
๒๑๘.	มลิตฺถิยา  ทุจฺจริตํ.
	ความประพฤติชั่วเป็นมลทินของหญิง.
	องฺ. อฏฺก. ๒๓/๑๙๘.  ขุ. ธ. ๒๕/๔๗.
๒๑๙.	สุทฺธิ  อสุทฺธิ  ปจฺจตฺตํ.
	ความบริสุทธิ์และความไม่บริสุทธิ์  มีเฉพาะตัว.
	ขุ. ธ. ๒๕/๓๗.  ขุ. มหา. ๒๙/๓๗.  ขุ. จู. ๓๐/๑๑๖.
๒๒๐.	นาญฺโ  อญฺํ  วิโสธเย.
	ผู้อื่นพึงให้ผู้อื่นบริสุทธิ์ไม่ได้.
	ขุ. ธ. ๒๕/๓๗.  ขุ. มหา. ๒๙/๓๗.  ขุ. จู. ๓๐/๑๑๖.
๒๒๑.	สุทฺธสฺส  สุจิกมฺมสฺส    สทา  สมฺปชฺชเต  วตํ.
	พรตของผู้บริสุทธิ์มีการงานสะอาด ย่อมถึงพร้อมทุกเมื่อ.
	ม. ม. ๑๒/๗๐.
๒๒๒.	สุทสํ  วชฺชมญฺเสํ    อตฺตโน  ปน  ทุทฺทสํ.
	ความผิดของผู้อื่นเห็นง่าย  ฝ่ายของตนเห็นยาก.
	ขุ. ธ. ๒๕/๔๘.
๒๒๓.	นตฺถิ  โลเก  รโห  นาม    ปาปกมฺมํ  ปกุพฺพโต.
	ชื่อว่าที่ลับของผู้ทำบาปกรรม  ไม่มีในโลก.
	องฺ. ติก. ๒๐/๑๘๙.  ขุ. ชา. จตุตกฺก. ๒๗/๑๓๑.
๒๒๔.	เนสา  สภา  ยตฺถ  น  สนฺติ  สนฺโต.
	สัตบุรุษไม่มีในชุมนุมใด  ชุมนุมนั้นไม่ชื่อว่าสภา.
	สํ. ส. ๑๕/๒๗๐.  ขุ. ชา. อสีติ. ๒๘/๑๕๑.
๒๒๕.	นตฺเถตํ  โลกสฺมึ  ยํ  อุปาทิยมานํ  อนวชฺชํ  อสฺส.
	สิ่งใดเข้าไปยึดถืออยู่ จะพึงหาโทษมิได้ สิ่งนั้นไม่มีในโลก.
	ร. ร. ๔.
๒๒๖.	โภคา  สนฺนิจยํ  ยนฺติ    วมฺมิโกวูปจียติ.
	โภคทรัพย์ของผู้ครองเรือนดี  ย่อมถึงความพอกพูน เหมือนจอมปลวกกำลังก่อขึ้น.
	ที. ปาฏิ. ๑๑/๒๐๒.
๒๒๗.	อลํ  พาลสฺส  โมหาย  โน  จ  ปารคเวสิโน.
	รูปโฉมพอลวงคนโง่ให้หลงได้  แต่ลวงคนแสวงหา พระนิพพานไม่ได้เลย.
	ม. ม. ๑๓/๔๐๑.  ขุ. เถร. ๒๖/๓๗๗.
๒๒๘.	รูปํ  ชีรติ  มจฺจานํ    นามโคตฺตํ  น  ชีรติ.
	ร่างกายของสัตว์ย่อยยับได้  แต่ชื่อและสกุลไม่ย่อยยับ.
	สํ. ส. ๑๕/๕๙.
๒๒๙.	ถีนํ  ภาโว  ทุราชาโน.
	ภาวะของหญิงรู้ได้ยาก.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๒๑.
๒๓๐.	อุกฺกฏฺเ  สูรมิจฺฉนฺติ.
	ในเวลาคับขัน  ย่อมต้องการคนกล้า.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๓๐.
๒๓๑.	มนฺตีสุ  อกุตูหลํ.
	ในบรรดาที่ปรึกษา ย่อมต้องการคนไม่พูดพล่าม.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๓๐.
๒๓๒.	ปิยญฺจ  อนฺนปานมฺหิ.
	ในเวลามีข้าวน้ำ  ย่อมต้องการคนที่รัก.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๓๐.
๒๓๓.	อตฺเถ  ชาเต  จ  ปณฺฑิตํ.
	ในเมื่อเรื่องราวเกิดขึ้น  ย่อมต้องการบัณฑิต.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๓๐.
๒๓๔.	อาปทาสุ  ถาโม  เวทิตพฺโพ.
	กำลังใจพึงรู้ได้ในคราวมีอันตราย.
	นัย-ขุ. อุ. ๒๕/๑๗๘.
๒๓๕.	ยโส  ลทฺธา  น  มชฺเชยฺย.
	ได้ยศแล้ว  ไม่ควรเมา.
	ขุ. ชา. จตุกฺก. ๒๗/๑๔๕.
๒๓๖.	จาคมนุพฺรูเหยฺย.
	พึงเพิ่มพูนความสละ.
	ม. อุป. ๑๔/๔๓๖.
๒๓๗.	สนฺติเมว  สิกฺเขยฺย.
	พึงศึกษาความสงบนั่นแล.
	นัย-ม. อุป. ๑๔/๔๓๖.
๒๓๘.	โลกามิสํ  ปชเห  สนฺติเปกฺโข.
	ผู้เพ่งสันติ  พึงละอามิสในโลกเสีย.
	สํ. ส. ๑๕/๓, ๗๗, ๙๐.
๒๓๙.	ตํ  คณฺเหยฺย  ยทปณฺณกํ.
	สิ่งใดไม่ผิด  พึงถือเอาสิ่งนั้น.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๑.
๒๔๐.	สมฺมุขา  ยาทิสํ  จิณฺณํ    ปรมฺมุขาปิ  ตาทิสํ.
	ต่อหน้าประพฤติเช่นใด ถึงลับหลังก็ให้ประพฤติเช่นนั้น.
	ส. ส.
๒๔๑.	อปฺปโต  โน  จ  อุลฺลเป.
	เมื่อยังไม่ถึง  ไม่ควรพูดอวด.
	ส. ส.
๒๔๒.	สนาถา  วิหรถ  มา  อนาถา.
	ท่านทั้งหลายจงมีที่พึ่งอยู่เถิด  อย่าไม่มีที่พึ่งอยู่เลย.
	นัย- องฺ. ทสก. ๒๔/๒๕.
๒๔๓.	นาญฺํ  นิสฺสาย  ชีเวยฺย.
	ไม่ควรอาศัยผู้อื่นเป็นอยู่.
	ขุ. อุ. ๒๕/๑๗๙.
๒๔๔.	อาโรคฺยมิจฺเฉ  ปรมญฺจ  ลาภํ.
	พึงปรารถนาความไม่มีโรคซึ่งเป็นลาภอย่างยิ่ง.
	ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๒๗.
๒๔๕.	อตีตํ  นานฺวาคเมยฺย.
	ไม่ควรคำนึงถึงสิ่งที่ล่วงแล้ว.
	ม. อุป. ๑๔/๓๔๘.
๒๔๖.	นปฺปฏิกงฺเข  อนาคตํ.
	ไม่ควรหวังสิ่งที่ยังไม่มาถึง.
	ม. อุป. ๑๔/๓๔๘.