ปัญหาและเฉลย
วิชาธรรม ธรรมศึกษาชั้นตรี
สอบในสนามหลวง
วันจันทร์ ที่ ๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๒
เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๓.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
 
๑. ธรรมมีอุปการะมากได้แก่ข้อใด ?
  ก. สติ-สัมปชัญญะ ข. หิริ-โอตตัปปะ
  ค. ขันติ-โสรัจจะ ง. กตัญญู-กตเวที
 
๒. ทำงานผิดพลาด เพราะขาดธรรมข้อใด ?
  ก. ธรรมเป็นโลกบาล ข. ธรรมมีอุปการะมาก
  ค. ธรรมอันทำให้งาม ง. ธรรมหาได้ยาก
 
๓. ข้อความรณรงค์ว่า เลิกเหล้าเลิกจน สอนให้มีธรรมข้อใด ?
  ก. สติ ข. ประหยัด
  ค. ซื่อสัตย์ ง. กตัญญู
 
๔. ข้อใด มีความหมายตรงกับคำว่า พระในบ้าน ?
  ก. พระพุทธรูป ข. พระภูมิเจ้าที่
  ค. พ่อแม่ ง. ปู่ ย่า ตา ยาย
 
๕. ข้อใดเป็นลักษณุของคนมีขันติ-โสรัจจะ ?
  ก. ปิดทองหลังพระ ข. ทองไม่รู้ร้อน
  ค. ยิ้มได้เมื่อภัยมา ง. น้ำนิ่งไหลลึก
 
๖. ชาวพุทธควรยึดถือสิ่งใดเป็นที่พึ่งสูงสุด ?
  ก. พระอินทร์ ข. พระพรหม
  ค. พระพิฆเณศวร์ ง. พระรัตนตรัย
 
๗. คำพูดเช่นใด มีผลทำลายความสามัคคี ?
  ก. พูดปด ข. พูดคำหยาบ
  ค. พูดส่อเสียด ง. พูดเพ้อเ้จ้อ
 
๘. เด็กติดเกมส์ เพราะมีอกุศลมูลข้อใด ?
  ก. โลภะ ข. โทสะ
  ค. โมหะ ง. ราคะ
 
๙. ธรรมเป็นเครื่องนำไปสู่ความเจริญ เรียกว่าอะไร ?
  ก. สังคหวัตถุ ๔ ข. จักร ๔
  ค. อิทธิบาท ๔ ง. ปธาน ๔
 
๑๐. ผู้ปฏิบัติตามหลักจักร ๔ จะได้รับประโยชน์อย่างไร ?
  ก. มีความเจริญ ข. มีความยินดี
  ค. มีความยินร้าย ง. มีความยุติธรรม
 
๑๑. การตั้งตนไว้ชอบ หมายถึงประพฤติเช่นไร ?
  ก. ถูกกาลเทศะ ข. ถูกใจเขา
  ค. ถูกศีลธรรม ง. ถูกใจเรา
 
๑๒. ผู้ที่ตกอยู่ในอำนาจของอคติ จะมีผลอย่างไร ?
  ก. เห็นแก่ประโยชน์ตน ข. ไม่มีคนนับถือ
  ค. ตัดสินผิดพลาด ง. ขาดความยุติธรรม
 
๑๓. หมั่นสร้างความดีให้เกิดมีขึ้นในตน ตรงกับปธาน ๔ ข้อใด ?
  ก. สังวรปธาน ข. ปหานปธาน
  ค. ภาวนาปธาน ง. อนุรักขนาปธาน
 
๑๔. ปัญญา สััจจะ จาคะ อุปสมะ อยู่ในหมวดธรรมใด ?
  ก. อธิษฐานธรรม ข. อิทธิบาทธรรม
  ค. พรหมวิหารธรรม ง. ปธานธรรม
 
๑๕. ชาดกเรื่องพระมหาชนก เน้นคุณธรรมข้อใด ?
  ก. ฉันทะ ข. วิริยะ
  ค. จิตตะ ง. วิมังสา
 
๑๖. เห็นคนอื่นได้ดีมีความสุข เราก็ยินดีด้วย ตรงกับธรรมข้อใด ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
 
๑๗. อะไรเป็นสมุทัยคือเหตุให้เกิดทุกข์ ?
  ก. ความเกิด ข. ตัณหา
  ค. กรรม ง. ความจน
 
๑๘. ปัญญาที่เกิดจากการฟัง เรียกว่าอะไร ?
  ก. สุตมยปัญญา ข. จินตามยปัญญา
  ค. ภาวนามยปัญญา ง. ปุจฉา-วิสัชนา
 
๑๙. ธรรมข้อใด เป็นคู่ปรับกับความเกียจคร้าน ?
  ก. สัทธา ข. วิริยะ
  ค. ขันติ ง. สมาธิ
 
๒๐. ขันธ์ ๕ ย่อลงเป็น ๒ อย่าง ตรงกับข้อใด ?
  ก. นามกับรูป ข. สัญญากับสังขาร
  ค. นามกับสัญญา ง. สังขารกับวิญญาณ
 
๒๑. เมาไม่ขับตั้งสติก่อนสตาร์ท แสดงถึงคารวะในข้อใด ?
  ก. พระพุทธ ข. พระธรรม
  ค. พระสงฆ์ ง. ความไม่ประมาท
 
๒๒. สาราณียธรรมสอนให้คนเป็นเช่นไร ?
  ก. มีความพอเพียง ข. เลี้ยงตนโดยชอบ
  ค. ไม่ประกอบอกุศล ง. รู้รักสามัคคี
 
๒๓. ข้อใด มีความหมายตรงกับคำว่า สาราณียธรรม ?
  ก. อยู่บ้านท่านอย่านิ่งดูดาย ข. อยู่ให้เขารักจากให้เขาคิดถึง
  ค. คนเดียวหัวหายสองคนเพื่อนตาย ง. ชั่วชั่งชี ดีชั่งสงฆ์
 
๒๔. ข้อใด ชื่อว่ารักษาศีลบริสุทธิ์เสมอกัน ?
  ก. มีอะไรก็แบ่งปัน ข. มีอะไรช่วยกัน
  ค. ว่าอะไรก็ว่าตามกัน ง. รักษาระเบียบร่วมกัน
 
๒๕. เคารพในหลักประชาธิปไตย จัดเข้าในธรรมข้อใด ?
  ก. ทำดีต่อกัน ข. พูดดีต่อกัน
  ค. คิดดีต่อกัน ง. มีความเห็นร่วมกัน
 
๒๖. อริยทรัพย์ หมายถึงทรัพย์เช่นไร ?
  ก. ทรัพย์ภายใน ข. ทรัพย์ภายนอก
  ค. ทรัพย์มรดก ง. อสังหาริมทรัพย์
 
๒๗. ใช้อย่างพอเพียง ไม่ฟุ้งเฟ้อนัก ไม่ให้ผืดเคืองนัก ตรงกับข้อใด ?
  ก. อุฏฐานสัมปทนา ข. อารักขสัมปทา
  ค. กัลยาณมิตตตา ง. สมชีวิตา
 
๒๘. นกน้อยทำรังแต่พอตัว ตรงกับสัปปุริสธรรมข้อใด ?
  ก. อัตตัญญุตา ข. มัตตัญญุตา
  ค. กาลัญญุตา ง. ปริสัญญุตา
 
๒๙. เข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม ตรงหับข้อใด ?
  ก. อัตตัญญุตา ข. กาลัญญุตา
  ค. ปริสัญญุตา ง. มัตตัญญุตา
 
๓๐. โลกธรรม หมายถึงธรรมข้อใด ?
  ก. ธรรมรักษาโรค ข. ธรรมเหนือโลก
  ค. ธรรมที่อยู่คู่โลก ง. ธรรมที่สร้างโลก
 
๓๑. โลกธรรม จะเกิดขึ้นแก่ใคร ?
  ก. ข้าราชการ ข. คนใช้แรงงาน
  ค. คนค้าขาย ง. คนทุกคน
 
๓๒. โลกธรรมข้อใด จัดเป็นอนิฏฐารมณ์ ?
  ก. มีลาภ ข. มียศ
  ค. มีสุข ง. มีทุกข์
 
๓๓. ตามหลักโลกธรรม เมื่อถูกนินทาให้ทำอย่างไร ?
  ก. หาทางนินทาตอบ ข. ถือว่าเป็นเรื่องธรรมดา
  ค. ทำเป็นไม่สนใจ ง. พยายามปรับปรุงตัวเอง
 
๓๔. ข้อใด จัดเป็นการทำบุญทางวาจา ?
  ก. ดูรายการธรรมทางทีวี ข. พูดโกหกเพื่อเอาตัวรอด
  ค. ร้องเพลงธรรมชิงรางวัล ง. บอกทางแก่คนหลงทาง
 
๓๕. การไหว้พระสงฆ์ จัดเป็นบุญกิริยาวัตถุข้อใด ?
  ก. ภาวนามัย ข. อปจายนมัย
  ค. เวยยาวัจจมัย ง. ปัตติทานมัย
 
๓๖. ข้อใด จัดเป็นอุฏฐานสัมปทา ?
  ก. ขยันตื่นแต่เช้า ข. ขยันออกกำลังกาย
  ค. ขยันทำงาน ง. ขยันออกงานสังคม
 
๓๗. มีสลึงพึงบรรจบให้ครบบาท ตรงกับธรรมข้อใด ?
  ก. อุฏฐานสัมปทา ข. อารักขสัมปทา
  ค. กัลยาณมิตตตา ง. สมชีวิตา
 
๓๘. อันเพื่อนดีมีหนึ่งถึงจะน้อยดีกว่าร้อยเพื่อนคิดริษยาตรงกับข้อใด ?
  ก. อุฏฐานสัมปทา ข. อารักขสัมปทา
  ค. กัลยาณมิตตตา ง. สมชีวิตา
 
๓๙. ผู้ถือมงคลตื่นข่าว จะมีลักษณะตามข้อใด ?
  ก. ชวนกันปฏิบัติธรรม ข. ไหว้พระศักดิ์สิทธิ์
  ค. ไหว้เสาไม้ตะเคียน ง. ไหว้พระธาตุ
 
๔๐. เชื่อว่าทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว ตรงกับหลักธรรมข้อใด ?
  ก. สัทธาสัมปทา ข. สีลสัมปทา
  ค. จาคสัมปทา ง. ปัญญาสัมปทา
 
๔๑. มีเงินนับเป็นน้อง มีทองนับเป็นพี่ จัดอยู่ในมิตรประเภทใด ?
  ก. คนปอกลอก ข. คนดีแต่พูด
  ค. คนหัวประจบ ง. คนชักชวนในทางฉิบหาย
 
๔๒. ปากปราศรัย น้ำใจเชืิอดคอ จัดอยู่ในมิตรประเภทใด ?
  ก. คนดีแต่พูด ข. คนหัวประจบ
  ค. คนปอกลอก ง. คนชักชวนในทางฉิบหาย
 
๔๓. ลูกผู้ชายไม่ทิ้งกันในยามมีภัย จัดอยู่ในมิตรข้อใด ?
  ก. มิตรอุปการะ ข. มิตรร่วมสุขร่วมทุกข์
  ค. มิตรแนะประโยชน์ ง. มิตรมีความรักใคร่
 
๔๔. เขาเป็นคนคงเส้นคงวา แสดงถึงคุณธรรมข้อใด ?
  ก. ทาน ข. ปิยวาจา
  ค. อัตถจริยา ง. สมานัตตตา
 
๔๕. พูดแล้วต้องทำให้ได้อย่างที่พูด ตรงกับธรรมข้อใด ?
  ก. สัจจะ ข. ทะมะ
  ค. ขันติ ง. จาคะ
 
๔๖. งานหนักไม่เอา งานเบาไม่สู้ เพราะขาดธรรมข้อใด ?
  ก. สัจจะ ข. ทะมะ
  ค. ขันติ ง. จาคะ
 
๔๗. ตื่นก่อน นอนทีหลัง เป็นหน้าที่ใครปฏิบัติต่อใคร ?
  ก. ลูก-พ่อแม่ ข. ภรรยา-สามี
  ค. ศิษย์-ครู ง. บ่าว-นาย
 
๔๘. ข้อใด จัดเป็นมิจฉาวณิชชา ?
  ก. ขายวัตถุโบราณ ข. ขายสังฆภัณฑ์
  ค. ขายพระพุทธรูป ง. ขายอาวุธ
 
๔๙. ห้ามมิให้ทำความชั่ว ให้ทำแต่ความดี เป็นหน้าที่ของใคร ?
  ก. มารดา-บิดา ข. ครู-อาจารย์
  ค. ภรรยา-สามี ง. บุตร-ธิดา
 
๕๐. ไม่มีใครเชื่อถือถ้อยคำ เป็นโทษของอบายมุขข้อใด ?
  ก. ดื่มน้ำเมา ข. เที่ยวกลางคืน
  ค. เล่นการพนัน ง. คบคนชั่วเป็นมิตร
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๒. หน้า
         

ข้อสอบสนามหลวง