ปัญหาและเฉลย
วิชากรรมบถ (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันพุธ ที่ ๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๗
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. คนเราจะมีความสุขหรือความทุกข์ขึ้นอยู่กับอะไร ?
  ก. ดวงชะตา ข. ปาฏิหาริย์
  ค. การกระทำ ง. เทพเจ้า
 
๒. การตัดสินคนว่าดีหรือเลว พิจารณาจากสิ่งใด ?
  ก. การกระทำ ข. อารมณ์
  ค. ความคิด ง. คำพูด
 
๓. กรรมเป็นทางไปสู่สุคติหรือทุคติ เรียกว่าอะไร ?
  ก. กรรมเวร ข. กรรมคติ
  ค. กรรมนิมิต ง. กรรมบถ
 
๔. อะไรเป็นใหญ่ในการทำความดีหรือความชั่ว ?
  ก. มูลเหตุ ข. เจตนา
  ค. สิ่งล่อใจ ง. พรหมลิขิต
 
๕. สิ่งที่ใจเข้าไปยึดแล้วเป็นเหตุให้ทำกรรม เรียกว่าอะไร ?
  ก. สุข ข. เจตนา
  ค. ทุกข์ ง. อารมณ์
 
๖. กายกรรม หมายถึงอะไร ?
  ก. การกระทำทางกาย ข. การกระทำทางคำพูด
  ค. การกระทำทางความคิด ง. การกระทำทุกวิถีทาง
 
๗. ข้อใด เป็นวจีกรรมที่เกิดทางกาย ?
  ก. พูดทีเล่นทีจริง ข. พูดโทรศัพท์
  ค. สั่นศีรษะปฏิเสธ ง. ดูละครทีวี
 
๘. ข้อใด เป็นมโนกรรมอย่างเดียว ?
  ก. ปาณาติบาต ข. มิจฉาทิฏฐิ
  ค. อทินนาทาน ง. กาเมสุมิจฉาจาร
 
๙. ข้อใด เกิดทางกายทวารอย่างเดียว ?
  ก. สัมมาทิฏฐิ ข. มิจฉาทิฏฐิ
  ค. กาเมสุมิจฉาจาร ง. อทินนาทาน
 
๑๐. ข้อใด จัดเป็นกุศลกรรมบถ ?
  ก. อนภิชฌา ข. พยาบาท
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. อทินนาทาน
 
๑๑. กรรมบถใด เกิดขึ้นเพราะความโลภอย่างเดียว ?
  ก. อนภิชฌา ข. พยาบาท
  ค. อภิชฌา ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๑๒. กรรมบถใด เกิดขึ้นเพราะความโกรธอย่างเดียว ?
  ก. สัมมาทิฏฐิ ข. พยาบาท
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. อภิชฌา
 
๑๓. ข้อใด ไม่เป็นเหตุจูงใจให้ทำปาณาติบาต ?
  ก. ปักษี ข. ปักษา
  ค. ปาณา ง. ปรานี
 
๑๔. ข้อใด ไม่ใช่วัตถุแห่งอทินนาทาน ?
  ก. อริยทรัพย์ ข. ลิขสิทธิ์
  ค. ทรัพย์แผ่นดิน ง. ทรัพย์มีเจ้าของ
 
๑๕. สัตว์ชนิดใด ควรฆ่าทิ้ง ?
  ก. สุนัขบ้า ข. ไก่เป็นหวัดนก
  ค. วัวบ้า ง. ไม่มีข้อถูก
 
๑๖. ฆ่าโดยอาการใด มีโทษมากที่สุด ?
  ก. ฆ่าเพื่อป้องกันตัว ข. ฆ่าโดยไตร่ตรองไว้ก่อน
  ค. ฆ่าเพราะบันดาลโทสะ ง. ฆ่าเพราะป้องกันโรคติดต่อ
 
๑๗. การกระทำใด ไม่เป็นอทินนาทาน ?
  ก. ยึดทรัพย์พ่อค้ายาบ้า ข. บุกรุกพื้นที่อุทยานแห่งชาติ
  ค. ปลูกบ้านพักในป่าสงวน ง. ทุจริตงบประมาณแผ่นดิน
 
๑๘. การสั่งบังคับให้คนอื่นไปขโมยของ เป็นอทินนาทานเกิดขึ้นทาง
ทวารใด ?
  ก. กายทวาร ข. วจีทวาร
  ค. มโนทวาร ง. กายทวารกับมโนทวาร
 
๑๙. หากทุกคนไม่งดเว้นจากอทินนาทาน สังคมจะเป็นอย่างไร ?
  ก. มีแต่ข่าวฆ่ากันตาย ข. มีของหายทุกวัน
  ค. เล่นการพนันทุกที่ ง. แทงลอตเตอรี่ทุกนัด
 
๒๐. หากทุกคนไม่งดเว้นจากกาเมสุมิจฉาจาร สังคมจะเป็นอย่างไร ?
  ก. มีแต่คนเผลอใจ ข. มีแต่คนใฝ่ต่ำ
  ค. มีแต่คนอำพราง ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๑. โรคชนิดใด มีกาเมสุมิจฉาจารเป็นสมุฏฐาน ?
  ก. โรคเอดส์ ข. โรคไข้หวัดนก
  ค. โรคเรื้อน ง. โรคซาง
 
๒๒. คำว่า “ยุแยงตะแคงรั่ว”  หมายถึงคำพูดเช่นไร ?
  ก. คำเท็จ ข. คำส่อเสียด
  ค. คำหยาบ ง. คำเพ้อเจ้อ
 
๒๓. มุสาวาทข้อใด สักว่าเป็นเพียงกรรม แต่ไม่ถึงกับเป็นกรรมบถ ?
  ก. เห็นบอกว่าไม่เห็น ข. ได้ยินบอกว่าไม่ได้ยิน
  ค. รู้บอกว่าไม่รู้ ง. พูดเรื่องเหลือเชื่อ
 
๒๔. ข้อใด ไม่ใช่ลักษณะแห่งปิสุณวาจา ?
  ก. พูดใส่ร้ายคนทั่วไป ข. พูดให้เขาทิ้งคนอื่นมารักตน
  ค. พูดให้คนหนึ่งเกลียดอีก
คนหนึ่ง		 ง. พูดให้คนสองฝ่ายแตก
แยกกัน
 
๒๕. ความตั้งใจของคนพูดปิสุณวาจา เพื่อให้เกิดผลอย่างไร ?
  ก. เพื่อหลอกลวง ข. เพื่อล้อเล่น
  ค. เพื่อให้แตกแยก ง. เพื่อให้เจ็บใจ
 
๒๖. ด่าใคร จึงสำเร็จเป็นกรรมบถ ?
  ก. คนหูหนวก ข. เพื่อนร่วมชาติ
  ค. เทวดาฟ้าดิน ง. เพื่อนต่างภาษา
 
๒๗. การพูดยุยงให้แตกความสามัคคีข้อใด มีโทษมากที่สุด ?
  ก. ให้น้องไม่นับถือพี่ ข. ให้เด็กไม่เคารพครู
  ค. ให้คนไม่เข้าวัด ง. ให้คนขบถต่อชาติ
 
๒๘. ด่าอย่างไร มีโทษมาก ?
  ก. ด่าต่อหน้า ข. ด่าลับหลัง
  ค. ด่าฝาก ง. ด่าเพราะเมตตา
 
๒๙. ความรู้สึกเช่นไร เป็นอาการแห่งอภิชฌา ?
  ก. ยักยอกของเขา ข. ทะเยอทะยาน
  ค. อยากได้โดยทุจริต ง. กระวนกระวาย
 
๓๐. อภิชฌาที่สำเร็จเป็นกรรมบถ มีลักษณะเช่นไร ?
  ก. อยากได้เป็นของตน ข. อยากได้ชั่วคราว
  ค. อยากได้อย่างเขา ง. อยากได้อย่างนั้น
 
๓๑. คำว่า “ปากปราศรัย น้ำใจเชือดคอ”  เป็นอาการแห่งอะไร ?
  ก. อภิชฌา ข. มิจฉาทิฏฐิ
  ค. พยาบาท ง. ผรุสวาจา
 
๓๒. การทำร้ายผู้บริสุทธิ์ ย่อมได้รับผลกรรมอย่างไร ?
  ก. เจ็บป่วยอย่างหนัก ข. ของรักสูญหาย
  ค. ความร้ายเข้าบีฑา ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๓. เห็นว่า “ฆ่าพระไม่บาป”  เป็นมิจฉาทิฏฐิอะไร ?
  ก. นัตถิกทิฏฐิ ข. อเหตุกทิฏฐิ
  ค. อกิริยทิฏฐิ ง. อุจเฉททิฏฐิ
 
๓๔. เห็นว่า “ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว”  ข้อใดถูกต้อง ?
  ก. สัมมาทิฏฐิ ข. สัมมาสังกัปปะ
  ค. สัมมาอาชีวะ ง. สัมมาวายามะ
 
๓๕. ความเชื่อเช่นไร เป็นสัมมาทิฏฐิ ?
  ก. เชื่อว่าพรหมลิขิต ข. เชื่อว่าฟ้าดินลิขิต
  ค. เชื่อว่ากรรมลิขิต ง. เชื่อถือเรื่องมงคล
 
๓๖. การไม่คิดโลภอยากได้ของใคร หมายถึงข้อใด ?
  ก. อโลภะ ข. อโทสะ
  ค. อโมหะ ง. อโกธะ
 
๓๗. ความรู้สึกสบายใจในขณะระลึกถึงพระรัตนตรัย เรียกว่าอะไร ?
  ก. ทุกขเวทนา ข. โสมนัสสเวทนา
  ค. โทมนัสสเวทนา ง. อุเบกขาเวทนา
 
๓๘. ผู้ไม่คิดผูกอาฆาตว่า เขาได้ทำร้ายเรา เพราะมีธรรมข้อใด ?
  ก. อโลภะ ข. อภิชฌา
  ค. อพยาบาท ง. อนภิชฌา
 
๓๙. กุศลกรรมบถข้อใด จะสำเร็จได้ต้องมีเจตนา ?
  ก. ไม่ฆ่าสัตว์ตัดชีวิต ข. ไม่วิปริตผิดธรรม
  ค. ไม่อยากได้ของเขา ง. ไม่เฝ้าปองร้ายผู้อื่น
 
๔๐. รากเหง้าแห่งการทำความดี เรียกว่าอะไร ?
  ก. กุศลมูล ข. กุศลกรรม
  ค. กุศลจิต ง. กุศลเจตนา
 
๔๑. ได้ยินเสียงพระสวดมนต์แล้วมีจิตเบิกบาน เป็นกรรมอะไร ?
  ก. กายกรรม ข. วจีกรรม
  ค. มโนกรรม ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๒. บุคคลหว่านพืชเช่นใด ย่อมได้ผลเช่นนั้น ผู้มีความเห็นชอบ
ย่อมได้รับผลเช่นไร ?
  ก. ทุคติ ข. สุคติ
  ค. อบาย ง. นิรยะ
 
๔๓. ลักษณะแห่งการพูดดีมีประโยชน์ ตรงกับข้อใด ?
  ก. ประสานคน ข. ประสานรอยร้าว
  ค. ประสานประโยชน์ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๔. ผู้มีเมตตาต่อสัตว์ทั้งปวง วางท่อนไม้ วางศัสตรา หมายถึงใคร ?
  ก. ผู้ละปาณาติบาต ข. ผู้ละอทินนาทาน
  ค. ผู้ละอพรหมจรรย์ ง. ผู้ละมุสาวาท
 
๔๕. คนมีอุปนิสัยชอบเสียสละ สามารถกำจัดอะไรได้ ?
  ก. ความไม่รู้ ข. ความโกรธ
  ค. ความหลง ง. ความโลภ
 
๔๖. คนมีอุปนิสัยไม่ชอบทำร้ายใคร มีคุณธรรมใดเด่นชัด ?
  ก. เมตตาสงสาร ข. คนพาลไม่คบ
  ค. คบแต่บัณฑิต ง. มีจิตใจเผื่อแผ่
 
๔๗. ข้อใด เป็นทางแห่งความสะอาดกาย วาจา ใจ ?
  ก. บูชาไฟ ข. ไหว้พระอาทิตย์
  ค. ไม่ผิดกุศลกรรมบถ ง. งดเว้นอบายมุข
 
๔๘. ศีลเป็นเหตุให้ได้ไปสู่สุคติ หมายถึงให้ได้เกิดเป็นอะไร ?
  ก. มนุษย์ ข. เทวดา
  ค. พรหม ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๙. อะไรเป็นเหตุให้กษัตริย์ พราหมณ์ แพศย์ ศูทร คนจัณฑาล
เสมอกันในสวรรค์ ชั้นไตรทิพย์ ?
  ก. การศึกษาธรรม ข. การประพฤติธรรม
  ค. ความยุติธรรม ง. การสนทนาธรรม
 
๕๐. “รักสุขหวังสบาย อย่าลืมสร้างทางกุศล” ทางกุศลคือข้อใด ?
  ก. กุศลมูล ข. อกุศลมูล
  ค. กุศลกรรมบถ ง. อกุศลกรรมบถ
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๔๗. หน้า ๒๐๓-๒๑๑.
         

ข้อสอบสนามหลวง