ปัญหาและเฉลย
วิชากรรมบถ (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันจันทร์ ที่ ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๙
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว ระบายในกระดาษใบตอบ
ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. ทางของการกระทำที่ประกอบด้วยเจตนา เรียกว่าอะไร ?
  ก. กรรมบถ ข. กรรมวิบาก
  ค. กรรมสัทธา ง. กรรมลิขิต
 
๒. พระพุทธศาสนาสอนให้เชื่อเรื่องใด ?
  ก. ไสยศาสตร์ ข. ปาฏิหาริย์
  ค. กรรม ง. เทพเจ้า
 
๓. สิ่งใดสำคัญที่สุดในการกระทำกรรม ?
  ก. เจตนา ข. อารมณ์
  ค. อวิชชา ง. สังขาร
 
๔. กรรมที่ทำทางวาจา เรียกว่าอะไร ?
  ก. กายกรรม ข. วจีกรรม
  ค. มโนกรรม ง. วิบากกรรม
 
๕. กรรมเป็นทางไปสู่สุคติหรือทุคติ ตรงกับข้อใด ?
  ก. กรรมเวร ข. กรรมคติ
  ค. กรรมนิมิต ง. กรรมบถ
 
๖. การฆ่าสัตว์ตัดชีวิต เป็นกรรมประเภทใด ?
  ก. กายกรรม ข. วจีกรรม
  ค. มโนกรรม ง. ถูกทุกข้อ
 
๗. ข้อใด ไม่เป็นอารมณ์แห่งปาณาติบาต ?
  ก. เงิน ข. นก
  ค. ปลา ง. ม้า
 
๘. ข้อใด ไม่ใช่กิริยาที่ประพฤติก้าวล่วงต่อสัตว์มีชีวิต ?
  ก. การฆ่า ข. การทำร้ายร่างกาย
  ค. การทรกรรม ง. การโจรกรรม
 
๙. ข้อใด ไม่เป็นเหตุจูงใจให้ทำปาณาติบาต ?
  ก. ปักษี ข. ปักษา
  ค. ปาณา ง. ปรานี
 
๑๐. จิตคิดจะฆ่า เป็นองค์แห่งอกุศลกรรมบถข้อใด ?
  ก. ปาณาติบาต ข. พยาบาท
  ค. อทินนาทาน ง. ผรุสวาจา
 
๑๑. ฆ่าโดยอาการใดมีโทษมากที่สุด ?
  ก. เพื่อป้องกันตัว ข. ไตร่ตรองไว้ก่อน
  ค. บันดาลโทสะ ง. ป้องกันโรค
 
๑๒. ปาณาติบาตมีโทษมาก เพราะฆ่าสัตว์ชนิดใด ?
  ก. ช้าง ข. สุนัข
  ค. แมว ง. ลิง
 
๑๓. ปาณาติบาตมีองค์กี่ประการ ?
  ก. ๓ ประการ ข. ๔ ประการ
  ค. ๕ ประการ ง. ๖ ประการ
 
๑๔. คำว่า มือเปื้อนเลือด ตรงกับอกุศลกรรมบถข้อใด ?
  ก. ปาณาติบาต ข. อทินนาทาน
  ค. กาเมสุมิจฉาจาร ง. สัมผัปปลาปะ
 
๑๕. ข้อใด เป็นปาณาติบาตที่เกิดขึ้นทางวจีทวาร ?
  ก. ฆ่าตัวตาย ข. สั่งให้ฆ่า
  ค. จิตคิดจะฆ่า ง. ลงมือฆ่า
 
๑๖. ข้อใด ไม่ใช่องค์แห่งอทินนาทาน ?
  ก. วัตถุมีเจ้าของ ข. ของส่วนตัว
  ค. รู้ว่ามีเจ้าของ ง. จิตคิดจะลัก
 
๑๗. ข้อใด เป็นผลกรรมเกิดจากการล่วงละเมิดอทินนาทาน ?
  ก. สมบัติสูญหาย ข. รายได้เพิ่มพูน
  ค. ตระกูลมั่งคั่ง ง. อายุยั่งยืน
 
๑๘. ฉ้อราษฎร์บังหลวง เป็นการประพฤติล่วงอกุศลกรรมบถใด ?
  ก. อทินนาทาน ข. กาเมสุมิจฉาจาร
  ค. พยาบาท ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๑๙. อทินนาทานที่เกิดขึ้นทางวจีทวาร ตรงกับข้อใด ?
  ก. จิตคิดจะลัก ข. พยายามลัก
  ค. ลักด้วยตนเอง ง. สั่งให้คนอื่นลัก
 
๒๐. อทินนาทานมีโทษมาก เพราะขโมยของประเภทใด ?
  ก. ของประณีต ข. ของสำคัญ
  ค. ของผู้มีคุณ ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๑. องค์แห่งอทินนาทานข้อใด ทำให้สำเร็จเป็นกรรมบถ ?
  ก. ของมีเจ้าของ ข. คิดจะลัก
  ค. พยายามลัก ง. ลักมาได้
 
๒๒. อทินนาทานมีโทษมาก เพราะเจ้าของมีคุณมาก ตรงกับข้อใด ?
  ก. พ่อแม่ ข. เพื่อน
  ค. พี่น้อง ง. หลาน
 
๒๓. รับสินบน เป็นการกระทำผิดอกุศลกรรมบถข้อใด ?
  ก. ปาณาติบาต ข. อทินนาทาน
  ค. ผรุสวาท ง. ปิสุณวาจา
 
๒๔. สิ่งของในข้อใด จัดเป็นวัตถุแห่งอทินนาทาน ?
  ก. เจ้าของทิ้ง ข. เจ้าของหวง
  ค. เจ้าของให้ ง. เจ้าของแจก
 
๒๕. กาเมสุมิจฉาจาร เกิดขึ้นได้ทางใด ?
  ก. ทางกาย ข. ทางวาจา
  ค. ทางใจ ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๖. ความประพฤติผิดในกาม ตรงกับข้อใด ?
  ก. ไม่เคารพพ่อแม่ ข. ไม่เชื่อผู้ใหญ่
  ค. นอกใจคู่ครอง ง. ไม่ทำตามกฎ
 
๒๗. ข้อใด เป็นอารมณ์ของกาเมสุมิจฉาจาร ?
  ก. บุรุษ ข. สตรี
  ค. ซากศพ ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๘. องค์แห่งกาเมสุมิจฉาจาร ตรงกับข้อใด ?
  ก. จิตคิดจะฆ่า ข. จิตคิดจะลัก
  ค. จิตคิดจะเสพ ง. จิตคิดจะพูด
 
๒๙. ข้อใด เป็นผลกรรมเกิดจากการล่วงละเมิดกาเมสุมิจฉาจาร ?
  ก. มีอายุสั้น ข. ทรัพย์วิบัติ
  ค. มีศัตรูรอบด้าน ง. ถูกกล่าวตู่ใส่ร้าย
 
๓๐. การประพฤติอกุศลกรรมบถเช่นไร เรียกว่า มุสาวาท ?
  ก. พูดเท็จ ข. พูดคำหยาบ
  ค. พูดส่อเสียด ง. พูดเพ้อเจ้อ
 
๓๑. เจตนาบิดเบือนข่าวสารทำให้คนเข้าใจผิดเป็นวจีกรรมประเภทใด ?
  ก. มุสาวาท ข. ปิสุณวาจา
  ค. ผรุสวาจา ง. สัมผัปปลาปะ
 
๓๒. มุสาวาท เกิดขึ้นได้ทางใด ?
  ก. กาย วาจา ข. กาย ใจ
  ค. วาจา ใจ ง. กาย วาจา ใจ
 
๓๓. ถ้อยคำใด จัดเป็นมุสาวาทในอกุศลกรรมบถ ?
  ก. โวหาร ข. สำคัญผิด
  ค. พลั้ง ง. กลับคำ
 
๓๔. องค์แห่งมุสาวาทที่ถึงความสำเร็จเป็นอกุศลกรรมบถ คือข้อใด ?
  ก. เรื่องไม่จริง ข. คิดจะพูดให้ผิด
  ค. พยายามพูด ง. เข้าใจเนื้อความนั้น
 
๓๕. ข้อใด เป็นผลกรรมเกิดจากการล่วงละเมิดมุสาวาท ?
  ก. มีอายุสั้น ข. ทรัพย์วิบัติ
  ค. มีศัตรูรอบด้าน ง. ถูกกล่าวตู่ใส่ร้าย
 
๓๖. กล่าวให้ร้ายป้ายสีฝ่ายตรงข้าม เพื่อให้เขาเข้าข้างตน จัดเป็นวจีกรรมใด ?
  ก. พูดเท็จ ข. พูดคำหยาบ
  ค. พูดส่อเสียด ง. พูดเพ้อเจ้อ
 
๓๗. ปิสุณวาจา เป็นสาเหตุแห่งปัญหาสังคมด้านใด ?
  ก. หย่าร้าง ข. เห็นแก่ตัว
  ค. โหดร้าย ง. แตกแยก
 
๓๘. องค์แห่งปิสุณวาจาที่ถึงความสำเร็จเป็นอกุศลกรรมบถ คือข้อใด ?
  ก. ผู้ถูกทำลาย ข. จิตคิดจะพูด
  ค. พยายามพูด ง. เข้าใจเนื้อความนั้น
 
๓๙. ข้อใด เป็นผลกรรมเกิดจากการล่วงละเมิดปิสุณวาจา ?
  ก. ศัตรูรอบด้าน ข. ถูกใส่ร้าย
  ค. แตกจากมิตร ง. ได้ฟังเสียงที่ไม่น่าพอใจ
 
๔๐. การประพฤติอกุศลกรรมบถเช่นไร เรียกว่า ผรุสวาจา ?
  ก. พูดเท็จ ข. พูดคำหยาบ
  ค. พูดส่อเสียด ง. พูดเพ้อเจ้อ
 
๔๑. ผรุสวาจามีโทษมาก เพราะบุคคลที่ถูกกระทำมีลักษณะเช่นไร ?
  ก. มีความรู้มาก ข. มีเงินมาก
  ค. มีอำนาจมาก ง. มีคุณธรรมมาก
 
๔๒. คำพูดที่เป็นผรุสวาจา ผู้พูดมุ่งหวังเพื่ออะไร ?
  ก. ประทุษร้าย ข. หลอกลวง
  ค. ให้แตกแยก ง. ให้เข้าใจผิด
 
๔๓. ข้อใด เป็นองค์ของผรุสวาจาที่ถึงความเป็นกรรมบถ ?
  ก. มีคนถูกด่า ข. มีจิตโกรธ
  ค. ด่าต่อหน้า ง. ด่าหลับหลัง
 
๔๔. การพูดเช่นไร เรียกว่า สัมผัปปลาปะ ?
  ก. พูดเท็จ ข. พูดส่อเสียด
  ค. พูดคำหยาบ ง. พูดเพ้อเจ้อ
 
๔๕. ข้อใด ไม่จัดเป็นสัมผัปปลาปะ ?
  ก. ฟังเทศน์ ข. ฟังเพลง
  ค. ร้องเพลง ง. เต้นรำ
 
๔๖. ข้อใด หมายถึงการเพ่งเล็งอยากได้ทรัพย์ของผู้อื่นมาเป็นของตน ?
  ก. อนภิชฌา ข. อภิชฌา
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. พยาบาท
 
๔๗. คิดจะให้ผู้อื่นประสบความพินาศ ตรงกับข้อใด ?
  ก. อภิชฌา ข. อนภิชฌา
  ค. พยาบาท ง. อพยาบาท
 
๔๘. การประพฤติอย่างไร ชื่อว่า เวรย่อมระงับด้วยการไม่จองเวร ?
  ก. ไม่ป้องร้าย ข. คิดปองร้าย
  ค. เห็นผิด ง. เห็นชอบ
 
๔๙. ความเห็นใด ปฏิเสธกรรมและผลของกรรม ?
  ก. สัมมาทิฏฐิ ข. มิจฉาทิฏฐิ
  ค. สักกายทิฏฐิ ง. สัสสตทิฏฐิ
 
๕๐. ข้อใด เป็นมโนกรรมฝ่ายกุศล ?
  ก. เห็นชอบ ข. เห็นผิด
  ค. คิดละโมบ ง. คิดปองร้าย
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  ปัญหาและเฉลยข้อสอบ นักธรรมชั้นโท-เอก และธรรมศึกษาตรี-โท-เอก พ.ศ.๒๕๕๙. หน้า ๑๑๙ - ๑๒๗.
         

ข้อสอบสนามหลวง