๙. มหาธนเสฏฺิปุตฺตวตฺถุ. (๑๒๖)
   
มิคทาเย วิหรนฺโต มหาธนเสฏฺิปุตฺตํ อารพฺภ กเถสิ.
   
มาตาปิตโร   จินฺเตสุ   "อมฺหากํ  กุเล  มหาโภคกฺขนฺโธตํ  ปุตฺตสฺส
โน   หตฺเถ  เปตฺวา  ยถาสุขํ  ปริโภคํ  กริสฺสามอญฺเน  กมฺเมน
กิจฺจํ    นตฺถีติ;   ตํ   นจฺจคีตวาทิตมตฺตเมว   สิกฺขาเปสุ.   ตสฺมึเยว
นคเร   อญฺสฺมึ   อสีติโกฏิวิภเว   กุเล   เอกา   ธีตาปิ   นิพฺพตฺติ.
ตสฺสาปิ   มาตาปิตโร   ตเถว   จินฺเตตฺวา   ตํ  นจฺจคีตวาทิตมตฺตเมว
สิกฺขาเปสุ.   เตสํ   วยปฺปตฺตานํ   อาวาหวิวาโห  อโหสิอถ  เนสํ
อปรภาเค    มาตาปิตโร   กาลมกํสุ.   เทฺวอสีติโกฏิธนํ   เอกสฺมึเยว
เคเห   อโหสิ.   เสฏฺิปุตฺโต   ทิวสสฺส   ติกฺขตฺตุ   รญฺโ  อุปฏฺานํ
คจฺฉติ.   อถ   ตสฺมึ   นคเร   ธุตฺตา  จินฺเตสุ  "สจายํ  เสฏฺิปุตฺโต
สุราโสณฺโฑ   ภวิสฺสติอมฺหากํ  ผาสุกํ  ภวิสฺสติอุคฺคณฺหาเปม  นํ
สุราโสณฺฑภาวนฺติเต  สุรํ  อาทาย  ขชฺชมํเส  เจว  โลณสกฺขรา  จ
ทุสฺสนฺเต    พนฺธิตฺวา    มูลกนฺเท    คเหตฺวา    ตสฺส    ราชกุลโต
อาคจฺฉนฺตสฺส    มคฺคํ    โอโลกยมานา    นิสีทิตฺวา   ตํ   อาคจฺฉนฺตํ
ทิสฺวา   สุรํ   ปิวิตฺวา   โลณสกฺขรํ   มุเข  ขิปิตฺวา  มูลกนฺทํ  ฑํสิตฺวา
"วสฺสสตํ   ชีว  สามิ  เสฏฺิปุตฺตตํ  นิสฺสาย  มยํ  ขาทนปิวนสมตฺถา
ภเวยฺยามาติ   อาหํสุ.   โส  เตสํ  วจนํ  สุตฺวา  ปจฺฉโต  อาคจฺฉนฺตํ
จูฬุปฏฺากํ   ปุจฺฉิ   "กึ   เอเต   ปิวนฺตีติ.   "เอกํ  ปานกํ  สามีติ.
"มนาปชาติกํ   เอตนฺติ.   "สามิ   อิมสฺมึ   ชีวโลเก   อิมินา   สทิสํ
ปาตพฺพยุตฺตกํ   นาม   นตฺถี ติ.   โส   "เอวํ   สนฺเต   มยาปิ  ปาตุ
วฏฺฏตีติ   โถกํ   โถกํ   อาหราเปตฺวา  ปิวติอถ สฺส  น  จิรสฺเสว.
เต   ธุตฺตา   ปิวนภาวํ   ตฺวา   ตํ   ปริวารยึสุคจฺฉนฺเต  กาเล
ปริวาโร  มหา  อโหสิโส  สเตนปิ  สตทฺวเยนปิ  สุรํ อาหราเปตฺวา
ปิวนฺโต   อนุกฺกเมน   นิสินฺนฏฺานาทีสุ   กหาปณราสึ   เปตฺวา  สุรํ
ปิวนฺโต  "อิมินา  มาลา  อาหรถอิมินา  คนฺธํอยํ  คีเต  เฉโก,
อยํ   นจฺเจ,   อยํ   วาทิเต,   อิมสฺส  สหสฺสํ  เทถอิมสฺส  เทฺว
สหสฺสานีติ เอวํ  วิกฺกีรนฺโต  น จิรสฺเสว  อตฺตโน  สนฺตกํ อสีติโกฏิธนํ
เขเปตฺวา,  "ขีณํ  เต  สามิ  ธนนฺติ  วุตฺเต,  "กึ  ภริยาย เม สนฺตกํ
นตฺถีติ,  "อตฺถิ  สามีติ,  "เตนหิ  ตํ  อาหรถาติ, ตํปิ ตเถว เขเปตฺวา
อนุปุพฺเพน  เขตฺตอารามุยฺยานโยคฺคาทิกํปิ อนฺตมโส ภาชนภณฺฑกํปิ
อตฺถรณปาวุรณนิสีทนํปิ   สพฺพํ   อตฺตโน  สนฺตกํ  วิกฺกีณิตฺวา  ขาทิ.
อถสฺส  มหลฺลกกาเลเยว  ปริหีนโภคสฺส   อตฺตโน   เคหํ  วิกฺกีณิตฺวา
คหิตเคหา   นีหรึสุโส  ภริยํ  อาทาย  ปรชนสฺส  เคหภิตฺตึ  นิสฺสาย
วสนฺโต กปาลขณฺฑํ  อาทาย  ภิกฺขาย  จริตฺวา  ชนสฺส  อุจฺฉิฏฺภตฺตํ
ภุญฺชิตุ   อารภิ.   อถ   นํ   เอกทิวสํ  อาสนสาลาย  ทฺวาเร  ตฺวา
ทหรสามเณเรหิ    ทียมานํ   อุจฺฉิฏฺโภชนํ    ปฏิคฺคณฺหนฺตํ    ทิสฺวา
สตฺถา   สิตํ   ปาตฺวากาสิอถ  นํ  อานนฺทตฺเถโร  สิตการณํ  ปุจฺฉิ.
สตฺถา   สิตการณํ   กเถนฺโต   "ปสฺสานนฺท   อิมํ   มหาธนเสฏฺิปุตฺตํ
อิมสฺมึเยว  นคเร  เทฺวอสีติโกฏิธนํ  เขเปตฺวา  ภริยํ  อาทาย  ภิกฺขาย
จรนฺตํ:   สเจ   หิ   อยํ   ปมวเย   โภเค  อเขเปตฺวา  กมฺมนฺเต
ปโยชิสฺส,   อิมสฺมึเยว   นคเร   อคฺคเสฏฺี   อภวิสฺส,   สเจ   ปน
นิกฺขมิตฺวา  ปพฺพชิสฺสอรหตฺตํ  ปาปุณิสฺสภริยาปิสฺส  อนาคามิผเล
ปติฏฺหิสฺสสเจ  มชฺฌิมวเย  โภเค  อเขเปตฺวา  กมฺมนฺเต ปโยชิสฺส,
ทุติยเสฏฺี   อภวิสฺส,   นิกฺขมิตฺวา   ปพฺพชนฺโต   อนาคามี   อภวิสฺส,
ภริยาปิสฺส   สกทาคามิผเล   ปติฏฺหิสฺส;   สเจ   ปจฺฉิมวเย   โภเค
อเขเปตฺวา   กมฺมนฺเต   ปโยชิสฺส,   ตติยเสฏฺี  อภวิสฺสนิกฺขมิตฺวา
ปพฺพชนฺโตปิ    สกทาคามี    อภวิสฺส,   ภริยาปิสฺส    โสตาปตฺติผเล
ปติฏฺหิสฺส:   อิทานิ   ปเน     คิหิโภคาปิ   ปริหีโน   สามญฺโตปิ
ปริหีโน;    ปริหายิตฺวา   จ   ปน   สุกฺขปลฺลเล   โกญฺจสกุโณ   วิย
ชาโตติ วตฺวา อิมา คาถา อภาสิ

"อจริตฺวา พฺรหฺมจริยํ         อลทฺธา โยพฺพเน ธนํ
 ชิณฺณโกญฺจาวฌายนฺติ   ขีณมจฺเฉว ปลฺลเล.
 อจริตฺวา พฺรหฺมจริยํ          อลทฺธา โยพฺพเน ธนํ
 เสนฺติ จาปาติขีณาว         ปุราณานิ อนุตฺถุนนฺติ.

อนุปฺปนฺเน   วา   โภเค  อุปฺปาเทตุ  อุปฺปนฺเน  วา  โภเค  อนุรกฺขิตุ
สมตฺถกาเล  ธนํปิ  อลภิตฺวาขีณมจฺเฉติ  เต  เอวรูปา  พาลา
อุทกสฺส  อภาวา  ขีณมจฺเฉว  ปลฺลเล  ปริกฺขีณปตฺตา  ชิณฺณโกญฺจา
วิย
   อวชฺฌายนฺติ.   อิทํ   วุตฺตํ   โหติ   "ปลฺลเล  อุทกสฺส  อภาโว
วิย
   หิ   อิเมสํ   วสนฏฺานสฺส   อภาโว,   มจฺฉานํ  ขีณภาโว  วิย
อิเมสํ    โภคานํ    อภาโว,    ขีณปตฺตานํ    โกญฺจานํ   อุปฺปติตฺวา
คมนาภาโว วิย
  อิเมสํ  อิทาเนว  ชลปถถลปถาทีหิ โภเค  สณฺเปตุ
อสมตฺถภาโว;   ตสฺมา   เอเต   ขีณปตฺตา   โกญฺจา   วิย  เอตฺเถว
นิปชฺชิตฺวา  อวชฺฌายนฺตีติ.   จาปาติขีณาวาติ:   จาปโต  อติขีณา
จาปวินิมุตฺตาติ   อตฺโถ.   อิทํ   วุตฺตํ   โหติ   "ยถา   จาปวินิมุตฺตา
สรา  ยถาเวคํ  คนฺตฺวา  ปติตาคเหตฺวา  อุกฺขิปนฺเต  อสติ, ตตฺเถว
อุปจิกานํ  ภตฺตํ  โหนฺติเอวํ  อิเมปิ  ตโย  วเย  อติกฺกนฺตา  อิทานิ
อตฺตานํ   อุทฺธริตุ   อสมตฺถตาย   มรณํ   อุปคมิสฺสนฺติ;   เตน  วุตฺตํ
"เสนฺติ  จาปาติขีณาวาติ.   ปุราณานิ อนุตฺถุนนฺติอิติ  อมฺเหหิ
ขาทิตํ,   อิติ  ปีตนฺติ   ปุพฺเพ   กตานิ   ขาทิตปีตนจฺจคีตวาทิตาทีนิ
อนุตฺถุนนฺตา [] อนุโสจนฺตา เสนฺตีติ.
   

มหาธนเสฏฺิปุตฺตวตฺถุ.

ชราวคฺควณฺณนา นิฏฺิตา.
เอกาทสโม วคฺโค.

************

๑. ขีณมจฺเฉ วาติ ยุตฺตตรํ. . ว.
๒. สี. ยุ. เอตฺถนฺตเร. `โสจนฺตาติ อตฺถิ.


แปลโดยพยัญชนะ
แปลโดยอรรถ
  <โปรดคลิกเพื่อฟังเสียง>   สัมพันธ์ไทย
โปรดเลือกรายการ
สถิติข้อสอบสนามหลวง
ปญฺจโม ภาโค
๙.ปาปวคฺควณฺณนา
๑. จูเฬกสาฏกวตฺถุ
๒. เสยฺยสกตฺเถรวตฺถุ
๓. ลาชเทวธีตาวตฺถุ
๔. อนาถปิณฺฑิกวตฺถุ
๕. อสญฺตปริกฺขารภิกฺขุวตฺถุ
๖. พิฬาลปทกเสฏฺิวตฺถุ
๗. มหาธนวาณิชวตฺถุ
๘. กุกฺกุฏมิตฺตวตฺถู
๙. โกกสุนขลุทฺทกวตฺถุ
๑๐. มณิการกุลุปกติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๑๑. ตโยชนวตฺถุ
๑๒. สุปฺปพุทฺธสกฺกวตฺถุ
๑๐.ทณฺฑวคฺควณฺณนา
๑. ฉพฺพคฺคิยภิกฺขุวตฺถุ
๒. ฉพฺพคฺคิยภิกฺขุวตฺถุ
๓. สมฺพหุลกุมารกวตฺถุ
๔. โกณฺฑธานตฺเถรวตฺถุ
๕. อุโปสถกมฺมวตฺถุ
๖. อชครเปตวตฺถุ
๗. มหาโมคฺคลฺลานตฺเถุรวตฺถุ
๘. พหุภณฺฑิกภิกฺขุวตฺถุ
๙. สนฺตติมหามตฺตวตฺถุ
๑๐. ปิโลติกตฺเถรวตฺถุ
๑๑. สุขสามเณรวตฺถุ
๑๑.ชราวคฺควณฺณนา
๑. วิสาขาย สหายิกายวตฺถุ
๒. สิริมาวตฺถุ
๓. อุตฺตรตฺเถรีวตฺถุ
๔. อธิมานิกภิกฺขุวตฺถุ
๕. รูปนนฺทตฺเถรีวตฺถุ
๖. มลฺลิกาเทวีวตฺถุ
๗. โลฬุทายิตฺเถรวตฺถุ
๘. ปมโพธิวตฺถุ
๙. มหาธนเสฏฺิปุตฺตวตฺถุ