ปัญหาและเฉลย
วิชาเบญจศีล เบญจธรรม (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นตรี
สอบในสนามหลวง
วันอังคาร ที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๖
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.




คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว ในช่องที่ต้องการ
ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. พื้นฐานของศีลคืออะไร ?
  ก. สติ-สัมปชัญญะ ข. หิริ-โอตตัปปะ
  ค. ขันติ-โสรัจจะ ง. เจตนา
 
๒. เครื่องป้องกันไม่ให้ทำชั่วทางกาย วาจา เรียกว่าอะไร ?
  ก. ทาน ข. ศีล
  ค. สมาธิ ง. ปัญญา
 
๓. วัตถุประสงค์ของการบัญญัติศีล คืออะไร ?
  ก. ทำใจให้สงบ ข. ละกิเลส
  ค. ฝึกกายวาจา ง. ดับทุกข์
 
๔. บุคคลควรมีสิ่งใด เป็นพื้นฐานในการดำเนินชีวิต ?
  ก. ทาน ข. ศีล
  ค. สมาธิ ง. ภาวนา
 
๕. หลักปฏิบัติเบื้องต้นแห่งการทำความดี ได้แก่ข้อใด ?
  ก. รักษาศีล ข. เจริญสมาธิ
  ค. อบรมปัญญา ง. เจริญภาวนา
 
๖. การงดเว้นสิ่งใด จัดเป็นการรักษาศีล ?
  ก. ข้อห้าม ข. กฎเกณฑ์
  ค. ระเบียบ ง. ข้อบังคับ
 
๗. ศีลข้อ ๑ บัญญัติขึ้นเพื่อส่งเสริมบุคคลให้มีคุณธรรมใด ?
  ก. เมตตา-กรุณา ข. สัมมาอาชีวะ
  ค. สัจจะ ง. สติ
 
๘. ข้อใด เป็นการประพฤติผิดศีลข้อที่ ๑ ?
  ก. ทำแท้ง ข. ลักทรัพย์
  ค. เสพยาบ้า ง. พูดโกหก
 
๙. คำว่า ทำชีวิตสัตว์ให้ตกล่วงไป หมายถึงทำให้เป็นอย่างไร ?
  ก. บาดเจ็บ ข. พิการ
  ค. ลำบาก ง. ตาย
 
๑๐. รับฝากสิ่งของแล้วไม่ยอมคืน เป็นโจรกรรมประเภทใด ?
  ก. ลักลอบ ข. เบียดบัง
  ค. ยักยอก ง. ฉ้อโกง
 
๑๑. การสลับของดีไว้กับตน ให้ของไม่ดีแก่คนอื่น เรียกว่าอะไร ?
  ก. กรรโชก ข. สับเปลี่ยน
  ค. เบียดบัง ง. ตระบัด
 
๑๒. การขายสิ่งของไม่แท้ว่าเป็นของแท้ เป็นโจรกรรมประเภทใด ?
  ก. ปลอม ข. ลวง
  ค. หลอก ง. ตู่
 
๑๓. คดในข้อ งอในกระดูก มีความหมายตรงกับศีลข้อใด ?
  ก. ข้อ ๑ ข. ข้อ ๒
  ค. ข้อ ๓ ง. ข้อ ๔
 
๑๔. การประพฤติผิดประเวณี ถือว่าล่วงละเมิดศีลข้อใด ?
  ก. ข้อ ๑ ข. ข้อ ๒
  ค. ข้อ ๓ ง. ข้อ ๔
 
๑๕. สทารสันโดษ เป็นคุณธรรมประดับใคร ?
  ก. สามี ข. ภรรยา
  ค. ย่า ง. ยาย
 
๑๖. ภรรยาที่ซื่อสัตย์ต่อสามี เรียกว่ามีคุณธรรมใด ?
  ก. สทารสันโดษ ข. ปติวัตร
  ค. ค.คิหิปฏิบัติ ง. วัตรปฏิบัติ
 
๑๗. มุสาวาท เกิดขึ้นได้ทางใดบ้าง ?
  ก. กายกับวาจา ข. กายกับใจ
  ค. วาจากับใจ ง. กายวาจาใจ
 
๑๘. รู้แต่สั่นศีรษะว่าไม่รู้ เป็นความเท็จเกิดขึ้นทางใด ?
  ก. กาย ข. วาจา
  ค. ใจ ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๙. คำพูดเช่นใด ทำให้แตกความสามัคคี ?
  ก. ส่อเสียด ข. หลอก
  ค. สับปลับ ง. กลับคำ
 
๒๐. มุสาวาทประเภทเสริมความ ตรงกับข้อใด ?
  ก. พูดให้แตกกัน ข. พูดกลับคำ
  ค. พูดเกินจริง ง. พูดเล่นสำนวน
 
๒๑. ผู้มีปกติไม่พูดมุสา ย่อมได้รับผลเช่นใด ?
  ก. น่าเชื่อถือ ข. อายุยืน
  ค. สุขภาพดี ง. ไม่หลงลืม
 
๒๒. ศีลข้อ ๕ สอนให้งดเว้นเรื่องใด ?
  ก. ฆ่าสัตว์ ข. ลักทรัพย์
  ค. พูดเท็จ ง. ยาเสพติด
 
๒๓. ข้อใด เป็นโทษเกิดจากการดื่มสุราเมรัย ?
  ก. อายุสั้น ข. ยากจน
  ค. เสียสัตย์ ง. เสียสติ
 
๒๔. กิริยางดเว้นจากข้อห้าม เรียกว่าอะไร ?
  ก. วิรัติ ข. ข.สัมปัตตวิรัติ
  ค. สมาทานวิรัติ ง. สมุจเฉทวิรัติ
 
๒๕. สมุจเฉทวิรัติ เกิดขึ้นแก่บุคคลใด ?
  ก. สามัญชน ข. ปุถุชน
  ค. อริยบุคคล ง. กัลยาณชน
 
๒๖. การรับศีลจากพระสงฆ์ จัดเป็นวิรัติใด ?
  ก. สมาทานวิรัติ ข. สัมปัตตวิรัติ
  ค. สมุจเฉทวิรัติ ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๗. ศีลข้อไม่ลักทรัพย์ คู่กับกัลยาณธรรมใด ?
  ก. ความสัตย์ ข. เมตตา
  ค. อาชีพสุจริต ง. สติรอบคอบ
 
๒๘. การช่วยเหลือคนบาดเจ็บ จัดเป็นกัลยาณธรรมใด ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. สัมมาชีพ ง. สติรอบคอบ
 
๒๙. ไม่ฆ่าสัตว์ แต่ปราศจากกรุณา ตรงกับข้อใด ?
  ก. มีศีลธรรม ข. มีศีลขาดธรรม
  ค. ขาดศีลมีธรรม ง. ไม่มีศีลธรรม
 
๓๐. กัลยาณธรรมข้อ ๑ สนับสนุนการแก้ปัญหาสังคมด้านใด ?
  ก. อาชญากรรม ข. โจรกรรม
  ค. ทุจริตคอรัปชั่น ง. ยาเสพติด
 
๓๑. โครงการพระราชดำริเรื่องใด สนับสนุนศีลข้อ ๒ ?
  ก. ฝายแม้ว ข. แก้มลิง
  ค. แกล้งดิน ง. เศรษฐกิจพอเพียง
 
๓๒. การแสวงหาทรัพย์โดยสุจริต จัดเป็นกัลยาณธรรมใด ?
  ก. สัมมาอาชีวะ ข. ความมีสัตย์
  ค. ความมีสติ ง. ความมีเมตตา
 
๓๓. ลูกจ้างตรงต่อเวลา ชื่อว่าประพฤติเป็นธรรมในข้อใด ?
  ก. กิจการ ข. บุคคล
  ค. วัตถุ ง. ถูกทุกข้อ
 
๓๔. ผู้ลักลอบปลอมแปลงสินค้า ชื่อว่าประพฤติไม่เป็นธรรมในข้อใด ?
  ก. กิจการ ข. บุคคล
  ค. วัตถุ ง. อาชีพ
 
๓๕. คุณธรรมที่ส่งเสริมศีลข้อ ๓ ให้มั่น คงยิ่งขึ้น ตรงกับข้อใด ?
  ก. สติ ข. ซื่อตรง
  ค. ภักดี ง. สำรวมในกาม
 
๓๖. สามีภรรยาจะซื่อสัตย์ต่อกัน ต้องปฏิบัติตามกัลยาณธรรมข้อใด ?
  ก. เมตตากรุณา ข. อาชีพสุจริต
  ค. สำรวมในกาม ง. กตัญญู
 
๓๗. ผู้ประพฤติตามกัลยาณธรรมข้อ ๓ ย่อมได้รับผลเช่นใด ?
  ก. มีเมตตา ข. ไว้วางใจกัน
  ค. มีความกตัญญู ง. มีความภักดี
 
๓๘. กัลยาณธรรมข้อ ๓ เป็นหลักปฏิบัติระหว่างใคร ?
  ก. ลูก-พ่อแม่ ข. ศิษย์-อาจารย์
  ค. สามี-ภรรยา ง. พี่-น้อง
 
๓๙. การเคารพเชื่อฟังพ่อแม่ จัดเข้าในความมีสัตย์ข้อใด ?
  ก. สวามิภักดิ์ ข. ซื่อตรง
  ค. เที่ยงธรรม ง. กตัญญู
 
๔๐. ความเที่ยงธรรมในกัลยาณธรรมข้อ ๔ ตรงกับข้อใด ?
  ก. ตรงต่อหน้าที่ ข. ตรงต่อมิตร
  ค. ภักดีต่อนาย ง. รู้คุณท่าน
 
๔๑. ความสวามิภักดิ์ในกัลยาณธรรมข้อ ๔ ตรงกับข้อใด ?
  ก. ไม่ฆ่าน้อง ข. ไม่ฟ้องนาย
  ค. ไม่ขายเพื่อน ง. ไม่ทรยศนาย
 
๔๒. การประพฤติซื่อตรงต่อมิตร ตรงกับข้อใด ?
  ก. แนะนำให้ทำดี ข. ให้ความยุติธรรม
  ค. ไม่ลบหลู่ ง. ไม่ให้ทำชั่ว
 
๔๓. ความมีสติในการใช้จ่าย จัดเข้าในข้อใด ?
  ก. การบริโภค ข. การวางตัว
  ค. การทำงาน ง. ไม่ประมาทในธรรม
 
๔๔. ความมีสติรอบคอบ สนับสนุนศีลข้อใด ?
  ก. ข้อ ๑ ข. ข้อ ๒
  ค. ข้อ ๔ ง. ข้อ ๕
 
๔๕. การประพฤติเป็นธรรมในกิจการ หมายถึงข้อใด ?
  ก. ทำงานเต็มเวลา ข. บริการลูกค้า
  ค. ขายตามราคา ง. ขายถูก
 
๔๖. ผู้ประมาทเลินเล่อในการทำงาน มีลักษณะเช่นใด ?
  ก. ขวนขวาย ข. ทอดธุระ
  ค. รับผิดชอบ ง. ตรงเวลา
 
๔๗. กัลยาณธรรมข้อใด ส่งเสริมให้คนไม่ดื่มสุรา ?
  ก. เมตตากรุณา ข. สัมมาอาชีวะ
  ค. สติรอบคอบ ง. ความมีสัตย์
 
๔๘. การบำเพ็ญสมถวิปัสสนา ชื่อว่ามีสติในเรื่องใด ?
  ก. การบริโภค ข. การวางตน
  ค. การทำงาน ง. การประพฤติธรรม
 
๔๙. คำว่า สีเลน โภคสมฺปทา มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. ศีลทำให้สวย ข. ศีลทำให้รวย
  ค. ศีลทำให้สูงส่ง ง. ศีลทำให้สงบ
 
๕๐. บุคคลจะเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ได้ ต้องประกอบด้วยอะไร ?
  ก. ศีลธรรม ข. ทรัพย์สมบัติ
  ค. พวกพ้อง ง. หน้าที่การงาน
         
     
เอกสารอ้างอิง
เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๖. หน้า ๑๙๘-๒๐๘.
ข้อสอบจริง สอบวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๕๖ เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.
 

ข้อสอบสนามหลวง