ปัญหาและเฉลย
วิชากรรมบถ (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันอาทิตย์ ที่ ๓๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๖
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วฝนลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. พระพุทธศาสนาสอนให้เชื่อเรื่องใด ?
  ก. ไสยศาสตร์ ข. ปาฏิหาริย์
  ค. กรรม ง. เทพเจ้า
 
๒. สิ่งใดสำคัญที่สุดในการกระทำกรรม ?
  ก. เจตนา ข. อารมณ์
  ค. สังขาร ง. การกระทำ
 
๓. กรรมที่ทำทางใจเรียกให้ถูกต้องเรียกว่าอะไร ?
  ก. กายกรรม ข. วจีกรรม
  ค. มโนกรรม ง. จิตรกรรม
 
๔. ผลของกรรม ทางธรรมเรียกว่าอะไร ?
  ก. บุญกรรม ข. เวรกรรม
  ค. วิบากกรรม ง. เจตนากรรม
 
๕. กรรมบถ หมายถึงอะไร ?
  ก. การทำความดี ข. การทำความชั่ว
  ค. การทำกรรม ง. ทางเกิดแห่งกรรม
 
๖. ผู้มักโกรธจะได้รับผลคืออะไร ?
  ก. อายุสั้น ข. ผิวพรรณทราม
  ค. เป็นม่าย ง. หาคู่ครองมิได้
 
๗. สิ่งที่ทำลายความชั่ว เป็นความหมายของคำใด ?
  ก. อกุศล ข. กุศล
  ค. กรรม ง. กรรมบถ
 
๘. ข้อใด ไม่ใช่อกุศลกรรมบถ ?
  ก. สัมมาทิฏฐิ ข. ปาณาติบาต
  ค. อทินนาทาน ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๙. ข้อใด จัดเป็นกุศลกรรมบถ ?
  ก. พยาบาท ข. มิจฉาทิฏฐิ
  ค. อนภิชฌาิ ง. อทินนาทาน
 
๑๐. กรรมใด เป็นทั้งอกุศลกรรมบถ และรากเหง้าของอกุศลอื่นด้วย ?
  ก. อภิชฌาและมิจฉาทิฏฐิ ข. มิจฉาทิฏฐิและพยาบาท
  ค. อภิชฌาและอทินนาทาน ง. อภิชฌาและพยาบาท
 
๑๑. รถยนต์ ไม่จัดเป็นอารมณ์ของกรรมบถข้อใด ?
  ก. ปาณาติบาต ข. อทินนาทาน
  ค. อภิชฌา ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๑๒. โทรศัพท์มือถือ ไม่จัดเป็นอารมณ์ของกรรมบถข้อใด ?
  ก. อทินนาทาน ข. อภิชฌา
  ค. พยาบาท ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๑๓. ข้อใดไม่ใช่ปาณาติบาตที่เกิดทางกาย ?
  ก. ใช้มีดฟันให้ตายเอง ข. ทำกับดักให้ตกไปตาย
  ค. ใช้ปืนยิงให้ตาย ง. พูดสั่งให้คนอื่นฆ่า
 
๑๔. ปาณาติบาตที่เกิดทางวจีทวาร มีลักษณะเช่นไร ?
  ก. ใช้มีดฟันให้ตายเอง ข. พูดสั่งให้คนอื่นฆ่า
  ค. ใช้ปืนยิงให้ตาย ง. เขียนใบสั่งให้ฆ่า
 
๑๕. ปาณาติบาต มีองค์กี่ประการ ?
  ก. ๓ ประการ ข. ๔ ประการ
  ค. ๕ ประการ ง. ๖ ประการ
 
๑๖. เพราะเหตุใด ปาณาติบาต จึงจัดว่าเป็นทุกขเวทนา ?
  ก. เพราะฆ่าด้วยความเจ็บปวด ข. เพราะฆ่าด้วยความโลภ
  ค. เพราะฆ่าด้วยความโกรธ ง. เพราะฆ่าด้วยความหลง
 
๑๗. ข้อใด ไม่จัดเป็นองค์ของปาณาติบาต ?
  ก. สัตว์มีชีวิต ข. รู้ว่าสัตว์มีชีวิต
  ค. พยายามฆ่า ง. หลบหนี
 
๑๘. อทินนาทานในข้อใด มีโทษมากที่สุด ?
  ก. ขโมยมะม่วงจากสวนข้างบ้าน ข. ขโมยเงินจากตู้โทรศัพท์สาธารณะ
  ค. ขโมยเงินจากตู้บริจาคในวัด ง. ขโมยเงินของบิดา มารดา
 
๑๙. ปรทารคมนะ คือการประพฤติผิดในข้อใด ?
  ก. ล่วงละเมิดทางเพศเด็กสาว ข. ล่วงละเมิดทางเพศหญิงสาว
  ค. ล่วงละเมิดทางเพศภรรยาคนอื่น ง. ล่วงละเมิดทางเพศภรรยาตนเอง
 
๒๐. กาเมสุมิจฉาจารในข้อใด มีโทษมากที่สุด ?
  ก. ประพฤติกับผู้สมยอม ข. ประพฤติกับผู้มีคุณธรรม
  ค. ประพฤติกับผู้ไม่ยินยอม ง. ประพฤติกับญาติพี่น้อง
 
๒๑. มุสาวาท มีองค์กี่ประการ ?
  ก. ๒ ประการ ข. ๓ ประการ
  ค. ๔ ประการ ง. ๕ ประการ
 
๒๒. องค์ของมุสาวาทข้อสุดท้าย คือข้อใด ?
  ก. จิตคิดจะพูดเท็จ ข. เรื่องไม่จริง
  ค. พยายามพูด ง. คนอื่นรู้เรื่องนั้น
 
๒๓. ลักษณะของปิสุณวาจาคือข้อใด ?
  ก. พูดหยาบ ข. พูดให้แตกสามัคคี
  ค. พูดไร้สาระ ง. พูดหลอกลวง
 
๒๔. ข้อใด ไม่จัดเป็นผรุสวาจาที่เป็นกรรมบถ ?
  ก. ด่าเพื่อนด้วยความโกรธ ข. นักเรียนด่าครูที่ทำโทษตนเอง
  ค. หลานด่าน้าที่ไม่ช่วยทำการบ้าน ง. ครูด่านักเรียนที่ไม่ทำการบ้าน
 
๒๕. ข้อใด เป็นองค์ของผรุสวาจาที่ถึงความเป็นกรรมบถ ?
  ก. มีคนถูกด่า ข. มีจิตโกรธ
  ค. ด่าต่อหน้า ง. ด่าลับหลัง
 
๒๖. สัมผัปปลาปะ คือการพูดเช่นไร ?
  ก. พูดเรื่องเที่ยวขณะเรียน ข. พูดหลอกลวงครูขณะเรียน
  ค. พูดคำหยาบขณะเรียน ง. พูดยุให้เพื่อนแตกกันขณะเรียน
 
๒๗. ความโลภอยากได้ทรัพย์ของคนอื่นเป็นของตน เรียกว่าอะไร ?
  ก. อทินนาทาน ข. อภิชฌา
  ค. พยาบาท ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๒๘. ความโลภในข้อใด มีโทษมากที่สุด ?
  ก. อยากได้ทีวีในห้าง ข. อยากได้ที่ดินหลวง
  ค. อยากได้ที่ดินธรณีสงฆ์ ง. อยากได้โทรศัพท์ของเพื่อน
 
๒๙. ความคิดใดไม่จัดเป็นพยาบาท ?
  ก. คิดให้เพื่อนที่เรียนเก่งกว่าสอบตก ข. คิดให้ตนเองเรียนเก่งกว่าคนอื่น
  ค. คิดให้ครูที่ลงโทษตนเองตกงาน ง. คิดให้เพื่อนที่ด่าตนเองรถคว่ำ
 
๓๐. ข้อใด ไม่จัดเป็นโทษที่ผู้มีจิตพยาบาทจะได้รับ ?
  ก. เจ็บป่วยหมดทางรักษา ข. ทรัพย์สินสูญหาย
  ค. ชีวิตมีอุปสรรค ง. ไม่มีเพื่อน
 
๓๑. เห็นว่าฆ่าคนไม่เป็นบาป จัดเป็นมิจฉาทิฏฐิข้อไหน ?
  ก. นัตถิกทิฏฐิ ข. อเหตุกทิฏฐิ
  ค. อกิริยทิฏฐิ ง. อุจเฉททิฏฐิ
 
๓๒. เห็นว่าทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว ตรงกับข้อใด ?
  ก. สัมมาทิฏฐิ ข. สัมมาสังกัปปะ
  ค. สัมมาอาชีวะ ง. สัมมาวายามะ
 
๓๓. กรรมใด ให้ผลกว้างขวางและแรงกว่ากรรมอื่น ?
  ก. กายกรรม ข. วจีกรรม
  ค. มโนกรรม ง. อนันตริยกรรม
 
๓๔. ผลของความดี ความชั่ว เรียกว่าอะไร ?
  ก. กิเลส ข. กรรม
  ค. วิบาก ง. อานิสงส์
 
๓๕. เจตนางดเว้นจากการทำความชั่วเรียกว่าอะไร ?
  ก. ศีล ข. เวรมณี
  ค. สิกขาบท ง. กุศล
 
๓๖. ผู้ไม่ต้องการถูกทำร้ายร่างกาย ควรงดเว้นจากกรรมใด ?
  ก. ปาณาติบาต ข. สัมผัปปลาปะ
  ค. พยาบาท ง. อภิชฌา
 
๓๗. ผู้ฆ่าสัตว์จะได้รับผลเช่นไร ?
  ก. ทำกินไม่ขึ้น ข. ล้มละลาย
  ค. ตายโหง ง. อายุสั้น
 
๓๘. ผู้เบียดเบียนสัตว์จะได้รับผลอย่างไร ?
  ก. มีทุกข์มาก ข. มีโรคมาก
  ค. มีหนี้มาก ง. มีศัตรูมาก
 
๓๙. คนที่งดเว้นจากอทินนาทานจะได้รับผลเช่นไร ?
  ก. ไม่ถูกทำร้ายร่างกาย ข. ไม่ถูกหลอกลวง
  ค. ทรัพย์สินไม่หาย ง. ไม่ถูกด่า
 
๔๐. คนที่งดเว้นจากมุสาวาทจะเป็นคนเช่นไร ?
  ก. น่าเคารพ ข. น่ารัก
  ค. น่าเชื่อถือ ง. น่าบูชา
 
๔๑. คำพูดไม่สุภาพแข็งกร้าว ตรงกับข้อใด ?
  ก. ผรุสวาจา ข. ปิสุณวาจา
  ค. สัมผัปปลาปะ ง. มุสาวาท
 
๔๒. การบรรลุเจโตวิมุตติและปัญญาวิมุตติ จัดเป็นสมบัติในข้อใด ?
  ก. มนุษยสมบัติ ข. สวรรคสมบัติ
  ค. พรหมสมบัติ ง. นิพพานสมบัติ
 
๔๓. คำว่า  “ สีเลน โภคสมฺปทา ”  มีความหมายเช่นไร ?
  ก. ไปสวรรค์ได้ด้วยศีล ข. มีทรัพย์สมบัติได้ด้วยศีล
  ค. บรรลุนิพพานได้ด้วยศีล ง. จิตสงบได้ด้วยศีล
 
๔๔. ผู้มีทานูปนิสัยสามารถกำจัดอะไรได้ ?
  ก. ความโลภ ข. ความโกรธ
  ค. ความหลง ง. ความไม่รู้
 
๔๕. ผู้มีสีลูปนิสัย ย่อมมีพฤติกรรมเช่นไร ?
  ก. ไม่โลภ ข. เสียสละ
  ค. ไม่เบียดเบียน ง. ไม่จองเวร
 
๔๖. ผู้มีภาวนูปนิสัย ย่อมมีพฤติกรรมเช่นไร ?
  ก. หมั่นให้ทาน ข. รักษาศีล
  ค. ไม่โลภอยากได้ของผู้อื่น ง. พยายามทำความดี
 
๔๗. สิ่งที่เข้าไปยึดแล้วเป็นเหตุให้ทำดีทำชั่ว เรียกว่าอะไร ?
  ก. อุปนิสัย ข. อารมณ์
  ค. โกฏฐาสะ ง. เวทนา
 
๔๘. เวทนา คืออะไร ?
  ก. ความรู้สึก ข. ความเจ็บปวด
  ค. ความสงสาร ง. ความปรารถนา
 
๔๙. ข้อใด เป็นรากเหง้าของการทำความดี ?
  ก. กุศลมูล ข. อกุศลมูล
  ค. อุปนิสัย ง. สุจริต
 
๕๐. กาย วาจา ใจ รวมเรียกว่าอะไร  ?
  ก. ไตรลักษณ์ ข. ไตรสรณะ
  ค. ไตรทวาร ง. ไตรสิกขา
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๔๖. หน้า ๒๑๕-๒๒๕.
         

ข้อสอบสนามหลวง