ปัญหาและเฉลย
วิชาเบญจศีล เบญจธรรม (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นตรี
สอบในสนามหลวง
วันจันทร์ ที่ ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๘
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. “ศีลธรรมไม่กลับมา โลกาจะวินาศ” ศีลธรรม หมายถึงอะไร ?
  ก. ศีล ๕ ข. อุโบสถศีล
  ค. ความกตัญญู ง. เบญจศีล เบญจธรรม
 
๒. จะปลูกพืชต้องเตรียมดิน หากจะปลูกคุณธรรมให้มั่นคงในใจเล่า
ต้องทำสิ่งใดก่อน ?
  ก. รักษากายให้สะอาด ข. รักษาศีลให้บริสุทธิ์
  ค. รักษาบ้านให้น่าอยู่ ง. รักษาโรคภัยให้หาย
 
๓. ตึกพังเพราะฐานที่ตั้งไม่ดี ชีวิตพังทลายเพราะฐานข้อใดไม่ดี ?
  ก. เบญจศีล ข. เบญจธรรม
  ค. สติ สัมปชัญญะ ง. หิริ โอตตัปปะ
 
๔. อะไร เป็นเหตุสำคัญที่ทำให้ใจคนมั่นคงต่อความดี ?
  ก. ชาติตระกูล ข. ทรัพย์สมบัติ
  ค. ศีล ง. ยศศักดิ์
 
๕. ข้อใด แก้ไขไม่ได้ ?
  ก. รูปพรรณสัณฐาน ข. จิตใจที่ไม่ดี
  ค. ความเกียจคร้าน ง. ความประมาท
 
๖. การกัดปลา ชนโค ตีไก่ จัดเป็นทรกรรมสัตว์ประเภทใด ?
  ก. กักขัง ข. เล่นสนุก
  ค. ผจญสัตว์ ง. ใช้การ
 
๗. เหตุการณ์ใด จัดเข้าในทรกรรมข้อเล่นสนุก ?
  ก. เล่นฟุตบอล ข. เล่นกำถั่ว
  ค. ตีไก่ ชนโค ง. จุดประทัดผูกหางสุนัข
 
๘. ศีลข้อที่ ๑ ขาดเพราะการกระทำข้อใด ?
  ก. การทำให้ตาย ข. การทำให้เจ็บลำบาก
  ค. การทรกรรม ง. การทำทารุณ
 
๙. ข้อใด ไม่ชื่อว่าการถือเอา ?
  ก. ข่มขู่ให้เขาทิ้งของ ข. ฟ้องร้องให้เขาแพ้คดี
  ค. หลอกลวงให้เขาเอามาให้เอง ง. เก็บเอาไปส่งครูเพื่อหาเจ้าของ
 
๑๐. การกระทำใด เป็นเหตุให้ศีลข้อที่ ๒ ขาด ?
  ก. ทุจริตคอรัปชั่น ข. ทำของเพื่อนเสียหาย
  ค. ถือวิสาสะหยิบของเพื่อนไป ง. กินแต่ของเพื่อนเหมือนกาฝาก
 
๑๑. รู้ว่าเป็นของขโมยมา ยังรับซื้อไว้เพื่อขายเก็งกำไร จัดเป็นอนุโลม
โจรกรรมข้อใด ?
  ก. ลักลอบ ข. ปอกลอก
  ค. รับสินบน ง. สมโจร
 
๑๒. การอวดอ้างสรรพคุณสินค้าเกินความเป็นจริง เพื่อให้ผู้ซื้อหลงเชื่อ
จัดเป็นมุสาวาทชนิดใด ?
  ก. มารยา ข. ทำเลศ
  ค. เสริมความ ง. อำความ
 
๑๓. ข้อใด ชื่อว่าโกงของ ?
  ก. ขายของปน ข. ขายของปลอม
  ค. ใช้ของมีคุณภาพต่ำกว่าสัญญา ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๔. คำว่า “กาม” หมายถึงข้อใด ?
  ก. ความรักฉันเพื่อน ข. ความรักฉันพี่น้อง
  ค. ความรักฉันบิดามารดา ง. ความรักใคร่ทางประเวณี
 
๑๕. ข้อใด เป็นความหมายที่ถูกต้องและสมบูรณ์ที่สุดของคำว่า “มุสาวาท” ?
  ก. ข้อความอันเป็นเท็จ ข. ความพยายามกล่าวเท็จ
  ค. การเว้นจากการกล่าวเท็จ ง. กิริยาที่พูดหรือแสดงอาการมุสา
 
๑๖. กลอุบายหาลาภ เช่น ทำเสน่ห์ยาแฝด จัดเป็นมุสาวาทชนิดใด ?
  ก. มารยา ข. ทำเลศ
  ค. อำความ ง. ทำเล่ห์กระเท่ห์
 
๑๗. พูดส่อเสียด คือกิริยาเช่นใด ?
  ก. พูดไว้แล้วกลับคำ ข. พูดยกย่อง
  ค. พูดเพื่อจะโกง ง. พูดให้แตกกัน
 
๑๘. ตัวละครในนิยายมีสัตว์พูดกับคน เป็นต้น จัดเป็นมุสาวาทหรือไม่ ?
  ก. เป็น เพราะพูดไม่จริง ข. เป็น เพราะตั้งใจหลอกเด็ก
  ค. ไม่เป็น เพราะเป็นโวหาร
หรือสำนวน		 ง. ไม่เป็น เพราะเป็นอุบายให้ เข้าใจสุภาษิต
 
๑๙. ไปเล่นการพนันบ้านเพื่อน ถูกแม่ถามตอบแค่ว่า “ไปบ้านเพื่อน”
จัดเป็นวจีทุจริตชนิดใด ?
  ก. เสริมความ ข. อำความ
  ค. มารยา ง. ทำเลศ
 
๒๐. มุสาวาทข้อใด ชื่อว่าสร้างเรื่องเท็จ ?
  ก. อ้างการกุศลหลอกเรี่ยไร ข. เห็น บอกว่าไม่เห็น
  ค. ไม่เห็น บอกว่าเห็น ง. พูด บอกว่าไม่ได้พูด
 
๒๑. ศีลข้อใด บัญญัติเพื่อไม่ให้เสียสุขภาพและความดี ?
  ก. ศีลข้อ ๕ ข. ศีลข้อ ๔
  ค. ศีลข้อ ๓ ง. ศีลข้อ ๒
 
๒๒. อะไร เป็นเหตุสำคัญให้คนเกิดความประมาท ?
  ก. ง่วงนอน ข. เมาสุรา
  ค. เจ็บไข้ ง. ใจลอย
 
๒๓. ข้อใด เป็นโทษของการดื่มน้ำเมา ?
  ก. เสียทรัพย์สิน ข. เป็นเหตุก่อวิวาท
  ค. เป็นเหตุเกิดโรค ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๔. เราเรียกบุคคลผู้มีศีลธรรม อีกชื่อว่า…?
  ก. กัลยาณชน ข. ปุถุชน
  ค. สามัญชน ง. อริยชน
 
๒๕. ไม่ยอมรับบุหรี่จากเพื่อนมาสูบ เพราะเห็นว่าเป็นเรื่องไม่ดี จัดเป็นวิรัติ
ข้อใด ?
  ก. สมาทานวิรัติ ข. สัมปัตตวิรัติ
  ค. สมุจเฉทวิรัติ ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๖. ผู้งดเว้นจากการทำบาปด้วยคิดถึงอกเขาอกเรา เรียกว่า…?
  ก. สัมปัตตวิรัติ ข. สมาทานวิรัติ
  ค. สมุจเฉทวิรัติ ง. มังสวิรัติ
 
๒๗. หัวขโมยยังไม่ได้โอกาสขโมยจึงเว้นไว้ก่อนจัดเป็นวิรัติใดหรือไม่ ?
  ก. สมาทานวิรัติ ข. สัมปัตตวิรัติ
  ค. สมุจเฉทวิรัติ ง. ไม่เป็นวิรัติ
 
๒๘. ถ้าล่วงละเมิดศีลข้อที่ ๑ จะทำให้บุคคลขาดคุณธรรมข้อใด ?
  ก. ความสัตย์ ข. ความสำรวมในกาม
  ค. เมตตา-กรุณา ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๙. การเผื่อแผ่ให้ความสุขแก่ผู้อื่น เรียกว่า…?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
 
๓๐. การช่วยเปลื้องทุกข์ของผู้อื่น เรียกว่า…?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
 
๓๑. กัลยาณธรรมข้อใด เป็นเหตุให้มนุษย์คิดเกื้อกูลกันและกัน ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. สัมมาอาชีวะ ง. ความมีสัตย์
 
๓๒. การไถ่ชีวิตโคกระบือที่ถูกนำไปฆ่า เกิดจากจิตประกอบด้วย…?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
 
๓๓. สัมมาอาชีวะมีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. การงานชอบ ข. การเจรจาชอบ
  ค. เลี้ยงชีพชอบ ง. ความเพียรชอบ
 
๓๔. เทปผี ซีดีเถื่อน เกลื่อนเมือง เพราะสาเหตุใด ?
  ก. เบียดเบียนกัน ข. ไม่ซื่อสัตย์ต่อกัน
  ค. สังคมแตกแยก ง. เลี้ยงชีวิตในทางไม่ชอบ
 
๓๕. ประพฤติเป็นธรรมในกิจการ ได้แก่ข้อใด ?
  ก. เขียวซื่อสัตย์ต่อเจ้านาย ข. แดงขายของตามราคาที่ติดไว้
  ค. ดำไม่เอาของปลอมมาหลอกขาย ง. ขาวตรงเวลา ทำงานก่อน
เลิกทีหลัง
 
๓๖. ขยันทำกินด้วยความสุจริต ช่วยให้ศีลข้อใดมั่นคง ?
  ก. ศีลข้อ ๑ ข. ศีลข้อ ๒
  ค. ศีลข้อ ๓ ง. ศีลข้อ ๔
 
๓๗. ผู้ใช้แรงงานไม่โกงเวลา พัฒนาฝีมือ สัตย์ซื่อต่อหน้าที่ ชื่อว่า
ประพฤติเป็นธรรมในอะไร ?
  ก. กิจการ ข. บุคคล
  ค. วัตถุ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๘. ข้อใด ชื่อว่าประพฤติเป็นธรรมในกิจการ ?
  ก. ไม่โกงของ ข. ไม่โกงคน
  ค. ไม่โกงงาน ง. ไม่โกงชาติ
 
๓๙. ข้อใด ชื่อว่าประพฤติไม่เป็นธรรมในบุคคล ?
  ก. โกงชาติ ข. โกงคน
  ค. โกงของ ง. โกงงาน
 
๔๐. โรคเอดส์จะลดลง เพราะมีคุณธรรมข้อไหน ?
  ก. ความมีสัตย์ ข. ความมีเมตตากรุณา
  ค. ความสำรวมในกาม ง. ความมีสติ
 
๔๑. สทารสันโดษ ใกล้กับสำนวนไทยข้อใด ?
  ก. กินน้ำใต้ศอก ข. ร้อยชู้หรือจะสู้เนื้อเมียตน
  ค. หญิงหลายใจ
ชายหลายรัก		 ง. เสียทองเท่าหัว
ไม่ยอมเสียผัวให้ใคร
 
๔๒. เมื่อรักษาศีลข้อ ๓ แล้ว จะเกิดประโยชน์อะไร ?
  ก. สร้างความสามัคคี ข. เว้นการเบียดเบียนกัน
  ค. ป้องกันภัยอันตราย ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๓. โครงการ “หนึ่งคน หนึ่งสัจจะ” สนับสนุนศีลข้อใด ?
  ก. ศีลข้อ ๑ ข. ศีลข้อ ๒
  ค. ศีลข้อ ๓ ง. ศีลข้อ ๔
 
๔๔. หลักธรรมที่ควรใช้ในการตัดสินคดีคือ…?
  ก. ความเที่ยงธรรม ข. ความซื่อตรง
  ค. ความสวามิภักดิ์ ง. ความกตัญญู
 
๔๕. ความกตัญญูกตเวที เพิ่มคุณสมบัติให้แก่ศีลข้อใด ?
  ก. ศีลข้อ ๒ ข. ศีลข้อ ๓
  ค. ศีลข้อ ๔ ง. ศีลข้อ ๕
 
๔๖. ตั้งสติ ก่อนสตาร์ท เป็นโครงการตามหลักเบญจธรรมข้อใด ?
  ก. ข้อ ๒ ข. ข้อ ๓
  ค. ข้อ ๔ ง. ข้อ ๕
 
๔๗. ศีลข้อที่ ๕ ป้องกันความเสียหายจากสาเหตุใด ?
  ก. ความขี้ปด ข. ความโหดร้าย
  ค. ความขาดสติ ง. ความมือไว
 
๔๘. ข้อใด เป็นคุณพิเศษประดับผู้มีศีลข้อที่ ๕ ?
  ก. ความรู้จักประมาณในอาหาร ข. ความไม่เลินเล่อในการงาน
  ค. ความมีสติสัมปชัญญะ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๙. การเอาใจฝักใฝ่ในการศึกษาไม่วางธุระ คือข้อใด ?
  ก. ฉันทะ ข. วิริยะ
  ค. จิตตะ ง. วิมังสา
 
๕๐. พุทธศาสนิกชนผู้ไม่รักษาศีล ๕ เลย เป็นได้ดีที่สุดก็เพียงแค่…?
  ก. กัลยาณชน ข. ได้บรรลุโสดาบัน
  ค. คนผู้ใกล้พระรัตนตรัย ง. ผู้สรรเสริญพระพุทธศาสนา
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๔๘. หน้า
         

ข้อสอบสนามหลวง