ปัญหาและเฉลย
วิชาเบญจศีล เบญจธรรม (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นตรี
สอบในสนามหลวง
วันจันทร์ ที่ ๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๒
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. อุบายเครื่องป้องกันไม่ให้คนทำชั่วทางกายวาจา เรียกว่าอะไร ?
  ก. ทาน ข. ศีล
  ค. สมาธิ ง. ปัญญา
 
๒. คุณธรรมอะไร ทำให้โลกเว้นจากการเบียดเบียนล้างผลาญกัน ?
  ก. ศีล ข. สุตะ
  ค. จาคะ ง. ปัญญา
 
๓. ข้อใด ไม่นับเข้าในเบญจศีลที่มนุษย์ทุกคนควรยึดเป็นหลักปฏิบัติ ?
  ก. ห้ามฆ่าสัตว์ ข. ห้ามลักทรัพย์
  ค. ห้ามพูดปด ง. ห้ามประมาท
 
๔. สิกขาบทที่ ๑ บัญญัติขึ้นเพื่อให้เว้นการเบียดเบียนกันในเรื่องใด ?
  ก. ชีวิต ข. ทรัพย์
  ค. คู่รัก ง. คำพูด
 
๕. การกระทำใด ถือว่าเป็นการประพฤติผิดศีล ตามสิกขาบทที่ ๑ ?
  ก. ทำแท้ง ข. ลักทรัพย์
  ค. มั่วกาม ง. พูดโกหก
 
๖. ฆ่าผู้อื่นเป็นบาป เพราะเป็นการเบียดเบียนกัน ฆ่าอะไรจึงไม่บาป ?
  ก. ฆ่าสัตว์ ข. ฆ่าตัวเอง
  ค. ฆ่ายักษ์ ง. ฆ่าตัณหา
 
๗. ปาหินใส่รถยนต์ถูกคนขับตาบอด อนุโลมในปาณาติบาตข้อใด ?
  ก. ฆ่าให้เีสียชีวิต ข. เล่นสนุก
  ค. ทำร้ายร่างกาย ง. ทรกรรม
 
๘. การประพฤติเหี้ยมโหดต่อสัตว์ อนุโลมในปาณาติบาตข้อใด ?
  ก. ทำให้บาดเจ็บ ข. ทำให้ลำบาก
  ค. ทำให้พิการ ง. การทรกรรม
 
๙. ฆ่าสัตว์ใหญ่มีโทษมากกว่าฆ่าสัตว์เล็ก เพราะใช้ความพยายาม
มากตรงกับข้อใด ?
  ก. ฆ่าควาย ข. ฆ่าช้าง
  ค. ฆ่าแมลง ง. ฆ่าปลา
 
๑๐. นำแรงงานต่างด้าวเข้าประเทศ โดยผิดกฎหมาย ตรงกับข้อใด ?
  ก. ยักยอก ข. ลักลอบ
  ค. ล่อลวง ง. เบียดบัง
 
๑๑. ข้อใดไม่จัดเป็นวัตถุแห่งอทินนาทาน ตามสิกขาบทที่ ๒ ?
  ก. ของสงฆ์ ข. ของตัวเอง
  ค. ของกลาง ง. ของคนอื่น
 
๑๒. อทินนาทานที่เข้าลักษณะเบียดบัง ตรงกับข้อใด ?
  ก. ทุจริตนมโรงเรียน ข. ขายไข่ปลอม
  ค. ให้กู้เงินนอกระบบ ง. ค้ายาเสพติด
 
๑๓. ขู่เจ้าของทรัพย์ให้ตกใจกลัว เพื่อหวังเอาทรัพย์ เรียกว่าอะไร ?
  ก. ลัก ข. ตระบัด
  ค. ฉก ง. กรรโชก
 
๑๔. ใช้เอกสารเท็จ เพื่อหวังจะครอบครองที่ดินสาธารณประโยชน์
จัดเข้าในโจรกรรมข้อใด ?
  ก. ปล้น ข. ปลอม
  ค. ลวง ง. หลอก
 
๑๕. คำว่าผลาญในสิกขาบทที่ ๒ ตรงกับกรณีตัวอย่างใด ?
  ก. จับตัวเรียกค่าไถ่ ข. เผาโรงเรียน
  ค. เรียกค่าคุ้มครอง ง. รุกป่าสงวน
 
๑๖. คู่สามีภรรยามีความไว้วางใจต่อกัน จะต้องทำอย่างไร ?
  ก. ไม่ลักขโมย ข. ไม่นอกใจ
  ค. ไม่พูดโกหก ง. ไม่ดื่มสุรา
 
๑๗. คำว่าภรรยาคนอื่น ในสิกขาบทที่ ๓ หมายถึงหญิงในข้อใด ?
  ก. หญิงที่สามีตาย ข. หญิงที่หย่ากับสามี
  ค. หญิงที่มีพ่อแม่ ง. หญิงที่แต่งงานแล้ว
 
๑๘. คนที่ประพฤติผิดศีลตามสิกขาบทที่ ๔ ย่อมได้รับผลกรรมใด ?
  ก. ขาดความเชื่อถือ ข. โรคภัยเบียดเบียน
  ค. ทรัพย์สินสูญหาย ง. ให้มีสติเลอะเลือน
 
๑๙. มุสาวาทที่แสดงออกทางกาย มีลักษณะตรงกับข้อใด ?
  ก. เล่าความเท็จ ข. ทำเอกสารเท็จ
  ค. แจ้งความเท็จ ง. เป็นพยานเท็จ
 
๒๐. มุสาวาทมีโทษมาก เพราะพูดเท็จต่อผู้มีพระคุณ ตรงกับข้อใด ?
  ก. พ่อแม่ ข. พระสงฆ์
  ค. พี่น้อง ง. เพื่อนรัก
 
๒๑. พูดจาเหน็บแนมให้คนอื่นเจ็บใจ อนุโลมในมุสาวาทข้อใด ?
  ก. สับปลับ ข. เสียดแทง
  ค. อำความ ง. ทำมารยา
 
๒๒. สิกขาบทที่ ๔ บัญญัติขึ้นเพื่อไม่ให้คนเบียดเบียนกันในเรื่องใด ?
  ก. ชีวิต ข. ทรัพย์
  ค. คู่รัก ง. คำพูด
 
๒๓. คำพูดประเภทใด ไม่นับเข้าในข้อห้ามแห่งสิกขาบทที่ ๔ ?
  ก. มารยา ข. คืนคำ
  ค. สาบาน ง. โวหาร
 
๒๔. ในหลักของศีล ๕ สิ่งเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท ตรงกับข้อใด ?
  ก. สิ่งมีชีวิต ข. ทรัพย์สมบัติ
  ค. สิ่งมึนเมา ง. บุรุษและสตรี
 
๒๕. เครื่องดื่มชนิดใด เป็นเหตุให้ผู้ดื่มผิดศีลตามสิกขาบทที่ ๕ ?
  ก. ผลไม้ปั่น ข. เหล้าปั่น
  ค. น้ำหวาน ง. น้ำอัดลม
 
๒๖. การดื่มสุราเป็นเหตุให้ประพฤติมารยาทน่าอดสู ตรงกับข้อใด ?
  ก. ง่วงนอน ข. อ่อนเพลีย
  ค. เสียงาน ง. ทำอนาจาร
 
๒๗. เพราะติดสุราจึงหางานทำไม่ได้ เป็นโทษของการดื่มสุราข้อใด ?
  ก. เสียทรัพย์ ข. ก่อวิวาท
  ค. ทอนปัญญา ง. เกิดโรค
 
๒๘. ข้อใด ถือเป็นค่านิยมผิดๆ ของคนที่ชอบดื่มสุราเมรัย ?
  ก. จิตใจห้าวหาญ ข. สังขารเสื่อม
  ค. เลื่อมใสศาสนา ง. สติสมบูรณ์
 
๒๙. ปัญหาสังคมด้านใด สะท้อนให้เห็นถึงการละเลยศีล ข้อที่ ๕ ?
  ก. การทุจริต ข. อาชญากรรม
  ค. ยาเสพติด ง. เล่นการพนัน
 
๓๐. คุณธรรมที่อุดหนุนการรักษาศีลให้มีความมั่นคง เรียกว่าอะไร ?
  ก. เบญจศีล ข. เบญจธรรม
  ค. เบญจขันธ์ ง. เบญจวัคคีย์
 
๓๑. ความตั้งใจงดเว้นจากข้อห้ามในศีล ๕ เรียกว่าอะไร ?
  ก. อาบัติ ข. วิบัติ
  ค. วิรัติ ง. วิันัย
 
๓๒. มีคนชวนให้ดื่มสุรา เห็นว่าไม่มีประโยชน์ต่อร่่างกายจึงปฏิเสธ
จัดเป็นวิรัติใด ?
  ก. สมาทานวิรัติ ข. สัมปัตตวิรัติ
  ค. สมุจเฉทวิรัติ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๓. การละเว้นข้อห้ามของคฤหัสถ์ที่ถือศีลในวันพระ จัดเป็นวิรัติใด ?
  ก. สมาทานวิรัติ ข. สัมปัตตวิรัติ
  ค. สมุจเฉทวิรัติ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๔. คนที่ไม่เคยฆ่าสัตว์ตัดชีวิต แต่มีจิตไร้เมตตา ได้ชื่อว่าขาดอะไร ?
  ก. กัลยาณธรรม ข. กัลยาณจิต
  ค. กัลยาณมิตร ง. กัลยาณชน
 
๓๕. คนที่มีความสุขสมบูรณ์แล้ว ปรารถนาจะให้คนอื่นมีความสุขบ้าง
ได้ชื่อว่ามีคุณธรรมใด ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
 
๓๖. บุคคลประพฤติเช่นไร จึงชื่อว่ามีจิตประกอบด้วยเมตตา ?
  ก. เลี้ยงดูคนชรา ข. รักษาคนป่วย
  ค. ช่วยคนจมน้ำ ง. ช่วยช้างขาหัก
 
๓๗. คลอดลูกแล้ว กลับไม่เอาธุระเลี้ยงดู นำลูกไปขายให้แก่คนอื่น
เพราะขาดคุณธรรมใด ?
  ก. ความอดทน ข. ความซื่อสัตย์
  ค. ความเมตตา ง. ความกตัญญู
 
๓๘. ทำงานแบบตื่นก่อนนอนทีหลัง ชื่อว่าประพฤติเป็นธรรมในอะไร ?
  ก. กิจการ ข. บุคคล
  ค. วัตถุ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๙. นายจ้างไม่จ่ายค่าแรงให้คนงานตามสัญญาว่าจ้าง ชื่อว่าประพฤติ
ไม่เป็นธรรมในอะไร ?
  ก. กิจการ ข. บุคคล
  ค. วัตถุ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๐. พ่อค้าขายไข่ไก่ปลอม ชื่อว่าประพฤติไม่เป็นธรรมในอะไร ?
  ก. กิจการ ข. บุคคล
  ค. วัตถุ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๑. เพราะเหตุใด ทรัพย์ที่ได้จากค้ายาเสพติดไม่จัดเป็นสัมมาอาชีพ ?
  ก. ได้ยากเกินไป ข. เกิดเสียหาย
  ค. เก็บไว้ได้นาน ง. ผิดศีลธรรม
 
๔๒. กิริยาที่คอยระมัดระวังไม่ประพฤติมักมากในกาม เรียกว่าอะไร ?
  ก. สำรวมศีล ข. สำรวมอินทรีย์
  ค. สำรวมจิต ง. สำรวมในกาม
 
๔๓. ประพฤติตนอย่างไร จึงจะเป็นคนไม่มีความมักมากในกาม ?
  ก. รักษาชื่อเสียง ข. รักษาความสัตย์
  ค. รักษาศีล ข้อ 3 ง. รักษาโรคติดต่อ
 
๔๔. โครงการชวนพ่อเลิกเหล้า เพื่อการส่งเสริมคุณธรรมใด ?
  ก. ความมีสัตย์ ข. ความมีสติ
  ค. ความสุจริต ง. ความอดทน
 
๔๕. ความไม่เลินเล่อในการงาน มีความหมายตรงกับสุภาษิตใด ?
  ก. เห็นช้างขี้ขี้ตามช้าง ข. ขี่ช้างจับตั๊กแตน
  ค. น้ำลดตอผุด ง. น้ำขึ้นให้รีบตัก
 
๔๖. การรู้จักประมาณอาหารที่จะพึงบริโภค ช่วยส่งเสริมคุณธรรมใด ?
  ก. ขยัน ข. ประหยัด
  ค. ซื่อสัตย์ ง. มีกตัญญู
 
๔๗. การไม่เคารพเชื่อฟังผู้มีพระคุณ ชื่อว่าบกพร่องในคุณธรรมใด ?
  ก. ความสวามิภักดิ์ ข. ความซื่อตรง
  ค. ความเที่ยงธรรม ง. ความกตัญญู
 
๔๘. การเว้นจากอคติ 4 ให้ความเป็นธรรมแก่ทุกฝ่าย ตรงกับข้อใด ?
  ก. ความสวามิภักดิ์ ข. ความซื่อตรง
  ค. ความเที่ยงธรรม ง. ความกตัญญู
 
๔๙. ความมีสติรอบคอบ หมายถึง ความไม่ผิดพลาดในเรื่องใด ?
  ก. การบริโภค ข. การวางตัว
  ค. การทำงาน ง. ถูกทุกข้อ
 
๕๐. ความมีสติรอบคอบ เป็นอุปการะแก่การรักษาศีลข้อใด ?
  ก. งดฆ่าสัตว์ ข. งดลักทรัพย์
  ค. งดพูดปด ง. งดสิ่งมึนเมา
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๒. หน้า
         

ข้อสอบสนามหลวง