ปัญหาและเฉลย
วิชาเบญจศีล เบญจธรรม (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นตรี
สอบในสนามหลวง
วันพฤหัสบดี ที่ ๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว ระบายในกระดาษใบตอบ
ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. ข้อใด รักษากายวาจาให้เรียบร้อย ?
  ก. ทาน ข. ศีล
  ค. สมาธิ ง. ปัญญา
 
๒. ศีลมาจากคำว่า สีละ แปลว่าอะไร ?
  ก. เย็น ข. ปกติ
  ค. ปลอดโปร่ง ง. ถูกทุกข้อ
 
๓. เจตนางดเว้นจากการทำผิดศีล เรียกว่าอะไร ?
  ก. อาบัติ ข. วิรัติ
  ค. วินัย ง. สิกขาบท
 
๔. หลักธรรมสำหรับปฏิบัติคู่กับการรักษาศีล เรียกว่าอะไร ?
  ก. เบญจศีล ข. เบญจธรรม
  ค. เบญจขันธ์ ง. เบญจวิรัติ
 
๕. ศีลมีประโยชน์แก่ชาวโลกอย่างไร ?
  ก. ไม่เบียดเบียนกัน ข. อยู่ร่วมกันเป็นสุข
  ค. สามัคคีปรองดอง ง. ถูกทุกข้อ
 
๖. ศีลข้อใด เป็นหลักประกันความปลอดภัยของชีวิตและร่างกาย ?
  ก. ข้อ ๑ ข. ข้อ ๒
  ค. ข้อ ๓ ง. ข้อ ๕
 
๗. ข้อใด เป็นความมุ่งหมายของศีลข้อที่ ๑ ?
  ก. ให้มีเมตตา ข. ให้มีสติ
  ค. ให้มีสัจจะ ง. ให้มีความสุจริต
 
๘. กิริยาทำชีวิตสัตว์ให้ตกล่วงไป เรียกว่าอะไร ?
  ก. ฆ่า ข. ทำร้ายร่างกาย
  ค. ทรกรรม ง. กักขัง
 
๙. การทำร้ายร่างกายให้แขนขาดขาขาด จัดเข้าในข้อใด ?
  ก. ทำให้บาดเจ็บ ข. ทำให้เสียโฉม
  ค. ทำให้พิการ ง. ทำให้ลำบาก
 
๑๐. ข้อใด ไม่ใช่ปาณาติบาต แต่อนุโลมเข้าในปาณาติบาต ?
  ก. ทำให้ตาย ข. ทำให้เสียโฉม
  ค. ทำให้เสียทรัพย์ ง. ทำให้เข้าใจผิด
 
๑๑. ข้อใด เป็นองค์ประกอบของการทำปาณาติบาต ?
  ก. จิตคิดจะฆ่า ข. จิตคิดจะลัก
  ค. จิตคิดจะเสพ ง. จิตคิดจะดื่ม
 
๑๒. ข้อใด เป็นอานิสงส์ของการรักษาศีลข้อที่ ๑ ?
  ก. อายุยืน ข. ร่ำรวย
  ค. คนยกย่อง ง. มีสติสมบูรณ์
 
๑๓. ถือเอาสิ่งของผู้อื่นด้วยอาการแห่งขโมย เรียกว่าอะไร ?
  ก. ลัก ข. ฉ้อ
  ค. ปล้น ง. กรรโชก
 
๑๔. ขู่ให้เจ้าของตกใจกลัวแล้วเอาสิ่งของไป เรียกว่าอะไร ?
  ก. ลัก ข. ลวง
  ค. ปล้น ง. กรรโชก
 
๑๕. ปั้นเรื่องให้เขาเชื่อแล้วเอาทรัพย์มา เรียกว่าอะไร ?
  ก. หลอก ข. ลวง
  ค. ลัก ง. ลักลอบ
 
๑๖. กิริยากินเศษกินเลย คือยักเอาไว้เป็นประโยชน์ของตัว เรียกว่าอะไร ?
  ก. หลอก ข. ลวง
  ค. ยักยอก ง. เบียดบัง
 
๑๗. ข้อใด อนุโลมเข้าในโจรกรรม ?
  ก. รับสินบน ข. ผลาญ
  ค. หยิบฉวย ง. ยักยอก
 
๑๘. ข้อใด เป็นวิบากกรรมของผู้ละเมิดศีลข้อที่ ๒ ?
  ก. มีโรครุมเร้า ข. เป็นคนเข็ญใจ
  ค. ครอบครัวแตกแยก ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๙. ความไว้วางใจกันและกันของสามีภรรยา เกิดขึ้นได้ด้วยศีลข้อใด ?
  ก. ข้อ ๒ ข. ข้อ ๓
  ค. ข้อ ๔ ง. ข้อ ๕
 
๒๐. การกระทำใด เป็นการทำผิดศีลข้อที่ ๓ ?
  ก. ค้าอาวุธ ข. ค้าประเวณี
  ค. ค้ายาบ้า ง. ค้าของเถื่อน
 
๒๑. สามีภรรยาไม่มีปัญหาการหย่าร้าง เพราะรักษาศีลข้อใด ?
  ก. ข้อ ๒ ข. ข้อ ๓
  ค. ข้อ ๔ ง. ข้อ ๕
 
๒๒. พูดยุแหย่ให้คนอื่นแตกแยกกัน เป็นวจีทุจริตข้อใด ?
  ก. พูดเท็จ ข. พูดส่อเสียด
  ค. พูดเพ้อเจ้อ ง. พูดคำหยาบ
 
๒๓. พูดกลับกรอกเชื่อถือไม่ได้ อนุโลมเข้าในมุสาวาทข้อใด ?
  ก. ปด ข. อำความ
  ค. หลอก ง. สับปลับ
 
๒๔. การแสดงความเท็จให้ผู้อื่นเข้าใจผิด เรียกว่าอะไร ?
  ก. สำนวน ข. สุภาษิต
  ค. มุสา ง. โวหาร
 
๒๕. สร้างหลักฐานเท็จ เป็นมุสาวาทเกิดขึ้นทางใด ?
  ก. ทางกาย ข. ทางวาจา
  ค. ทางใจ ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๖. มือถือสากปากถือศีล เป็นกิริยาอาการของข้อใด ?
  ก. เสริมความ ข. ทำเล่ห์กระเท่ห์
  ค. ทำเลศ ง. มารยา
 
๒๗. การไม่ทำตามข้อตกลง หมายถึงข้อใด ?
  ก. คืนคำ ข. กลับคำ
  ค. หลอก ง. ผิดสัญญา
 
๒๘. นิทานเรื่องเด็กเลี้ยงแกะ เป็นมุสาวาทลักษณะใด ?
  ก. ปด ข. ส่อเสียด
  ค. สับปลับ ง. อำความ
 
๒๙. คนไม่เชื่อถือคำพูด เป็นผลของการละเมิดศีลข้อใด ?
  ก. ข้อ ๒ ข. ข้อ ๓
  ค. ข้อ ๔ ง. ข้อ ๕
 
๓๐. ปัญหายาเสพติด เป็นผลกระทบจากการไม่รักษาศีลข้อใด ?
  ก. ข้อ ๒ ข. ข้อ ๓
  ค. ข้อ ๔ ง. ข้อ ๕
 
๓๑. การทำผิดศีลข้อที่ ๕ ทำให้เกิดโรคใด ?
  ก. พิษสุราเรื้อรัง ข. ตับแข็ง
  ค. มะเร็งตับ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๒. การรักษาศีลข้อที่ ๕ ส่งเสริมให้เกิดคุณธรรมใด ?
  ก. เมตตา ข. ขันติ
  ค. สติ ง. สัจจะ
 
๓๓. ข้อใด เป็นสาเหตุทำให้ละเมิดศีลข้อที่ ๕ ?
  ก. สุรา ข. ง่วงนอน
  ค. เจ็บป่วย ง. คุยโทรศัพท์
 
๓๔. ความปรารถนาดีต่อกัน คือเบญจธรรมข้อใด ?
  ก. สัจจะ ข. สัมมาอาชีวะ
  ค. เมตตา ง. กรุณา
 
๓๕. ช่วยเหลือกันในยามลำบาก เป็นการประพฤติเบญจธรรมข้อใด ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. สัจจะ ง. สัมมาอาชีวะ
 
๓๖. ชาดกเรื่องสุวรรณสาม เป็นตัวอย่างของเบญจธรรมข้อใด ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. สัจจะ ง. สัมมาอาชีวะ
 
๓๗. การดำรงชีวิตตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง จัดเข้าในเบญจธรรมข้อใด ?
  ก. สัมมาอาชีวะ ข. สติสัมปชัญญะ
  ค. สัจจะ ง. เมตตากรุณา
 
๓๘. ใช้แรงงานเด็ก ชื่อว่าประพฤติไม่เป็นธรรมในอะไร ?
  ก. กิจการ ข. บุคคล
  ค. วัตถุ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๙. ขายสินค้าตามราคากำหนด ชื่อว่าประพฤติเป็นธรรมในอะไร ?
  ก. กิจการ ข. บุคคล
  ค. วัตถุ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๐. ทำงานตามหน้าที่ ชื่อว่าประพฤติเป็นธรรมในอะไร ?
  ก. กิจการ ข. บุคคล
  ค. วัตถุ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๑. ศีลข้อที่ ๓ ควรประพฤติคู่กับเบญจธรรมข้อใด ?
  ก. เมตตา ข. สัมมาอาชีวะ
  ค. กามสังวร ง. สัจจะ
 
๔๒. สทารสันโดษ หมายถึงการประพฤติตนเช่นไร ?
  ก. ซื่อสัตย์สุจริต ข. ตรงไปตรงมา
  ค. ไม่นอกใจภรรยา ง. ไม่นอกใจสามี
 
๔๓. กามสังวร เป็นการสำรวมระวังในเรื่องใด ?
  ก. คู่ครอง ข. ยาเสพติด
  ค. ชีวิต ง. ทรัพย์สิน
 
๔๔. เบญจธรรมข้อใด ทำให้การรักษาศีลข้อที่ ๔ มั่นคงยิ่งขึ้น ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. สัจจะ ง. สติสัมปชัญญะ
 
๔๕. การไม่ตกอยู่ในอำนาจอคติ ๔ จัดเข้าในข้อใด ?
  ก. ซื่อตรง ข. เที่ยงธรรม
  ค. สวามิภักดิ์ ง. กตัญญู
 
๔๖. ความสวามิภักดิ์ เป็นหลักปฏิบัติระหว่างใครกับใคร ?
  ก. บ่าว-นาย ข. บุตร-มารดาบิดา
  ค. ศิษย์-อาจารย์ ง. สามี-ภรรยา
 
๔๗. ข้อใด เป็นการประพฤติตามหลักธรรมเรื่องความกตัญญู ?
  ก. เลี้ยงพ่อแม่ ข. ช่วยเหลือเพื่อน
  ค. รับใช้นาย ง. รักษาผู้ป่วย
 
๔๘. ไม่เลินเล่อในการทำงาน เป็นลักษณะของเบญจธรรมข้อใด ?
  ก. ความมีสัตย์ ข. ความมีเมตตา
  ค. ความมีสติ ง. ความซื่อตรง
 
๔๙. ข้อใด เป็นความไม่ประมาทในการทำงาน ?
  ก. ทำตามหน้าที่ ข. รักษาหน้าที่
  ค. ไม่ก้าวก่ายหน้าที่ ง. ถูกทุกข้อ
 
๕๐. เบญจศีลเบญจธรรม เป็นข้อปฏิบัติเบื้องต้นสำหรับใคร ?
  ก. เด็ก ข. วัยรุ่น
  ค. ผู้ใหญ่ ง. ถูกทุกข้อ
         
     
เอกสารอ้างอิง
เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๖๐.  หน้า
สำเนาข้อสอบจริง สอบวันพฤหัสบดีที่ ๙ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๖๐.
 

ข้อสอบสนามหลวง