๗. เปสการธีตุวตฺถุ. (๑๔๓)
   
เจติเย วิหรนฺโต เอกํ เปสการธีตรํ อารพฺภ กเถสิ.
   
ทานํ  อทํสุ.  สตฺถา  ภตฺตกิจฺจาวสาเน อนุโมทนํ  กโรนฺโต  "อทฺธุวํ
เม   ชีวิตํธุวํ  เม  มรณํอวสฺสํ  มยา  มริตพฺพํมรณปริโยสานํ
เม   ชีวิตํ,   ชีวิตํ   เม   อนิยตํ,   มรณํ  นิยตนฺติ  เอวํ  มรณสฺสตึ
ภาเวถเยสํ  หิ  มรณํ  อภาวิตํ  เต  ปจฺฉิเม  กาเล  อาสีวิสํ
ทิสฺวา   ภีตปุริโส   วิย   สนฺตาสํ   ปตฺตา   เภรวํ   รวนฺตา   กาลํ
กโรนฺติเยสํ  ปน  มรณํ  ภาวิตํ,   เต  ทูรโตว  อาสีวิสํ ทิสฺวา
ทณฺฑเกน   คเหตฺวา   ฉฑฺเฑตฺวา   ิตปุริโส  วิย   ปจฺฉิเม   กาเล
สนฺตสนฺติ; ตสฺมา มรณสฺสติ ภาเวตพฺพาติ อาห.
เอกา  ปน  โสฬสวสฺสุทฺเทสิกา  เปสการธีตา  "อโห พุทฺธานํ  กถา
นาม    อจฺฉริยา,   มยา   มรณสฺสตึ   ภาเวตุ   วฏฺฏตีติ   รตฺตินฺทิวํ
มรณสฺสติเมว  ภาเวติสตฺถาปิ  ตโต นิกฺขมิตฺวา  เชตวนํ  อคมาสิ.
สาปิ  กุมาริกา   ตีณิ   วสฺสานิ   มรณสฺสตึ  ภาเวติเยวอเถกทิวสํ
สตฺถา    ปจฺจูสกาเล   โลกํ   โวโลเกนฺโต   ตํ   กุมาริกํ   อตฺตโน
าณชาลสฺส    อนฺโต    ปวิฏฺํ   ทิสฺวา   "กึ   นุ   โข   ภวิสฺสตีติ
อุปธาเรนฺโต    "อิมาย    กุมาริกาย   มม   ธมฺมเทสนํ   สุตทิวสโต
ปฏฺาย    ตีณิ    วสฺสานิ    มรณสฺสติ   ภาวิตา,   อิทานาหํ   ตตฺถ
คนฺตฺวา อิมํ กุมาริกํ จตฺตาโร ปญฺเห ปุจฺฉิตฺวา ตาย วิสฺสชฺเชนฺติยา
จตูสุ   าเนสุ   สาธุการํ   ทตฺวา   อิมํ   คาถํ   ภาสิสฺสามิ,   สา
คาถาวสาเน โสตาปตฺติผเล ปติฏฺหิสฺสติตํ นิสฺสาย มหาชนสฺสาปิ
สาตฺถิกา  เทสนา  ภวิสฺสตีติ  ตฺวา  ปญฺจสตภิกฺขุปริวาโร  เชตวนา
นิกฺขมิตฺวา    อนุปุพฺเพน   อคฺคาฬววิหารํ   อคมาสิ.   อาฬวีวาสิโน
"สตฺถา    อาคโตติ    สุตฺวา   วิหารํ   คนฺตฺวา   นิมนฺตยึสุ.   สาปิ
กุมาริกา   สตฺถุ   อาคมนํ   สุตฺวา   "อาคโต   กิร   มยฺหํ   ปิตา,
โสปิ   อาจริโย  ปุณฺณจนฺทมุโข  มหาโคตมพุทฺโธติ  ตุฏฺมานสา
"อิโต    เม    ติณฺณํ    สํวจฺฉรานํ   มตฺถเก   สุวณฺณวณฺโณ   สตฺถา
ทิฏฺปุพฺโพ,    อิทานิสฺส    สุวณฺณวณฺณํ   สรีรํ   ทฏฺฐุ   มธุโรชญฺ
โอวาทธมฺมํ  โสตุ  ลภิสฺสามีติ  จินฺเตสิปิตา  ปนสฺสา  ตนฺตสาลํ
คจฺฉนฺโต    อาห   "อมฺม   ปรสนฺตโก   เม   สาฏโก   อาโรปิโต,
ตสฺส   วิทตฺถิมตฺตํ   อนิฏฺิตํ;   ตํ   อชฺช   นิฏฺาเปสฺสามิสีฆํ  เม
ตสรํ   วฏฺเฏตฺวา  อาหเรยฺยาสีติสา  จินฺเตสิ  "อหํ  สตฺถุ ธมฺมํ
โสตุกามา,   ปิตา      มํ   เอวมาห;   กึ   นุ  โข  สตฺถุ  ธมฺมํ
สุณามิ  อุทาหุ  ปิตุ  ตสรํ  วฏฺเฏตฺวา  หรามีติอถสฺสา  เอตทโหสิ
"ปิตา   มํ   ตสเร   อนาหริยมาเน   โปเถยฺยปิ  ปหเรยฺยปิตสฺมา
ตสรํ   วฏฺเฏตฺวา   ตสฺส   ทตฺวา   ปจฺฉา   ธมฺมํ  โสสฺสามีติ  ปีเก
นิสีทิตฺวา   ตสรํ  วฏฺเฏสิอาฬวีวาสิโนปิ  สตฺถารํ  ปริวิสิตฺวา  ปตฺตํ
คเหตฺวา  อนุโมทนตฺถาย  อฏฺํสุ.   สตฺถา  "ยมหํ  กุลธีตรํ  นิสฺสาย
ตึสโยชนมคฺคํ   อาคโต,   สา   อชฺชาปิ   โอกาสํ   น  ลภติตาย
โอกาเส   ลทฺเธ   อนุโมทนํ   กริสฺสามีติ   ตุณฺหีภูโต   นิสีทิ.   เอวํ
ตุณฺหีภูตํ  ปน  สตฺถารํ  สเทวเก  โลเก โกจิ  กิญฺจิ  วตฺตุ  น วิสหติ.
สาปิ   โข  กุมาริกา  ตสรํ  วฏฺเฏตฺวา  ปจฺฉิยํ  เปตฺวา  ปิตุ  สนฺติกํ
คจฺฉมานา  ปริสปริยนฺตํ  ปตฺวา   สตฺถารํ  โอโลกยมานาว  อคมาสิ.
สตฺถาปิ   คีวํ   อุกฺขิปิตฺวา  ตํ  โอโลเกสิสาปิ  โอโลกิตากาเรเนว
อญฺาสิ    "สตฺถา    เอวรูปาย    ปริสาย   มชฺเฌ   นิสีทิตฺวา   มํ
โอโลเกนฺโต   มมาคมนํ  ปจฺจาสึสติอตฺตโน  สนฺติกํ  อาคมนเมว
ปจฺจาสึสตีติ.   สา   ตสรปจฺฉึ   เปตฺวา   สตฺถุ   สนฺติกํ   อคมาสิ.
"กสฺมา   ปน  ตํ  สตฺถา  โอโลเกสีติเอวํ  กิรสฺส  อโหสิ  "เอสา
เอตฺโตว     คจฺฉมานา    ปุถุชฺชนกาลกิริยํ    กตฺวา    อนิยตคติกา
ภวิสฺสติ,   มม   สนฺติกํ  อาคนฺตฺวา  คจฺฉมานา  ปน  โสตาปตฺติผลํ
ปตฺวา  นิยตคติกา หุตฺวา  ตุสิตวิมาเน  นิพฺพตฺติสฺสตีติตสฺสา  กิร
ตํทิวสํ   มรณโต   มุตฺติ  นาม   นตฺถิ.   สา  โอโลกิตสญฺาเณเนว
สตฺถารํ  อุปสงฺกมิตฺวา   ฉพฺพณฺณรํสีนํ   อนฺตรํ  ปวิสิตฺวา  วนฺทิตฺวา
เอกมนฺตํ  อฏฺาสิตถารูปาย  ปริสาย  มชฺเฌ  นิสีทิตฺวา  ตุณฺหีภูตํ
สตฺถารํ    วนฺทิตฺวา   ิตกฺขเณเยว   ตํ   สตฺถา   อาห   "กุมาริเก
กุโต   อาคจฺฉสีติ.   "น   ชานามิ  ภนฺเตติ.  "กตฺถ  คมิสฺสสีติ.  "
ชานามิ   ภนฺเตติ.   "น  ชานาสีติ.  "ชานามิ  ภนฺเตติ.  "ชานาสีติ.
"น   ชานามิ   ภนฺเตติ.   อิติ   ตํ  สตฺถา  จตฺตาโร  ปญฺเห  ปุจฺฉิ.
มหาชโน     อุชฺฌายิ     "อมฺโภ    ปสฺสถ,    อยํ    เปสการธีตา
สมฺมาสมฺพุทฺเธน    สทฺธึ   อิจฺฉิติจฺฉิตํ   กเถสิ;   นนุ  นาม   อิมาย
`กุโต    อาคจฺฉสีติ    วุตฺเต   `เปสการเคหโตติ   วตฺตพฺพํ,  `กหํ
คจฺฉสีติ วุตฺเต  `เปสการสาลนฺติ วตฺตพฺพํ  สิยาติสตฺถา  มหาชนํ
นิสฺสทฺทํ   กตฺวา   "กุมาริเก   ตฺวํ  `กุโต  อาคจฺฉสีติ  วุตฺเต  กสฺมา
`น   ชานามีติ  วเทสีติ  ปุจฺฉิ.  "ภนฺเต  ตุมฺเห  มม  เปสการเคหโต
อาคตภาวํ   ชานาถ,   `กุโต   อาคตาสีติ  ปุจฺฉนฺตา   ปน   `กุโต
อาคนฺตฺวา  อิธ  นิพฺพตฺตาสีติ  ปุจฺฉถอหํ  ปน  น  ชานามิ  `กุโต
   อาคนฺตฺวา   อิธ   นิพฺพตฺตมฺหีติ.   อถสฺสา   สตฺถา  "สาธุ  สาธุ
กุมาริเก,    มยา    ปุจฺฉิตปญฺโหเยว    ตยา    วิสฺสชฺชิโตติ   ปมํ
สาธุการํ   ทตฺวา   อุตฺตรึปิ  ปุจฺฉิ   "กตฺถ  คมิสฺสสีติ  ปุฏฺา  กสฺมา
`น   ชานามีติ   วเทสีติ.   "ภนฺเต   ตุมฺเห  มํ  ตสรปจฺฉึ  คเหตฺวา
เปสการสาลํ    คจฺฉนฺตึ    ชานาถ,   `อิโต   ปน   คนฺตฺวา   กตฺถ
นิพฺพตฺติสฺสสีติ   ปุจฺฉถ,   อหญฺ  อิโต   จุตา   น  ชานามิ  `กตฺถ
คนฺตฺวา นิพฺพตฺติสฺสามีติ.  อถสฺสา สตฺถา  "มยา ปุจฺฉิตปญฺโหเยว
ตยา   วิสฺสชฺชิโตติ   ทุติยํ   สาธุการํ   ทตฺวา   อุตฺตรึปิ  ปุจฺฉิ  "อถ
กสฺมา   `น   ชานาสีติ   ปุฏฺา   `ชานามีติ  วเทสีติ.  "ภนฺเต  มม
มรณภาวเมว   ชานามิ,   ตสฺมา   เอวํ   วเทมีติ.   อถสฺสา  สตฺถา
"มยา  ปุจฺฉิตปญฺโหเยว  ตยา  วิสฺสชฺชิโตติ  ตติยํ  สาธุการํ  ทตฺวา
อุตฺตรึปิ   ปุจฺฉิ   "อถ   กสฺมา   `ชานาสีติ   ปุฏฺา   `น  ชานามีติ
วเทสีติ.  "มม มรณภาวเมว ชานามิ ภนฺเต, `รตฺตินฺทิวปุพฺพณฺหาทีสุ
ปน  อสุกกาเล  นาม  มริสฺสามีติ  น  ชานามิตสฺมา  เอวํ วเทมีติ.
อถสฺสา    สตฺถา    "มยา    ปุจฺฉิตปญฺโหเยว    ตยา   วิสฺสชฺชิโตติ
จตุตฺถํ    สาธุการํ   ทตฺวา   ปริสํ   อามนฺเตตฺวา   "เอตฺตกํ   นาม
ตุมฺเห   อิมาย   กถิตํ      ชานาถเกวลํ  อุชฺฌายเถวเยสญฺหิ
ปญฺาจกฺขุ    นตฺถิ,   เต   อนฺธาเยว;   เยสํ   ปญฺาจกฺขุ   อตฺถิ;
เตเอว จกฺขุมนฺโตติ วตฺวา อิมํ คาถมาห
"อนฺธภูโต อยํ โลโก,      ตนุเกตฺถ วิปสฺสติ,
  สกุโณ ชาลมุตฺโต       อปฺโป สคฺคาย คจฺฉตีติ.
อภาเวน   อนฺธภูโต.   ตนุเกตฺถาติ:   ตนุโก   เอตฺถ  น  พหุ  ชโน
อนิจฺจาทิวเสน วิปสฺสติชาลมุตฺโตวาติยถา  เฉเกน  สากุณิเกน
ชาเลน    โอตฺถริตฺวา   คยฺหมาเนสุ   วฏฺฏเกสุ   โกจิเทว   ชาลโต
มุจฺจติเสสา อนฺโตชาลเมว  ปวิสนฺติตถา มารชาเลน โอตฺถเตสุ
สตฺเตสุ   พหู   อปายคามิโน   โหนฺติ,   อปฺโป  โกจิเทว   [สตฺโต]
สคฺคาย คจฺฉติ สุคตึ วา นิพฺพานํ วา ปาปุณาตีติ อตฺโถ.
   
มหาชนสฺสาปิ สาตฺถิกา เทสนา อโหสิ.
   
นิทฺทายิ.     ตสฺสา     อสลฺลกฺเขตฺวา    ตสรปจฺฉึ    อุปนาเมนฺติยา
ตสรปจฺฉิ    เวมโกฏิยํ   ปฏิหญฺิตฺวา  สทฺทํ   กุรุมานา   ปติ.   โส
ปพุชฺฌิตฺวา คหิตนิมิตฺเตเนว เวมโกฏึ  กฑฺฒิ.  เวมโกฏิ คนฺตฺวา
ตํ  กุมาริกํ  อุเร  ปหริสา  ตตฺเถว กาลํ กตฺวา ตุสิตภวเน นิพฺพตฺติ.
อถสฺสา    ปิตา    ตํ    โอโลเกนฺโต   สกลสรีเรน   โลหิตมกฺขิเตน
ปติตฺวา   มตํ   อทฺทส.   อถสฺส  มหาโสโก  อุปฺปชฺชิโส  "  เม
โสกํ    อญฺโ    นิพฺพาเปตุ   สกฺขิสฺสตีติ  โรทนฺโต  สตฺถุ  สนฺติกํ
คนฺตฺวา   ตมตฺถํ   อาโรเจตฺวา   "ภนฺเต   โสกํ   เม  นิพฺพาเปถาติ
อาห.   สตฺถา   ตํ   สมสฺสาเสตฺวา   "มา   โสจิ,  อนมตคฺคสฺมึ  หิ
สํสาเร    ตว    เอวเมว   ธีตุ   มรณกาเล   ปคฺฆริตอสฺสุ   จตุนฺนํ
มหาสมุทฺทานํ อุทกโต อธิกตรนฺติ วตฺวา  อนมตคฺคสุตฺตํ ๑๐ กเถสิ.
โส   ตนุภูตโสโก   สตฺถารํ  ปพฺพชฺชํ  ยาจิตฺวา  ลทฺธูปสมฺปโท 
จิรสฺเสว อรหตฺตํ ปาปุณีติ.
************

๑. สี. ม. ยุ. มรณสฺสติ อภาวิตา.
๒. สี. ม. ยุ. มรณสฺสติ ภาวิตา.
๓. ตสฺสาติ ยุตฺตตรํ.
๔. สี. ยุ. สามี.
๕. สี. ยุ. วรธมฺมํ. 
๖. ม. วาสรํ.
๗. "อหญฺจ น ชานามิ `อิโต จุตา กตฺถ คนฺตฺวา นิพฺพตฺติสฺสามีติ กเมน ภวิตพฺพํ.
๘. สี. ตสรํ ยุ. เวมํ.
๙. ม. อากฑฺฒิ.
๑๐. สี. ม. ยุ. อนมตคฺคกถํ.


แปลโดยพยัญชนะ
แปลโดยอรรถ
  <โปรดคลิกเพื่อฟังเสียง>   สัมพันธ์ไทย
โปรดเลือกรายการ
สถิติข้อสอบสนามหลวง
ฉฏโ ภาโค
๑๒.อตฺตวคฺควณฺณนา
๑. โพธิราชกุมารวตฺถุ
๒. อุปนนฺทสกฺยปุตฺตวตฺถุ
๓. ปธานิกติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๔. กุมารกสฺสปตฺเถรมาตุวตฺถุ
๕. มหากาลอุปาสกุวตฺถุ
๖. เทวทตฺตฺิวตฺถุ
๗. สงฺฆเภทปริสกฺกนวตฺถุ
๘. กาลตฺเถรวตฺถุ
๙. จุลฺลกาลอุปาสกวตฺถุ
๑๐. อตฺตทตฺถเถรวตฺถุ
๑๓.โลกวคฺควณฺณนา
๑. ทหรภิกฺขุวตฺถุ
๒. สุทฺโธทนวตฺถุ
๓. วิปสฺสกภิกฺขุวตฺถุ
๔. อภยราชกุมารวตฺถุ
๕. สมฺมชฺชนตฺเถรวตฺถุ
๖. องฺคุลิมาลตฺเถรวตฺถุ
๗. เปสการธีตุวตฺถุ
๘. ตึสภิกฺขุวตฺถุ
๙. จิญฺจมาณวิกาวตฺถุ
๑๐. อสทิสทานวตฺถุ
๑๑. อนาถปิณฺฑิกปุตฺตกาลวตฺถุ
๑๔.พุทฺธวคฺควณฺณนา
๑. มารธีตาวตฺถุ
๒. ยมกปฺปาฏิหาริยวตฺถุ
๓. เอรกปตฺตนาคราชวตฺถุ
๔. อานนฺทตฺเถรสฺส ปญฺหวตฺถุ
๕. อนภิรตภิกฺขุวตฺถุ
๖. อคฺคิทตฺตปุโรหิตวตฺถุ
๗. อานนฺทตฺเถรสฺส ปญฺหวตฺถุ
๘. สมฺพหุลภิกฺขุวตฺถุ
๙. กสฺสปทสพลสฺส สุวณฺณเจติยวตฺถุ
๑๕.สุขวคฺควณฺณนา
๑. าตกานํ กลหวูปสมนวตฺถุ
๒. มารวตฺถุ
๓. โกสลรญฺโ ปราชยวตฺถุ
๔. อญฺตรกุลทาริกาวตฺถุ
๕. อญฺตรอุปาสกวตฺถุ
๖. ปเสนทิโกสลวตฺถุ
๗. ติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๘. สกฺกวตฺถุ
๑๖.ปิยวคฺควณฺณนา
๑. ตโยปพฺพชิตวตฺถุ
๒. อญฺตรกุฏุมฺพิกวตฺถุ
๓. วิสาขาอุปาสิกาวตฺถุ
๔. ลิจฺฉวิวตฺถุ
๕. อนิตฺถิคนฺธกุมารวตฺถุ
๖. อญฺตรพฺราหฺมณวตฺถุ
๗. ปญฺจสตทารกวตฺถุ
๘. อนาคามิตฺเถรวตฺถุ
๙. นนฺทิยวตฺถุ
๑๗.โกธวคฺควณฺณนา
๑. โรหิณีขตฺติยกญฺาวตฺถุ
๒. อญฺตรภิกฺขุวตฺถุ
๓. อุตฺตรอุปาสิกาวตฺถุ
๔. โมคฺคลฺลานตฺเถรปญฺหวตฺถุ
๕. ภิกฺขูหิ ปุฏฺปญฺหวตฺถุ
๖. ปุณฺณทาสีวตฺถุ
๗. อตุลอุปาสกวตฺถุ
๘. ฉพฺพคฺคิยวตฺถุ