ปัญหาและเฉลย
วิชากรรมบถ (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันศุกร์ ที่ ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๙
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. ธรรมชาติที่มีอิทธิพลเหนือดวงดาว ผีสางเทวดา ตรงกับข้อใด ?
  ก. เทวานุภาพ ข. พระผู้เป็นเจ้า
  ค. เครื่องรางของขลัง ง. กฎแห่งกรรม
 
๒. การประกอบกรรมดี ทำสิ่งที่เป็นประโยชน์ เรียกว่าอะไร ?
  ก. กุศลเจตนา ข. อกุศลเจตนา
  ค. กุศลกรรม ง. อกุศลกรรม
 
๓. การทำความดีของมนุษย์ทั้งหลาย มุ่งถึงประโยชน์อะไร ?
  ก. เพื่อเพิ่มพูนบุญกุศล ข. เพื่องดเว้นความชั่ว
  ค. เพื่อละความเห็นแก่ตัว ง. ถูกทุกข้อ
 
๔. กุศลกรรมบถ มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. ทางแห่งความดี ข. ทางไปทุคติ
  ค. ทางแห่งกรรม ง. ทางก้าวหน้า
 
๕. ผลแห่งกรรมดีที่บุคคลพึงได้รับในชาติหน้า ตรงกับข้อใด ?
  ก. มนุษย์สรรเสริญ ข. เทวดาสรรเสริญ
  ค. ตายแล้วไปสุคติ ง. ตายแล้วไปทุคติ
 
๖. ความดีทางกาย เป็นเหตุให้เกิดความสุข ตรงกับข้อใด ?
  ก. การไม่ฆ่าสัตว์ ข. การไม่พูดโกหก
  ค. การไม่โลภอยากได้ ง. การไม่ปองร้าย
 
๗. ความชั่วทางใจ เป็นเหตุให้เกิดความทุกข์ ตรงกับข้อใด ?
  ก. การลักทรัพย์ ข. การพูดเท็จ
  ค. การนอกใจสามี ง. การปองร้าย
 
๘. การทำกรรมดีหรือกรรมชั่ว มีอะไรเป็นเครื่องสนับสนุน ?
  ก. อารมณ์ ข. เจตนา
  ค. มูลเหตุ ง. เวทนา
 
๙. ปกติของจิตเป็นธรรมชาติใสสะอาด แต่กลายสภาพเป็นความ
โลภ เพราะมีอะไรเข้าไปอิงอาศัย ?
  ก. โลภะ ข. โทสะ
  ค. โมหะ ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๐. บุคคลมีจิตประกอบด้วยโทสะ ย่อมมีพฤติกรรมเช่นไร ?
  ก. ฟุ้งซ่าน ข. มักใจร้อน
  ค. ยิ้มแย้ม ง. หลงๆ ลืมๆ
 
๑๑. โทสะเป็นเหตุให้เกิดความเดือดร้อนในชาติหน้า ตรงกับข้อใด ?
  ก. ตนเองเดือดร้อน ข. โลกเร่าร้อน
  ค. ขาดสันติภาพ ง. เกิดในอบาย
 
๑๒. บุคคลมีจิตถูกโมหะครอบงำ ย่อมมีพฤติกรรมเช่นไร ?
  ก. เห็นแก่ได้ ข. ลักขโมย
  ค. เชื่องมงาย ง. ก่อวิวาท
 
๑๓. การบำเพ็ญทาน ศีล ภาวนา ช่วยบรรเทาอะไรให้เบาบางลง ?
  ก. โลภะ ข. โทสะ
  ค. โมหะ ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๔. บุคคลมีจิตประกอบด้วยเมตตา พูดว่า “ขอเหล่าสัตว์ จงเป็นสุข”
จัดเป็นมโนกรรม เกิดขึ้นทางทวารใด ?
  ก. กายทวาร ข. วจีทวาร
  ค. มโนทวาร ง. ทุกทวาร
 
๑๕. เมื่อโทสะเกิดขึ้น หากระงับไม่ได้ จะทำให้คนเราทำความผิดใด ?
  ก. ทำร้ายกัน ข. ลักขโมยกัน
  ค. นอกใจกัน ง. เชื่อในสิ่งผิด
 
๑๖. ความพลัดพรากจากของที่ชอบ เป็นผลของอกุศลกรรมบถใด ?
  ก. ปาณาติบาต ข. อทินนาทาน
  ค. กาเมสุมิจฉาจาร ง. สัมผัปปลาป
 
๑๗. “โหดร้าย มือไว ใจมากรัก” ตรงกับอกุศลกรรมบถหมวดใด ?
  ก. กายกรรม ข. วจีกรรม
  ค. มโนกรรม ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๘. การประพฤติผิดในกาม ย่อมเป็นไปเพื่อเพิ่มอกุศลธรรมใด ?
  ก. ราคะ ข. โทสะ
  ค. โมหะ ง. มานะ
 
๑๙. การแสดงธรรมว่าเป็นอธรรม ชื่อว่าประพฤติอกุศลกรรมบถใด ?
  ก. อภิชฌา ข. มุสาวาท
  ค. สัมผัปปลาป ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๒๐. การพูดเพื่อหักประโยชน์ผู้อื่น แต่ตนได้ประโยชน์ ตรงกับข้อใด ?
  ก. อภิชฌา ข. อนภิชฌา
  ค. มุสาวาท ง. ผรุสวาจา
 
๒๑. การพูดยุแหย่เพื่อให้แตกความสามัคคีในหมู่คณะ ตรงกับข้อใด ?
  ก. ปิสุณวาจา ข. ผรุสวาจา
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. พยาบาท
 
๒๒. “คนนี้พูดหาสาระมิได้” ผู้กล่าวหมายเอาวจีทุจริตข้อใด ?
  ก. ปิสุณวาจา ข. มุสาวาท
  ค. สัมผัปปลาป ง. ผรุสวาจา
 
๒๓. ข้อใด ผู้ให้การเป็นพยานในศาลควรเว้น ไม่ควรกระทำ ?
  ก. รู้บอกว่ารู้ ข. ไม่รู้บอกว่าไม่รู้
  ค. รู้บอกว่าไม่รู้ ง. เห็นบอกว่าเห็น
 
๒๔. คำพูดใด เป็นสาเหตุให้พระเจ้าวิฑูฑภะต้องฆ่าพวกเจ้าศากยะ ?
  ก. ปิสุณวาจา ข. มุสาวาท
  ค. สัมผัปปลาป ง. ผรุสวาจา
 
๒๕. ข้อใด จัดเป็นมโนกรรมฝ่ายอกุศล ?
  ก. อยากได้ของเขา ข. ประทุษร้ายเขา
  ค. หลอกลวงเขา ง. ผิดลูกเมียเขา
 
๒๖. ข้อใด จัดเป็นมโนกรรมฝ่ายกุศล ?
  ก. อยากฆ่าคน ข. อยากโกหก
  ค. อยากทำบุญ ง. อยากฉ้อฉล
 
๒๗. คนเราสามารถกระทำความดีทางใจได้อย่างไร ?
  ก. ไม่โลภอยากได้ของเขา ข. ไม่พยาบาทปองร้ายเขา
  ค. ไม่เห็นผิดคลองธรรม ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๘. พระพุทธศาสนาสอนเกี่ยวกับความเห็นไว้อย่างไร ?
  ก. เห็นว่าโลกเที่ยง ข. เห็นว่าตายแล้วสูญ
  ค. เห็นว่ากรรมลิขิต ง. เห็นว่าพรหมลิขิต
 
๒๙. ความโลภอยากได้ของบุคคลเกิดขึ้นในขณะใด จัดเป็นอภิชฌา ?
  ก. กำลังเห็น ข. เห็นแล้ว
  ค. ยังไม่เห็น ง. ทุกขณะ
 
๓๐. สิ่งที่จิตเข้าไปยึดติดแล้วเป็นเหตุให้เกิดอภิชฌา ตรงกับข้อใด ?
  ก. ลาภ ยศ ข. เสื่อมลาภ
  ค. เสื่อมยศ ง. ถูกนินทา
 
๓๑. อภิชฌา เป็นมูลเหตุให้บุคคลประพฤติผิดเรื่องใด ?
  ก. ฆ่าสัตว์ ข. ลักทรัพย์
  ค. เห็นผิด ง. ปองร้าย
 
๓๒. บุคคลมีจิตใจปราศจากอภิชฌา ย่อมมีลักษณะเช่นไร ?
  ก. ไม่โลภ ข. ไม่โกรธ
  ค. ไม่หลง ง. ไม่ถือตัว
 
๓๓. อกุศลกรรมบถใด เกิดขึ้นด้วยอำนาจของความโกรธ ?
  ก. มุสาวาท ข. อภิชฌา
  ค. พยาบาท ง. มิจฉาทิฏฐิ
 
๓๔. “ฝากไว้ก่อนเถอะ เดี๋ยวค่อยเห็นดีกัน” พูดด้วยอารมณ์เช่นไร?
  ก. แค้นใจ ข. เสียใจ
  ค. น้อยใจ ง. เศร้าใจ
 
๓๕. คุณธรรมใด มีคุณูปการช่วยให้คนเราปราศจากความพยาบาท ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
 
๓๖. อพยาบาท การไม่คิดร้ายทำลายกัน จะเกิดขึ้นได้อย่างไร ?
  ก. ถือพวก ข. ถือเพื่อน
  ค. ถือสถาบัน ง. ถือธรรม
 
๓๗. “เวรย่อมระงับด้วยการไม่จองเวร” ตรงกับข้อใด ?
  ก. อพรหมจรรย์ ข. อนภิชฌา
  ค. สัมมาทิฏฐิ ง. อพยาบาท
 
๓๘. อะไรเป็นเหตุให้คนเราไม่เชื่อบุญไม่เชื่อบาป ?
  ก. มิจฉาสติ ข. มิจฉาทิฏฐิ
  ค. มิจฉาสมาธิ ง. มิจฉาวาจา
 
๓๙. อกุศลกรรมบถใด ให้ผลหนักและรุนแรงกว่ากรรมอื่น ?
  ก. ปาณาติบาต ข. มุสาวาท
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. พยาบาท
 
๔๐. “ทำดีได้ดีมีที่ไหน” ผู้พูดมีความคิดเห็นเช่นใด ?
  ก. ไม่เชื่อผลกรรม ข. ไม่ปฏิเสธกรรม
  ค. ไม่คัดค้านกรรม ง. ไม่ทำบาปกรรม
 
๔๑. “เห็นกงจักรเป็นดอกบัว” มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. อภิชฌา ข. พยาบาท
  ค. มิจฉาทิฏฐิ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๒. ความเห็นในทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค ตรงกับข้อใด ?
  ก. สัมมาสติ ข. สัมมาสังกัปปะ
  ค. สัมมาทิฏฐิ ง. สัมมาวายามะ
 
๔๓. การกระทำใด ไม่เกี่ยวข้องกับการประพฤติกุศลกรรมบถ ?
  ก. ให้ทาน ข. สะเดาะเคราะห์
  ค. รักษาศีล ง. เจริญกรรมฐาน
 
๔๔. คนมีอุปนิสัยชอบแบ่งปัน เสียสละ คอยให้ความช่วยเหลือผู้อื่น
ด้วยจิตใจดีงาม ตรงกับข้อใด ?
  ก. ทานูปนิสัย ข. สีลูปนิสัย
  ค. ภาวนูปนิสัย ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๕. “เขามีอุปนิสัยเรียบร้อยมาตั้งแต่เด็กๆ แล้ว” ตรงกับข้อใด ?
  ก. ทานูปนิสัย ข. สีลูปนิสัย
  ค. ภาวนูปนิสัย ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๖. ผลของการกระทำความดี ความชั่ว ตรงกับข้อใด ?
  ก. กิเลส ข. กรรม
  ค. วิบาก ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๗. คำว่า “เจ้ากรรมนายเวร” ที่คนนิยมพูดกัน หมายถึงอะไร ?
  ก. กรรมบถ ข. ผลกรรมดี
  ค. กรรมเวร ง. ผลกรรมชั่ว
 
๔๘. การได้เกิดในตระกูลพราหมณ์มหาศาล จัดเป็นสมบัติใด ?
  ก. มนุษยสมบัติ ข. สวรรคสมบัติ
  ค. ทรัพยสมบัติ ง. นิพพานสมบัติ
 
๔๙. เพราะเหตุไร สัตว์โลกจึงต้องเป็นไปตามกรรม ?
  ก. เพราะเป็นอนิจจัง ข. เพราะทุกคนมีทุกข์
  ค. เพราะขัดขืนไม่ได้ ง. เพราะต้องเกิดอีก
 
๕๐. กุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ สงเคราะห์เข้าในสิกขาข้อใด ?
  ก. ศีล ข. สมาธิ
  ค. ปัญญา ง. ถูกทุกข้อ
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๔๙. หน้า ๒๖๕-๒๗๕.
         

ข้อสอบสนามหลวง