ปัญหาและเฉลย
วิชาธรรม ธรรมศึกษาชั้นตรี
สอบในสนามหลวง
วันอังคาร ที่ ๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๘
เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๓.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. ธรรมะข้อใด อุปมาดุจหางเสือเรือ ?
  ก. สติ ข. สัมปชัญญะ
  ค. ขันติ ง. หิริ
 
๒. สัมปชัญญะ มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. ความระลึกได้ ข. ความรู้ตัว
  ค. ความรอบรู้ ง. ความจำได้
 
๓. ผู้มีความรอบคอบ ทำงานไม่ผิดพลาด เพราะมีธรรมอะไร ?
  ก. สติ สัมปชัญญะ ข. หิริ โอตตัปปะ
  ค. ขันติ โสรัจจะ ง. วุฒิธรรม
 
๔. ธรรมข้อใด คุ้มครองโลกให้สงบร่มเย็น ?
  ก. หิริ โอตตัปปะ ข. สติ สัมปชัญญะ
  ค. ขันติ โสรัจจะ ง. กตัญญู กตเวที
 
๕. ความละอายต่อบาปทุจริต ตรงกับข้อใด ?
  ก. สติ ข. สัมปชัญญะ
  ค. หิริ ง. โอตตัปปะ
 
๖. ผู้ไ้ม่ทำชั่วเพราะกลัวบาป ชื่อว่ามีคุณธรรมข้อใด ?
  ก. สติ ข. สัมปชัญญะ
  ค. หิริ ง. โอตตัปปะ
 
๗. ผู้ประสงค์จะให้กายวาจาใจงาม ควรประพฤติธรรมอะไร ?
  ก. สติ สัมปชัญญะ ข. หิริ โอตตัปปะ
  ค. ขันติ โสรัจจะ ง. กตัญญู กตเวที
 
๘. ข้อใด เป็นลักษณะของคนมีขันติธรรม ?
  ก. ทนดื่มเหล้า ข. ทนเล่นการพนัน
  ค. ทนลำบาก ง. ทนเล่นเกมส์
 
๙. โสรัจจะ มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. ความอดทน ข. ความไม่ประมาท
  ค. ความอ่อนน้อม ง. ความเสงี่ยม
 
๑๐. บุพพการี หมายถึงใคร ?
  ก. ผู้ให้กำเนิด ข. ผู้ถือกำเนิด
  ค. ผู้คุมกำเนิด ง. ผู้ไปเกิด
 
๑๑. กตัญญูกตเวที เป็นหน้าที่ของใคร ?
  ก. บิดามารดา ข. พระมหากษัตริย์
  ค. ครูอาจารย์ ง. บุตรธิดา
 
๑๒. คนทั่วไปเป็นบุพพการีไม่ได้เพราะเหตุใด ?
  ก. มักโกรธ ข. ริษยา
  ค. ไม่เสียสละ ง. หึงหวง
 
๑๓. พระปัญญาคุณ เป็นคุณของใคร ?
  ก. พระพุทธ ข. พระธรรม
  ค. พระสงฆ์ ง. พระอรหันต์
 
๑๔. ข้อใด เป็นคุณของพระธรรม ?
  ก. แนะนำดี ข. ชี้ทางสวรรค์
  ค. ป้องกันอบาย ง. ให้หายยากจน
 
๑๕. การฝึกสมาธิชื่อว่าปฏิบัติตามโอวาทของพระพุทธเจ้า้ ข้อใด ?
  ก. เว้นทุจริต ข. ประกอบสุจริต
  ค. ทำใจให้ผ่่องใส ง. เว้นอบายมุข
 
๑๖. ข้อใด จัดเป็นกายทจุริต ?
  ก. ปองร้า้ย ข. ฆ่าสัตว์
  ค. ยุยงให้แตกกัน ง. ให้ร้ายผู้อื่น
 
๑๗. ข้อใด จัดเป็นวจีทุจริต ?
  ก. โกหก ข. วิ่งราว
  ค. ลักขโมย ง. ทำร้ายผู้อื่น
 
๑๘. วจีทุจริตใด ทำให้เ้กิดความเจ็บใจ ?
  ก. พูดเท็จ ข. พูดส่อเสียด
  ค. พูดคำหยาบ ง. พูดเพ้อเจ้อ
 
๑๙. พูดยุยงให้แตกกัน จัดเป็นวจีทุจริต ข้อใด ?
  ก. พูดเท็จ ข. พูดส่อเสียด
  ค. พูดคำหยาบ ง. พูดเพ้อเจ้อ
 
๒๐. สำนวนว่า แต่ลมปากหวานหูไม่รู้หาย สอดคล้องกับวจีสุจริตข้อใด ?
  ก. ไม่พูดเท็จ ข. ไม่พูดส่อเสียด
  ค. ไม่พูดคำหยาบ ง. ไม่พูดเพ้อเจ้อ
 
๒๑. ข้อใด จัดเป็นมโนสุจริต ?
  ก. เห็นตามพวก ข. เห็นตามเพื่อน
  ค. เห็นตามธรรม ง. เห็นตามกระแส
 
๒๒. รากเหง้าของอกุศล ตรงกับข้อใด ?
  ก. โลภะ ข. ตัณหา
  ค. ราคะ ง. ทิฏฐิ
 
๒๓. ไหว้พระสวดมนต์ จัดเข้าในบุญกิริยาวัตถุใด ?
  ก. ทานมัย ข. สีลมัย
  ค. ภาวนามัย ง. อปจายนมัย
 
๒๔. โยนิโสมนสิการ มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. คิดไตร่ตรอง ข. คิดวางแผน
  ค. คิดเผื่อแผ่ ง. คิดจดจำ
 
๒๕. ธรรมเป็นเครื่องนำไปสู่ความเจริญ เรียกว่าอะไร ?
  ก. วุฒิธรรม ข. สังคหวัตถุ
  ค. จักรธรรม ง. อิทธิบาทธรรม
 
๒๖. ผู้ตกอยู่ในอำนาจโมหาคติ ชื่อว่าลำเอียงเพราะอะไร ?
  ก. เพราะรัก ข. เพราะไม่ชอบกัน
  ค. เพราะหลง ง. เพราะกลัว
 
๒๗. ผู้พิพากษาไม่กล้าตัดสินลงโทษเพราะกลัว ตรงกับข้อใด ?
  ก. ฉันทาคติ ข. โทสาคติ
  ค. โมหาคติ ง. ภยาคติ
 
๒๘. ภาวนาปธาน มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. เพียรระวัง ข. เพียรละ
  ค. เพียรเจริญ ง. เพียรรักษา
 
๒๙. อยากเลิกเสพยาบ้าควรเจริญอธิษฐานธรรมข้อใด ?
  ก. ปัญญา ข. สัจจะ
  ค. จาคะ ง. อุปสมะ
 
๓๐. บุคคลจะบรรลุความสำเร็จได้ควรบำเพ็ญธรรมข้อใด ?
  ก. วุฒิ ข. จักร ๔
  ค. อธิษฐาน ๔ ง. อิทธิบาท ๔
 
๓๑. ขยันเรียนหนังสือ ตรงกับอิทธิบาทข้อใด ?
  ก. ฉันทะ ข. วิริยะ
  ค. จิตตะ ง. วิมังสา
 
๓๒. อุเบกขาในพรหมวิหาร ตรงกับข้อใด ?
  ก. ไม่รับผิดชอบ ข. ไม่สนใจ
  ค. ทอดธุระ ง. วางใจเป็นกลาง
 
๓๓. ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์ เรียกว่าอะไร ?
  ก. ทุกข์ ข. สมุทัย
  ค. นิโรธ ง. มรรค
 
๓๔. กรรมที่ห้ามสวรรค์นิพพาน ตรงกับข้อใด ?
  ก. อนันตริยกรรม ข. อกุศลกรรม
  ค. อาสันนกรรม ง. ชนกกรรม
 
๓๕. การพิจารณาความแก่ ช่วยบรรเทาความเมาในเรื่องใด ?
  ก. ชีวิต ข. วัย
  ค. ความไม่มีโรค ง. ความหลงผิด
 
๓๖. ได้รู้เรื่องใหม่ เข้าใจเรื่องเก่า บรรเทาความสงสัย เป็นอานิสงส์ของอะไร ?
  ก. คบสัตบุรุษ ข. ฟังธรรม
  ค. ทำบุญ ง. เจริญภาวนา
 
๓๗. คนมีความกล้าที่จะละชั่วทำดี จัดว่ามีพลธรรมข้อใด ?
  ก. สัทธา ข. วิริยะ
  ค. สติ ง. ปัญญา
 
๓๘. รูปขันธ์ ได้แก่อะไร ?
  ก. ร่างกาย ข. เวทนา
  ค. สัญญา ง. วิญญาณ
 
๓๙. การกราบไหว้สังเวชนียสถาน จัดว่ามีความเคารพในเรื่องใด ?
  ก. พระพุทธ ข. พระธรรม
  ค. พระสงฆ์ ง. พระรัตนตรัย
 
๔๐. หลักธรรมใด ส่งเสริมให้เกิดความสามัคคีปรองดอง ?
  ก. สาราณิยธรรม ข. พรหมวิหาร
  ค. สัปปุริสธรรม ง. คารวะ
 
๔๑. วิธีการเปลี่ยนสินทรัพย์ให้เป็นอริยทรัพย์ ตรงกับข้อใด ?
  ก. สัทธา ข. สีล
  ค. หิริ ง. จาคะ
 
๔๒. ชี้คนได้ใช้คนเป็น มีความหมายตรงกับสัปปุริสธรรมข้อใด ?
  ก. ธัมมัญญุตา ข. อัตตัญญุตา
  ค. ปริสัญญุตา ง. ปุคคลปโรปรัญญุตา
 
๔๓. ผู้ใด ชื่อว่ามีอารักขสัมปทา คือถึงพร้อมด้วยการรักษา ?
  ก. รู้จักเก็บ ข. รู้จักหาทรัพย์
  ค. รู้จักใช้จ่าย ง. รู้จักเลี้ยงชีพ
 
๔๔. ผู้ใด ชื่อว่ามีจาคสัมปทา ?
  ก. ให้ทาน ข. รักษาศีล
  ค. เจริญภาวนา ง. เชื่อกฎแห่งกรรม
 
๔๕. ต่อหน้าว่าสรรเสริญ ลับหลังตั้งนินทา เป็นลักษณะของมิตรประเภทใด ?
  ก. ปอกลอก ข. ดีแต่พูด
  ค. ชักชวนในทางฉิบหาย ง. หัวประจบ
 
๔๖. ห้ามไม่ให้ทำชั่ว ให้ตั้งอยู่ในความดี เป็นลักษณะของมิตรประเภทใด ?
  ก. มีอุปการะ ข. ร่วมสุขร่วมทุกข์
  ค. แนะประโยชน์ ง. มีความรักใคร่
 
๔๗. การประพฤติสังคหวัตถุธรรม ก่อให้เกิดประโยชน์ใด ?
  ก. ความสามัคคี ข. ความสำเร็จ
  ค. ความเจริญ ง. ความยุติธรรม
 
๔๘. บรรดาทิศทั้ง ๖ ทิศเบื้องบน หมายถึงใคร
  ก. มารดาบิดา ข. ครูอาจารย์
  ค. พระมหากษัตริย์ ง. สมณพราหมณ์
 
๔๙. ก่อการทะเลาะวิวาท เป็นโทษของอบายมุขใด ?
  ก. ดื่มน้ำเมา ข. เที่ยวกลางคืน
  ค. ดูการเล่น ง. เล่นการพนัน
 
๕๐. ข้อใด เป็นโทษของการคบคนชั่วเป็นมิตร ?
  ก. ไม่มีใครเชื่อถือ ข. ถูกหวาดระแวง
  ค. ถูกติเตียน ง. เป็นนักเลงหัวไม้
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๘.  หน้า .
สำเนาข้อสอบจริง ปี ๒๕๕๘.
 

ข้อสอบสนามหลวง