ปัญหาและเฉลย
วิชาเบญจศีล เบญจธรรม (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นตรี
สอบในสนามหลวง
วันอาทิตย์ ที่ ๓๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๖
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. ข้อใด ไม่ใช่ความหมายของศีล ?
  ก. ความสำรวม ข. ความสงบ
  ค. เจตนางดเว้น ง. ความไม่ล่วงละเมิด
 
๒. คำว่า เบญจศีล เป็นศีลสำหรับใคร ?
  ก. พระภิกษุ ข. สามเณร
  ค. คนทั่วไป ง. คนถืออุโบสถศีล
 
๓. เบญจศีล เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าอะไร ?
  ก. นิจศีล ข. อนิจศีล
  ค. อุโบสถศีล ง. ถูกทุกข้อ
 
๔. มนุษยธรรม ตรงกับศีลในข้อใด ?
  ก. ศีล ๕ ข. ศีล ๘
  ค. ศีล ๑๐ ง. ศีล ๒๒๗
 
๕. คนเริ่มทำความดี ควรมีศีลเป็นหลัก เพราะเหตุใด ?
  ก. เพราะควรรักษาศีลก่อนให้ทาน ข. เพราะศีลเป็นเหตุให้เกิด
โภคทรัพย์
  ค. เพราะศีลนำความสุขมาให้ตราบ
เท่าชรา		 ง. เพราะศีลเป็นบรรทัดให้คน
ประพฤติดี
 
๖. อะไรเป็นเครื่องสนับสนุนศีล ให้บริสุทธิ์บริบูรณ์ ?
  ก. วิรัติ ข. สุจริต
  ค. ทาน ง. ภาวนา
 
๗. การกระทำในข้อใด เกี่ยวกับศีลข้อที่ ๑ ?
  ก. การเก็บส่วย ข. การฆ่าตัดตอน
  ค. การเล่นหวย ง. การฆ่ากิเลส
 
๘. อาการเช่นไร เรียกว่า ฆ่าให้ลำบาก ?
  ก. ฆ่าคนที่หาความผิดมิได้ ข. ฆ่าคนที่มีบุญคุณต่อตนเอง
  ค. ถูกบังคับให้ฆ่าคนจนกว่าจะตาย ง. ทุบตีให้บอบช้ำจนกว่าจะตาย
 
๙. การฆ่าเช่นไร เรียกว่า ฆ่าโดยจงใจ ?
  ก. ฆ่าเพราะบันดาลโทสะ ข. วางแผนฆ่าเจ้าของทรัพย์
  ค. ฆ่าเพราะจะป้องกันตัว ง. วางแผนฆ่าแต่ยิงผิดตัว
 
๑๐. คำว่า ทรกรรม ในศีลข้อที่ ๑ สำหรับใช้กับใคร ?
  ก. คนทั่วไป ข. คนพิการ
  ค. สัตว์ทั่วไป ง. คนและสัตว์
 
๑๑. คนที่มีอายุสั้น เพราะวิบากกรรมในข้อใด ?
  ก. มักโกรธ ข. มักฆ่าสัตว์
  ค. มักดื่มสุรา ง. มักก่อวิวาท
 
๑๒. ความมีเมตตาจิต ปรารถนาดีต่อกัน เป็นหน้าที่ของใคร ?
  ก. คนถือศีล ๕ ข. คนถือศีล ๘
  ค. พระภิกษุสงฆ์ ง. คนทั่วไป
 
๑๓. คำว่า ทรัพย์ ในศีลข้อที่ ๒ หมายถึงทรัพย์ชนิดใด ?
  ก. ทรัพย์ที่อยู่ในบ้าน ข. ทรัพย์ที่อยู่ในป่า
  ค. ทรัพย์ที่ทำตกหาย ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๔. พระองค์ทรงบัญญัติศีลข้อที่ ๒ เพื่อพระประสงค์ใด ?
  ก. เพื่อไม่ให้เบียดเบียนกัน ข. เพื่อให้เป็นคนซื่อสัตย์
  ค. เพื่อป้องกันความแตกร้าว ง. เพื่อให้เลี้ยงชีวิตในทางที่ชอบ
 
๑๕. คนชอบขโมยของตอนกลางคืน ควรแก้ด้วยคุณธรรมข้อใด ?
  ก. มีอาชีพชอบ ข. มีการงานชอบ
  ค. มีความเห็นชอบ ง. มีความพยายามชอบ
 
๑๖. การแปลงสินทรัพย์เป็นทุน หมายถึงทรัพย์ในข้อใด ?
  ก. สังหาริมทรัพย์ ข. อสังหาริมทรัพย์
  ค. อวิญญาณกทรัพย์ ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๗. ข้อใด จัดเป็นโจรกรรมที่เรียกว่า ลักลอบ ?
  ก. กู้เงินกองทุนหมู่บ้านแล้วหลบหนี ข. แอบนำสินค้าเถื่อนเข้าประเทศ
  ค. อ้างกรรมสิทธิ์ครอบครองที่ดิน ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๘. คนที่สังคมเรียกว่า ร่ำรวยผิดปกติ เพราะสาเหตุใด ?
  ก. ค้ายาบ้า ข. เก็บส่วยรายวัน
  ค. เลี้ยงชีพในทางผิด ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๙. ตัวอย่างในข้อใด จัดเป็นโจรกรรมที่เรียกว่า ฉก ?
  ก. วิ่งราวโทรศัพท์มือถือ ข. เก็บส่วยวินมอเตอร์ไซค์
  ค. ยักยอกเงินกองทุนหมู่บ้าน ง. ทำปุ๋ยปลอมแจกให้ชาวนา
 
๒๐. ข้อใด ไม่เกี่ยวข้องกับศีลข้อ ๓ ?
  ก. ความไว้วางใจกัน ข. ความไม่แตกร้าว
  ค. ความปรารถนาดีต่อกัน ง. ความพอใจในคู่ครอง
 
๒๑. การหลอกลวงเรียกเก็บเงิน ในทางมิชอบ ตรงกับข้อใด ?
  ก. โจรกรรม ข. อนุโลมโจรกรรม
  ค. ฉายาโจรกรรม ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๒. การไม่ประพฤติผิดในกาม จัดเป็นสุจริตใด ?
  ก. กายสุจริต ข. วจีสุจริต
  ค. มโนสุจริต ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๓. กรณีคืนบาป พรหมพิราม สะท้อนให้เห็นถึงการละเมิดศีลข้อใด ? 
  ก. ศีลข้อ ๑ ข. ศีลข้อ ๒
  ค. ศีลข้อ ๓ ง. ศีลข้อ ๕
 
๒๔. “ รักตัวเอง รักครอบครัว อย่ามีภรรยาน้อย ” คำขวัญนี้สนับสนุนให้
้ผู้ชายทุกคน  รักษาศีลข้อใด ?
  ก. ศีลข้อ ๒ ข. ศีลข้อ ๓
  ค. ศีลข้อ ๔ ง. ศีลข้อ ๕
 
๒๕. ศีลข้อใด ทำให้ผู้รักษามีความซื่อตรง ?
  ก. เว้นลักทรัพย์ ข. เว้นประพฤติผิดในกาม
  ค. เว้นพูดเท็จ ง. เว้นดื่มสุราเมรัย
 
๒๖. จงใจพูดให้ผู้อื่นเข้าใจผิด แต่เขาไม่ได้ยิน ผิดศีลข้อ ๔ หรือไม่ ?
  ก. ผิด เพราะมีเจตนาพูดเท็จ ข. ผิด เพราะพยายามพูดเท็จ
  ค. ไม่ผิด เพราะเรื่องนั้นจริง ง. ไม่ผิด เพราะไม่ครบองค์มุสาวาท
 
๒๗. พูดเท็จแก่ใคร มีโทษหนัก ?
  ก. ปู่ ย่า ข. พ่อ แม่
  ค. ลุง ป้า ง. น้า อา
 
๒๘. การแสดงความเท็จ เพื่อให้ผู้อื่นเข้าใจผิด เกิดขึ้นทางใดบ้าง ?
  ก. ทางวาจาอย่างเดียว ข. ทางวาจา ทางใจ
  ค. ทางกาย ทางวาจา ง. ทางกาย วาจา ใจ
 
๒๙. การสั่นศีรษะปฏิเสธ ให้เขาเข้าใจผิด จัดเป็นมุสาวาท หรือไม่ ?
  ก. ไม่เป็น เพราะไม่ได้เปล่งวาจา ข. ไม่เป็น เพราะไม่ครบองค์มุสาวาท
  ค. เป็น เพราะมุ่งเจตนาอย่างเดียว ง. เป็น เพราะคนอื่นรู้เรื่องนั้น
 
๓๐. วาจาเช่นไร ทำให้คนแตกสามัคคี ?
  ก. พูดเท็จ ข. พูดส่อเสียด
  ค. พูดคำหยาบ ง. พูดเพ้อเจ้อ
 
๓๑. การห้ามโฆษณาเครื่องดื่มผสมแอลกอฮอล์ก่อน ๔ ทุ่ม เพื่อป้องกันการทำ
ผิดศีลข้อใด ?
  ก. ศีลข้อ ๒ ข. ศีลข้อ ๓
  ค. ศีลข้อ ๔ ง. ศีลข้อ ๕
 
๓๒. ข้อใด เป็นลักษณะเด่นของคนที่ไม่ดื่มสุรา เมรัย ?
  ก. มีสติรอบคอบ ข. มีความซื่อสัตย์
  ค. มีความขยัน ง. มีสมาธิแน่วแน่
 
๓๓. การดื่มสุรา เป็นปฏิปักษ์ต่อคุณธรรมข้อใด ?
  ก. ศรัทธา ข. สติ
  ค. ขันติ ง. เมตตา
 
๓๔. แสนเสน่ห์ตั้งใจเลิกดื่มสุรา เมื่อเข้าพรรษา จัดเป็นวิรัติใด ?
  ก. สัมปัตตวิรัติ ข. สมาทานวิรัติ
  ค. สมุจเฉทวิรัติ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๕. วิรัติของพระอริยเจ้า ตรงกับข้อใด ?
  ก. สัมปัตตวิรัติ ข. สมาทานวิรัติ
  ค. สมุจเฉทวิรัติ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๖. สำนวนว่า  “ ควายขวิดลูก ไม่ถูกปลายเขา ”  ตรงกับข้อใด ?
  ก. เมตตา กรุณา ข. ขันติ โสรัจจะ
  ค. กตัญญูกตเวที ง. ความซื่อสัตย์
 
๓๗. หนึ่งผลิตภัณฑ์ หนึ่งตำบล สนับสนุนกัลยาณธรรมข้อใด ?
  ก. สัมมาสติ ข. สัมมาสมาธิ
  ค. สัมมาอาชีวะ ง. สัมมาวาจา
 
๓๘. สทารสันโดษ เป็นคุณสำหรับประดับชายประเภทใด ?
  ก. อายุต่ำกว่า ๑๘ ข. แต่งงานแล้ว
  ค. โสด ง. สูงอายุ
 
๓๙. สามีภรรยาที่ครองคู่จนตลอดชีวิต ร่วมสุขร่วมทุกข์ด้วยกัน ไม่นอกใจกัน
เพราะตั้งตนอยู่ในกัลยาณธรรมข้อใด ?
  ก. เมตตาสงสาร ข. ความกตัญญู
  ค. อาชีพสุจริต ง. สำรวมในกาม
 
๔๐. สำนวนว่า  “ อยู่คนเดียวให้ระวังความคิด  อยู่กับหมู่มิตรให้ระวัง
วาจา ”  สอนให้มีสติรอบคอบในเรื่องใด ?
  ก. อาหาร ข. การงาน
  ค. การประพฤติตัว ง. ธรรม
 
๔๑. จะหลีกเลี่ยงการละเมิดศีลข้อที่ ๓ ได้ เพราะมีอะไรสนับสนุน ?
  ก. ความซื่อตรง ข. ความสำรวมในกาม
  ค. ความมีสัตย์ ง. ความมีสติรอบคอบ
 
๔๒. ลูกจ้างทำงานด้วยความตั้งใจ ไม่หลบเลี่ยงจากการงาน ได้ชื่อว่า
ประพฤติเป็นธรรมในอะไร ?
  ก. นายจ้าง ข. บริษัท
  ค. เวลา ง. หน้าที่
 
๔๓. พ่อค้าขายปุ๋ยปลอมไม่มีคุณภาพ ให้แก่ชาวนา ได้ชื่อว่า ประพฤติ
ไม่เป็นธรรมในข้อใด ?
  ก. ชาวนา ข. วัตถุ
  ค. กิจการ ง. หน้าที่
 
๔๔. ข้อใด เป็นเหตุเสื่อมเสียจากการเที่ยวสถานอาบ อบ นวด ?
  ก. เสียทรัพย์ ข. เกิดโรคติดต่อ
  ค. เกิดการวิวาท ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๕. คนมีพฤติกรรม  “ ปั้นน้ำเป็นตัว ”  จะต้องแก้ด้วยการปฏิบัติตาม
กัลยาณธรรมข้อใด ?
  ก. ความปรารถนาดีต่อกัน ข. การเลี้ยงชีพในทางที่ชอบ
  ค. ความซื่อสัตย์ต่อกัน ง. ความมีสติรอบคอบ
 
๔๖. สำนวนว่า  “ กำแพงมีหู ประตูมีช่อง ”  มุ่งเน้นสอนให้ปฏิบัติตามหลัก
กัลยาณธรรมอย่างไร ?
  ก. รู้จักระวังการกระทำ ข. รู้จักระวังคำพูด
  ค. รู้จักระวังความคิด ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๗. “ มีเพื่อนดีเพียงหนึ่งถึงจะน้อย ดีกว่าร้อยเพื่อนคิดริษยา ” ตรงกับ
ความมีสัตย์ข้อใด ?
  ก. ความเที่ยงธรรม ข. ความซื่อตรง
  ค. ความสวามิภักดิ์ ง. ความกตัญญู
 
๔๘. มรรคมีองค์ ๘ ข้อใด จัดเข้าในกัลยาณธรรม ?
  ก. สัมมากัมมันตะ ข. สัมมาสังกัปปะ
  ค. สัมมาวายามะ ง. สัมมาอาชีวะ
 
๔๙. ข้อใด กล่าวถูกต้องตามความหมาย ?
  ก. ผู้มีศีล ๕ ได้ชื่อว่ามีกัลยาณธรรม ข. เบญจศีล มีวิรัติเป็นเครื่องคู่กัน
  ค. กัลยาณธรรม คือการละเว้นข้อห้าม ง. วิรัติ คือเจตนางดเว้นจากความชั่ว
 
๕๐. ผู้ทรงศีลไม่ฆ่าสัตว์ แต่ปราศจากกรุณา ได้ชื่อว่าเป็นคนเช่นไร ?
  ก. คนลวงโลก ข. มีศีล แต่ขาดคุณธรรม
  ค. คนไม่มีศีลธรรม ง. ถูกทุกข้อ
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๔๖.  หน้า ๑๓๙-๑๔๙.
         

ข้อสอบสนามหลวง