ปัญหาและเฉลย
วิชากรรมบถ (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันพฤหัสบดี ที่ ๒๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๐
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.




คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. พระพุทธศาสนาสอนให้เชื่อในเรื่องใด ?
  ก. เรื่องพรหมลิขิต ข. เรื่องดวง
  ค. เรื่องการกระทำ ง. เรื่องลี้ลับ
 
๒. คนจะดีหรือเลว พิจารณาจากอะไร ?
  ก. การกระทำ ข. คำพูด
  ค. ความคิด ง. ถูกทุกข้อ
 
๓.

การกระทำต่างๆ ของบุคคลในโลกนี้ จะสำเร็จเป็นกรรมบถ
หรือไม่ มีอะไรเป็นเครื่องกำหนด ?

   
  ก. เจตนา ข. อารมณ์
  ค. ทุจริต ง. สุจริต
 
๔. สุขหรือทุกข์ของสรรพสัตว์ ขึ้นอยู่กับอะไร ?
  ก. ดวงชะตา ข. ปาฏิหาริย์
  ค. เทพเจ้า ง. การกระทำ
 
๕. การกระทำทางกาย วาจา ใจ รวมเรียกว่าอะไร ?
  ก. กรรม ข. เจตนา
  ค. เวทนา ง. อารมณ์
 
๖. ผลแห่งกรรมชั่วที่บุคคลจะพึงได้รับในชาติหน้า ตรงกับข้อใด ?
  ก. เกิดเป็นมนุษย์ ข. เกิดเป็นเทวดา
  ค. เกิดเป็นพรหม ง. เกิดเป็นเปรต
 
๗. อารมณ์เป็นเหตุให้กระทำกรรมนั้นๆ มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. สิ่งที่ใจเข้าไปยึดเหนี่ยว ข. สิ่งที่เกิดร่วมกับเจตนา
  ค. รากเหง้าของอกุศลอื่น ง. กรรมเกิดในมโนทวาร
 
๘.

ปกติของจิตเป็นธรรมชาติใสสะอาด แต่กลายสภาพเป็นความ
โหดร้าย ด้วยอำนาจแห่งอกุศลมูลใด ?

   
  ก. โลภะ ข. โทสะ
  ค. โมหะ ง. ถูกทุกข้อ
 
๙. กรรมลิขิต มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. เกิดเป็นมนุษย์ ข. เกิดเป็นเทวดา
  ค. เกิดเป็นสัตว์นรก ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๐. ข้อใด เป็นทางนำไปสู่สุคติที่ทุกคนต่างปรารถนา ?
  ก. กุศลมูล ข. อกุศลมูล
  ค. กุศลกรรมบถ ง. อกุศลกรรมบถ
 
๑๑. คนที่เชื่อว่า โลกหน้าไม่มีจริง เพราะถูกอะไรครอบงำ ?
  ก. โลภะ ข. โทสะ
  ค. โมหะ ง. ราคะ
 
๑๒. การฆ่าสัตว์ตัดชีวิต เบียดเบียนซึ่งกันและกัน เป็นกรรมชนิดใด ?
  ก. กายกรรม ข. วจีกรรม
  ค. มโนกรรม ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๓. ข้อใด ไม่ใช่ปาณาติบาตที่เกิดขึ้นทางกายทวาร ?
  ก. ใช้มีดฟันให้ตาย ข. ทำกับดักให้ตกไปตาย
  ค. ใช้ปืนยิงให้ตาย ง. สั่งให้คนอื่นฆ่าให้ตาย
 
๑๔. ข้อใด ไม่เป็นอารมณ์แห่งปาณาติบาต ?
  ก. เงิน ข. นก
  ค. ปลา ง. ม้า
 
๑๕. วางท่อนไม้ วางศัสตรา มีเมตตาจิตต่อกัน ตรงกับข้อใด ?
  ก. ละปาณาติบาต ข. ละอทินนาทาน
  ค. ละกาเมสุมิจฉาจาร ง. ละมุสาวาท
 
๑๖. ข้อใด ไม่ใช่องค์แห่งปาณาติบาต ?
  ก. สัตว์มีชีวิต ข. รู้ว่าสัตว์มีชีวิต
  ค. พยายามฆ่า ง. รู้ว่าสัตว์ตาย
 
๑๗. วัตถุอันเป็นที่ตั้งแห่งอทินนาทาน ตรงกับข้อใด ?
  ก. มีเจ้าของ ข. เขาหวงแหน
  ค. เขายังไม่ให้ ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๘. การฉ้อโกงทรัพย์สินของชาติ จัดเป็นกรรมบถข้อใด ?
  ก. ปาณาติบาต ข. อทินนาทาน
  ค. กาเมสุมิจฉาจาร ง. มุสาวาท
 
๑๙. สั่งให้คนอื่นไปลักทรัพย์ เป็นกายกรรมเกิดขึ้นทางทวารใด ?
  ก. กายทวาร ข. วจีทวาร
  ค. มโนทวาร ง. ทั้ง ๓ ทวาร
 
๒๐.

เมื่อความโลภเกิดขึ้น หากยับยั้งไม่ได้ จะทำให้คนเรากระทำ
ความผิดใด ?

    
  ก. คอร์รัปชั่น ข. ผูกอาฆาต
  ค. พยาบาท ง. เชื่อเรื่องผิด
 
๒๑. ข้อใด เป็นอารมณ์แห่งกาเมสุมิจฉาจาร ?
  ก. บุรุษ ข. สตรี
  ค. ซากศพ ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๒. กาเมสุมิจฉาจาร เกิดขึ้นทางทวารใด ?
  ก. กายทวาร ข. วจีทวาร
  ค. มโนทวาร ง. ทั้ง ๓ ทวาร
 
๒๓. วจีกรรมข้อใด เรียกว่ามุสาวาท ?
  ก. พูดเท็จ ข. พูดคำหยาบ
  ค. พูดส่อเสียด ง. พูดเพ้อเจ้อ
 
๒๔. มุสาวาทเช่นใด ไม่สำเร็จเป็นกรรมบถ ?
  ก. ผู้ฟังเข้าใจ ข. ผู้ฟังไม่เข้าใจ
  ค. ผู้ฟังเสียประโยชน์ ง. ผู้ฟังเชื่อถือ
 
๒๕. คำพูดเช่นไร ทำให้คนแตกความสามัคคีกันมากที่สุด ?
  ก. พูดให้ร้ายผู้อื่น ข. พูดไร้สาระ
  ค. พูดให้แตกแยก ง. พูดโกหก
 
๒๖. ปิสุณวาจา ผู้พูดตั้งใจจะให้เกิดผลอย่างไร ?
  ก. เพื่อหลอกลวง ข. เพื่อล้อเล่น
  ค. เพื่อให้แตกแยก ง. เพื่อให้เจ็บใจ
 
๒๗. ผรุสวาจาที่บุคคลประกอบในที่เช่นใด มีโทษมาก ?
  ก. ลับหู ข. ลับตา
  ค. ต่อหน้า ง. ลับหลัง
 
๒๘. ข้อใด ไม่จัดเป็นผรุสวาจาที่ถึงความเป็นกรรมบถ ?
  ก. ด่าลูกเพื่อสั่งสอน ข. ด่าเพื่อนเพราะโมโห
  ค. ด่าน้าชอบเมาสุรา ง. ด่าลูกน้องที่ขี้เกียจ
 
๒๙. ข้อใด ไม่ใช่ลักษณะของผรุสวาจา ?
  ก. ด่า ข. พูดประชด
  ค. พูดแดกดัน ง. พูดเสียงดัง
 
๓๐. เจตนาเป็นเหตุกล่าวถ้อยคำหาประโยชน์มิได้ ตรงกับข้อใด ?
  ก. มุสาวาท ข. ปิสุณวาจา
  ค. ผรุสวาจา ง. สัมผัปปลาปะ
 
๓๑. พูดคุยเรื่องละครทีวีในขณะฟังเทศน์ จัดเป็นวจีกรรมใด ?
  ก. มุสาวาท ข. ปิสุณวาจา
  ค. ผรุสวาจา ง. สัมผัปปลาปะ
 
๓๒. คนเราสามารถจะทำความดีทางวาจาได้อย่างไร ?
  ก. ไม่คิดทำร้ายผู้อื่น ข. ไม่อยากได้ของผู้อื่น
  ค. ไม่พูดให้ร้ายผู้อื่น ง. ไม่คิดปองร้ายผู้อื่น
 
๓๓. เมื่อถูกถามกลับสั่นศีรษะปฏิเสธ จัดเป็นกรรมประเภทใด ?
  ก. กายกรรม ข. วจีกรรม
  ค. มโนกรรม ง. ทั้ง ๓ กรรม
 
๓๔. เพ่งเล็งอยากได้ของผู้อื่นด้วยอำนาจโลภะ ตรงกับข้อใด ?
  ก. อนภิชฌา ข. อภิชฌา
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. พยาบาท
 
๓๕. เห็นว่าทานที่ให้แล้วมีผลจริง ตรงกับข้อใด ?
  ก. สัมมาทิฏฐิ ข. นัตถิกทิฏฐิ
  ค. อเหตุกทิฏฐิ ง. อกิริยทิฏฐิ
 
๓๖. คิดให้ผู้อื่นประสบความพินาศ ตรงกับข้อใด ?
  ก. อภิชฌา ข. อนภิชฌา
  ค. พยาบาท ง. อพยาบาท
 
๓๗. เวรย่อมระงับด้วยการไม่จองเวร ตรงกับข้อใด ?
  ก. อพยาบาท ข. อนภิชฌา
  ค. สัมมาทิฏฐิ ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๓๘. ตาต่อตา ฟันต่อฟัน เป็นพฤติกรรมที่เกิดขึ้นจากข้อใด ?
  ก. อภิชฌา ข. พยาบาท
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. อพยาบาท
 
๓๙. อภิชฌาที่สำเร็จเป็นกรรมบถ มีอาการเช่นไร ?
  ก. อยากได้ของคนอื่น ข. อยากได้ชั่วคราว
  ค. อยากได้เหมือนเขา ง. อยากได้อย่างนั้น
 
๔๐. อกุศลกรรมบถข้อใด ท่านกล่าวว่ามีโทษมากที่สุด ?
  ก. อภิชฌา ข. พยาบาท
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. มุสาวาท
 
๔๑. มิจฉาทิฏฐิ เป็นกรรมเกิดขึ้นทางทวารใด ?
  ก. กายทวาร ข. วจีทวาร
  ค. มโนทวาร ง. ทั้ง ๓ ทวาร
 
๔๒. ความบริสุทธิ์ทางใจ มี ๓ อย่าง ยกเว้นข้อใด ?
  ก. อภิชฌา ข. อนภิชฌา
  ค. อพยาบาท ง. สัมมาทิฏฐิ
 
๔๓. คนที่มีเมตตากรุณา จะเว้นห่างจากอกุศลธรรมใด ?
  ก. อภิชฌา ข. พยาบาท
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๔. ความไม่อาฆาตมาดร้าย จัดเป็นธรรมจริยาและสมจริยาทางใด ?
  ก. ทางกาย ข. ทางวาจา
  ค. ทางใจ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๕. การละกาเมสุมิจฉาจาร จัดเป็นธรรมจริยาและสมจริยาทางใด ?
  ก. ทางกาย ข. ทางวาจา
  ค. ทางใจ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๖. ความรู้สึกอิ่มใจในขณะทำบุญตักบาตร จัดเป็นเวทนาใด ?
  ก. สุขเวทนา ข. ทุกขเวทนา
  ค. โสมนัสสเวทนา ง. อุเบกขาเวทนา
 
๔๗. ทานุปนิสัย เป็นธรรมกำจัดอะไร ?
  ก. ความโลภ ข. ความโกรธ
  ค. ความหลง ง. ความเบียดเบียน
 
๔๘. สีลุปนิสัย เป็นธรรมกำจัดอะไร ?
  ก. ความโลภ ข. ความโกรธ
  ค. ความหลง ง. ความเบียดเบียน
 
๔๙. ภาวนุปนิสัย เป็นธรรมกำจัดอะไร ?
  ก. ความโลภ ข. ความโกรธ
  ค. ความหลง ง. ความเบียดเบียน
 
๕๐. รักสุขหวังสบาย อย่าลืมสร้างทางกุศล สอนเกี่ยวกับเรื่องใด ?
  ก. ไม่ทำความชั่ว ข. ทำแต่ความดี
  ค. ทำจิตให้ผ่องใส ง. ถูกทุกข้อ
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๐. หน้า ๒๓๖-๒๔๔.
         

ข้อสอบสนามหลวง