ปัญหาและเฉลย
วิชากรรมบถ (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันจันทร์ ที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๕
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.




คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วฝนลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. สัตว์ทั้งหลายล้วนเป็นไปตามกรรม เป็นคำสอนของศาสนาใด ?
  ก. คริสต์ ข. ซิกข์
  ค. พุทธ ง. ฮินดู
 
๒. วิชากรรมบถ พุทธศาสนิกชนต้องศึกษาเรื่องใด ?
  ก. กรรมฐาน ข. ไตรสิกขา
  ค. กรรม ง. ไตรลักษณ์
 
๓. ข้อใด เป็นภพภูมิที่เกิดของสัตว์ทั้งหลายข้างฝ่ายดี ?
  ก. สัตว์เดรัจฉาน ข. อสูรกาย
  ค. มนุษย์ ง. เปรต
 
๔. ธรรมเป็นเหตุให้เกิดในทุคติ คืออะไร ?
  ก. กุศลกรรมบถ ข. อกุศลกรรมบถ
  ค. อนุสสติ ง. กสิณ
 
๕. ผู้ปรารถนาเกิดในสุคติจะต้องทำกรรมใด ?
  ก. อกุศลกรรม ข. กุศลกรรม
  ค. บาปกรรม ง. เจตนากรรม
 
๖. ข้อใด เป็นความหมายของอกุศลกรรมบถ ?
  ก. กรรมนำสัตว์ไปสู่สุคติภูมิ ข. กรรมนำสัตว์ไปสู่ทุคติภูมิ
  ค. กรรมนำสัตว์ไปสู่เทวภูมิ ง. กรรมนำสัตว์ไปสู่มนุษยภูมิ
 
๗. ข้อใดไม่ใช่อกุศลกรรมบถทางกาย ?
  ก. ปาณาติบาต ข. อทินนาทาน
  ค. กาเมสุ มิจฉาจาร ง. มุสาวาท
 
๘. มูลเหตุที่ทำให้สัตว์ประพฤติอกุศลกรรมบถ เรียกว่าอะไร ?
  ก. กุศลมูล ข. อกุศลมูล
  ค. กุศลกิจ ง. อกุศลจิต
 
๙. ข้อใด จัดเป็นการทำความดีทางกาย ?
  ก. ไม่โลภอยากได้ ข. ไม่พยาบาทปองร้าย
  ค. ไม่ลักของของคนอื่น ง. ไม่เห็นผิดจากคลองธรรม
 
๑๐. การกระทำที่จัดเป็นบุญเป็นบาป ขึ้นอยู่กับอะไร ?
  ก. เวทนา ข. เจตนา
  ค. อารมณ์ ง. กุศลมูล
 
๑๑. ข้อใด จัดเป็นวจีกรรมในอกุศลกรรมบถ ?
  ก. ปาณาติบาต ข. อทินนาทาน
  ค. มุสาวาท ง. พยาบาท
 
๑๒. อกุศลกรรมบถข้อใด ไม่ได้เกิดขึ้นทางกายทวาร ?
  ก. ปาณาติบาต ข. อทินนาทาน
  ค. สัมผัปปลาปะ ง. กาเมสุ มิจฉาจาร
 
๑๓. องค์แห่งปาณาติบาตข้อใด ทำให้สำเร็จเป็นกรรมบถ ?
  ก. สัตว์มีชีวิต ข. รู้ว่าสัตว์มีชีวิต
  ค. จิตคิดจะฆ่า ง. สัตว์ตายด้วยความพยายาม
 
๑๔. ปาณะ โดยสมมติสัจจะ ได้แก่อะไร ?
  ก. ชีวิตินทรีย์ ข. สัตว์
  ค. สังขาร ง. วิญญาณ
 
๑๕. ปาณาติบาต มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. โลภอยากได้ ข. ทำให้เสียชีวิต
  ค. ลักของคนอื่น ง. ปองร้ายคนอื่น
 
๑๖. ฆ่าช้างเอางา มีโทษมาก เพราะเหตุใด ?
  ก. เป็นสัตว์ใหญ่ ข. เป็นสัตว์น่ารัก
  ค. เป็นสัตว์แสนรู้ ง. เป็นสัตว์มีกำลัง
 
๑๗. คนทำปาณาติบาต โดยมากมีจิตใจเช่นไร ?
  ก. เจ้าเล่ห์ ข. มารยา
  ค. มักโอ้อวด ง. โหดเหี้ยม
 
๑๘. ผลจากการล่วงละเมิดปาณาติบาตมีโทษเบาที่สุด ตรงกับข้อใด ?
  ก. เป็นสัตว์เดรัจฉาน ข. เป็นผู้มีอายุสั้น
  ค. เกิดเป็นสัตว์นรก ง. เกิดในอบายภูมิ
 
๑๙. นายนันทะมีอาชีพฆ่าโคนำเนื้อไปขาย ได้รับผลกรรมใด ?
  ก. เกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน ข. เกิดในนรกอเวจี
  ค. เกิดเป็นอสูรกาย ง. เกิดเป็นเปรต
 
๒๐. ข้อใด จัดเป็นวัตถุแห่งอทินนาทาน ?
  ก. ของที่เจ้าของลืมไว้ ข. ของที่เจ้าของโยนทิ้ง
  ค. ของที่เจ้าของยกให้ ง. ของที่เจ้าของเสียสละ
 
๒๑. ฉ้อราษฎร์บังหลวง เป็นการประพฤติล่วงอกุศลกรรมบถใด ?
  ก. อทินนาทาน ข. กาเมสุมิจฉาจาร
  ค. พยาบาท ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๒๒. ข้อใด จัดเป็นองค์แห่งอทินนาทาน ?
  ก. จิตคิดจะฆ่า ข. จิตคิดจะลัก
  ค. จิตคิดจะเสพ ง. จิตคิดจะพูดส่อเสียด
 
๒๓. สั่งให้คนอื่นลักทรัพย์ เป็นอทินนาทานเกิดทางทวารใด ?
  ก. กายทวาร ข. วจีทวาร
  ค. มโนทวาร ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๔. ข้อใด เป็นผลกรรมเกิดจากการล่วงละเมิดอทินนาทาน ?
  ก. ทรัพย์สินสูญหาย ข. รายได้เพิ่มพูน
  ค. ตระกูลมั่งคั่ง ง. อายุยั่งยืน
 
๒๕. การประพฤติผิดในกาม ตรงกับสุภาษิตใด ?
  ก. ขี้ช้างจับตั๊กแตน ข. พูดไปสองไพเบี้ย
  ค. เก็บเบี้ยใต้ถุนร้าน ง. เจ้าชู้ไก่แจ้
 
๒๖. กาเมสุมิจฉาจาร เกิดขึ้นทางทวารใด ?
  ก. ไตรทวาร ข. กายทวาร
  ค. วจีทวาร ง. มโนทวาร
 
๒๗. ปรทานคมนะ หมายถึง การล่วงละเมิดในบุคคลใด ?
  ก. คู่ครองตนเอง ข. คู่ครองคนอื่น
  ค. หญิงที่ญาติรักษา ง. หญิงที่มารดารักษา
 
๒๘. สทารสันโดษ มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. มากรักหลายใจ ข. รักง่ายหน่ายเร็ว
  ค. รักเดียวใจเดียว ง. รักสามเส้า
 
๒๙. การล่วงละเมิด กาเมสุ มิจฉาจาร ส่งผลในชาติหน้าอย่างไร ?
  ก. เกิดในสุคติ ข. เกิดในทุคติ
  ค. เกิดในพรหมโลก ง. เกิดในเทวโลก
 
๓๐. เจตนาเช่นไร เรียกว่ามุสาวาท ?
  ก. เจตนาพูดเท็จ ข. เจตนาพูดหยาบ
  ค. เจตนาพูดส่อเสียด ง. เจตนาพูดเพ้อเจ้อ
 
๓๑. เจตนาเช่นไร เรียกว่า ผรุสวาจา ?
  ก. เจตนาพูดเท็จ ข. เจตนาพูดหยาบ
  ค. เจตนาพูดส่อเสียด ง. เจตนาพูดเพ้อเจ้อ
 
๓๒. ปิสุณวาจา เป็นสาเหตุของปัญหาสังคมด้านใด ?
  ก. หย่าร้าง ข. เห็นแก่ตัว
  ค. โหดร้าย ง. แตกแยก
 
๓๓. คนที่พูดมุสาเป็นอาจิณ ย่อมได้รับผลกรรมอย่างไร ?
  ก. เกิดในนรก ข. ถูกใส่ความ
  ค. คนไม่เชื่อถือ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๔. คำพูดที่เป็นผรุสวาจา ผู้พูดมีเจตนาเช่นไร ?
  ก. เจตนาหลอกลวง ข. เจตนาร้าย
  ค. เจตนาอยากได้ ง. เจตนาดี
 
๓๕. เจตนาพูดเผาผลาญจิตของผู้ฟัง เรียกว่าอะไร ?
  ก. มุสาวาท ข. ปิสุณวาจา
  ค. ผรุสวาจา ง. สัมผัปปลาปะ
 
๓๖. พูดผรุสวาทเป็นนิตย์ ย่อมได้รับผลกรรมในข้อใด ?
  ก. ได้ยินคำระคายหู ข. ได้ยินคำไร้สาระ
  ค. ได้ยินคำหลอกลวง ง. ได้ยินคำเพ้อเจ้อ
 
๓๗. คำพูดเช่นไร เรียกว่า สัมผัปปลาปะ ?
  ก. คำพูดโกหก ข. คำพูดส่อเสียด
  ค. คำพูดเพ้อเจ้อ ง. คำพูดหยาบคาย
 
๓๘. การเพ่งเล็กทรัพย์ของผู้อื่นเพื่อน้อมเข้ามาหาตน เรียกว่าอะไร ?
  ก. อภิชฌา ข. พยาบาท
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. อนภิชฌา
 
๓๙. ความคิดทำให้ผู้อื่นถึงความพินาศ เรียกว่าอะไร ?
  ก. อภิชฌา ข. พยาบาท
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. อนภิชฌา
 
๔๐. ข้อใด จัดเป็นองค์ของอภิชฌา ?
  ก. คิดน้อมมาเป็นของตน ข. ของที่เพ่งเล็งมีค่ามาก
  ค. เจ้าของมีคุณมาก ง. ผู้เพ่งเล็งมีกิเลสกล้า
 
๔๑. โทษอันเกิดจากพยาบาทปองร้ายคนอื่น ตรงกับข้อใด ?
  ก. เสียของรัก ข. เสียอวัยวะ
  ค. เสียทรัพย์สิน ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๒. ความเห็นในข้อใด จัดเป็นมิจฉาทิฏฐิ ?
  ก. ทำชั่วได้ชั่ว ข. ทำบุญได้บุญ
  ค. ทำชั่วได้ดี ง. ทำชั่วได้ดี
 
๔๓. อภิชฌา พยาบาท มิจฉาทิฏฐิ โดยมากเกิดขึ้นทางทวารใด ?
  ก. กายทวาร ข. วจีทวาร
  ค. มโนทวาร ง. ไตรทวาร
 
๔๔. ข้อใด จัดเป็นธรรมจริยาและสมจริยาทางวาจา ?
  ก. ละปาณาติบาต ข. ละอทินนาทาน
  ค. ละพยาบาท ง. ละสัมผัปปลาปะ
 
๔๕. หลักธรรมใด เป็นอุปนิสัยให้บรรลุเจโตวิมุตติและปัญญาวิมุตติ ?
  ก. กุศลกรรมบถ ข. อกุศลกรรมบถ
  ค. กุศลมูล ง. อกุศลมูล
 
๔๖. ข้อใด เป็นความหมายของคำว่า อารมณ์ ?
  ก. ส่วนแห่งธรรม ข. สิ่งที่ใจเข้าไปยึดถือ
  ค. การเสวยอารมณ์ ง. สิ่งที่เป็นรากเง้า
 
๔๗. บาลีข้อใด เป็นเครื่องรับรองผู้รักษาศีลว่า จะได้ไปสุคติ ?
  ก. สีเลน สุคตึ ยนฺติ ข. สีเลน โภคสมฺปทา
  ค. สีเลน นิพฺพุตึ ยนฺติ ง. ตสฺมา สีลํ วิโสธเย
 
๔๘. อุปนิสัยใด เป็นคุณลักษณะของผู้มีจิตใจเสียสละ ?
  ก. ทานูปนิสัย ข. สีลูปนิสัย
  ค. ภาวนูปนิสัย ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๙. การประพฤติกุศลกรรมบถจะสำเร็จผลได้ ต้องมีเจตนาเช่นไร ?
  ก. เจตนาก้าวล่วง ข. เจตนาละเมิด
  ค. เจตนาเพ่งเล็ง ง. เจตนางดเว้น
 
๕๐. กุศลกรรมบถ 10 ประการ จัดเข้าในหลักธรรมใด ?
  ก. ศีล ข. สมาธิ
  ค. ปัญญา ง. วิมุตติ
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๕. หน้า ๒๙๘-๓๐๘.
         

ข้อสอบสนามหลวง