๗. มหาโมคฺคลฺลานตฺเถรวตฺถุ. (๑๑๓)
   
วิหรนฺโต มหาโมคฺคลฺลานตฺเถรํ อารพฺภ กเถสิ.
   
เกน   การเณน   สมณสฺส   โคตมสฺส   ลาภสกฺกาโร   มหา   หุตฺวา
นิพฺพตฺโตติ. "มยํ  น  ชานามตุมฺเห ปน ชานาถาติ. "อาม ชานาม,
มหาโมคฺคลฺลานนฺนาม   เอกํ   นิสฺสาย  อุปฺปนฺโนโส  หิ  เทวโลกํ
คนฺตฺวา เทวตาหิ กตกมฺมํ  ปุจฺฉิตฺวา อาคนฺตฺวา  มนุสฺสานํ กเถสิ "อิทํ
นาม   กตฺวา   เอวรูปํ   สมฺปตฺตึ   ลภนฺตีตินิรยํปิ  คนฺตฺวา  นิรเย
นิพฺพตฺตานมฺปิ กมฺมํ ปุจฺฉิตฺวา อาคนฺตฺวา  มนุสฺสานํ  กเถสิ  "อิทํ นาม
กตฺวา  เอวรูปํ  ทุกฺขํ  อนุภวนฺตีติมนุสฺสา  ตสฺส  กถํ  สุตฺวา  มหนฺตํ
ลาภสกฺการํ    อภิหรนฺติ;    สเจ   ตํ   มาเรตุ   สกฺขิสฺสาม,   โส
ลาภสกฺกาโร   อมฺหากํ   นิพฺพตฺติสฺสตีติ.  เต  "อตฺเถ โส   อุปาโยติ
สพฺเพ   เอกจฺฉนฺทา   หุตฺวา   "ยงฺกิญฺจิ  กตฺวา  ตํ  มาราเปสฺสามาติ
อตฺตโน  อุปฏฺาเก  สมาทเปตฺวา   สหสฺสํ   ลภิตฺวา  ปุริสฆาตกกมฺมํ
กตฺวา    จรนฺเต   โจเร   ปกฺโกสาเปตฺวา   "มหาโมคฺคลฺลานตฺเถโร
นาม   กาฬสิลายํ   วสติ,   ตตฺถ   คนฺตฺวา   ตํ   มาเรถาติ  []
กหาปเณ    อทํสุ.    โจรา    ธนโลเภน    สมฺปฏิจฺฉิตฺวา    "เถรํ
มาเรสฺสามาติ   คนฺตฺวา   ตสฺส  วสนฏฺานํ  ปริวาเรสุเถโร  เตหิ
ปริกฺขิตฺตภาวํ    ตฺวา   กุญฺจิกจฺฉิทฺเทน   นิกฺขมิตฺวา   ปกฺกามิ.   เต
ตํทิวสํ   เถรํ  อทิสฺวา  ปุเนกทิวสํ  คนฺตฺวา  ปริกฺขิปึสุเถโร  ตฺวา
กณฺณิกามณฺฑลํ  ภินฺทิตฺวา  อากาสํ   ปกฺขนฺทิเอวํ  เต  ปมมาเสปิ
มชฺฌิมมาเสปิ   เถรํ   คเหตุ   นาสกฺขึสุปจฺฉิมมาเส  ปน  สมฺปตฺเต
เถโร   อตฺตนา   กตกมฺมสฺส   อากฑฺฒนภาวํ   ตฺวา   น   อปคจฺฉิ.
โจรา คนฺตฺวา  เถรํ  คเหตฺวา  ตณฺฑุลกณมตฺตานิสฺส  อฏฺีนิ กโรนฺตา
ภินฺทึสุ.   อถ   นํ   "มโตติ สญฺาย   เอกสฺมึ  คุมฺพปิฏฺเ  ขิปิตฺวา
ปกฺกมึสุ.   เถโร  "สตฺถารํ  ปสฺสิตฺวาว  ปรินิพฺพายิสฺสามีติ  อตฺตภาวํ
ฌานเวเนน  เวเตฺวา  ถิรํ  กตฺวา  อากาเสน  สตฺถุ  สนฺติกํ คนฺตฺวา
สตฺถารํ  วนฺทิตฺวา  "ภนฺเต ปรินิพฺพายิสฺสามีติ อาห. "ปรินิพฺพายิสฺสสิ
โมคฺคลฺลานาติ.  "อาม  ภนฺเตติ. "กตฺถ  คนฺตฺวาติ. "กาฬสิลาปเทสํ
ภนฺเตติ. "เตนหิ โมคฺคลฺลาน  มยฺหํ  ธมฺมํ  กเถตฺวา  ยาหิ, ตาทิสสฺส
หิ   เม   สาวกสฺส   อิทานิ   ทสฺสนํ  นตฺถีติโส  "เอวํ  กริสฺสามิ
ภนฺเตติ  สตฺถารํ  วนฺทิตฺวา   อากาเส   อุปฺปติตฺวา  ปรินิพฺพานทิวเส
สารีปุตฺตตฺเถโร   วิย   นานปฺปการา  อิทฺธิโย  กตฺวา  ธมฺมํ  กเถตฺวา
สตฺถารํ   วนฺทิตฺวา   กาฬสิลายํ   อฏวึ   คนฺตฺวา  ปรินิพฺพายิ.  "เถรํ
กิร   โจรา   มาเรสุนฺติ   อยํปิ   กถา  สกลชมฺพุทีปํ  ปตฺถริราชา
อชาตสตฺตุ  โจเร  ปริเยสนตฺถาย  จารปุริเส  ปโยเชสิ. เตสุปิ โจเรสุ
สุราปาเน   สุรํ  ปิวนฺเตสุ  เอโก  เอกสฺส  ปิฏฺึ  ปหริตฺวา  ปาเตสิ.
โส   ตํ   สนฺตชฺเชตฺวา   "อมฺโภ   ทุพฺพินีต   ตฺวํ  กสฺมา  เม  ปิฏฺึ
โปเถสีติ อาห. "กิมฺปน หเร ทุฏฺโจร ตยา มหาโมคฺคลฺลาโน
ปมํ   ปหโตติ.   "กิมฺปน   มยา  ปหตภาวํ  ตฺวํ  น  ชานาสีติอิติ
เนสํ  "มยา  ปหโต  มยา  ปหโตติ  วทนฺตานํ  สุตฺวา  เต  จารปุริสา
เต   สพฺเพ   โจเร   คเหตฺวา   รญฺโ  อาโรเจสุราชา  โจเร
ปกฺโกสาเปตฺวา   ปุจฺฉิ  "ตุมฺเหหิ  เถโร  มาริโตติ.  "อาม  เทวาติ.
"เกน  ตุมฺเห  อุยฺโยชิตาติ. "นคฺคสมณเกหิ เทวาติราชา ปญฺจสเต
นคฺคสมณเก   คาหาเปตฺวา   ปญฺจสเตหิ   โจเรหิ   สทฺธึ   ราชงฺคเณ
นาภิปฺปมาเณสุ  อาวาเฏสุ นิกฺขนาเปตฺวา ปลาเลหิ  ปฏิจฺฉาทาเปตฺวา
อคฺคึ  ทาเปสิอถ  เนสํ  ฌามภาวํ  ตฺวา  อยนงฺคเลหิ  กสาเปตฺวา
สพฺเพ ขณฺฑาขณฺฑํ การาเปสิ, จตูสุ โจเรสุ สูลาโรปนํ การาเปสิ.
   
อตฺตโน   อนนุรูปํ   มรณํ  ปตฺโตติสตฺถา  อาคนฺตฺวา  "กาย  นุตฺถ
ภิกฺขเว   เอตรหิ   กถาย   สนฺนิสินฺนาติ  ปุจฺฉิตฺวา,  "อิมาย  นามาติ
วุตฺเต,   "ภิกฺขเว   โมคฺคลฺลาเนน   อิมสฺเสว   อตฺตภาวสฺส  อนนุรูปํ
มรณํ   ปตฺตํ,   ปุพฺเพ   ปน  เตน  กตสฺส  กมฺมสฺส  อนุรูปเมว  มรณํ
ปตฺตนฺติ วตฺวา "กิมฺปนสฺส  ภนฺเต ปุพฺพกมฺมนฺติ ปุฏฺโ วิตฺถาเรตฺวา
กเถสิ:
   
โกฏฺฏนปจนาทีนิ กโรนฺโต มาตาปิตโร ปฏิชคฺคิอถสฺส  มาตาปิตโร
นํ   "ตาต   ตฺวํ   เอกโกว  เคเห  จ  อรญฺเ  จ  กมฺมํ  กโรนฺโต
กิลมสิ,   เอกํ   เต  กุมาริกํ  อาเนสฺสามาติ  วตฺวา  "อมฺมตาต 
   มยฺหํ   เอวรูปาย  อตฺโถอหํ  ยาว  ตุมฺเห  ชีวถตาว  โว
สหตฺถาว   อุปฏฺหิสฺสามีติ   เตน   ปฏิกฺขิตฺตา   ปุนปฺปุนํ   ยาจิตฺวา
กุมาริกํ   อานยึสุสา  กติปาเหเนว  เต  อุปฏฺหิตฺวา  ปจฺฉา  เตสํ
ทสฺสนมฺปิ   อนิจฺฉนฺตี   "น  สกฺกา  ตว  มาตาปิตูหิ  สทฺธึ  เอกฏฺาเน
วสิตุนฺติ   อุชฺฌายิตฺวา,   ตสฺมึ   อตฺตโน   กถํ   อคฺคณฺหนฺเต,   ตสฺส
พหิคตกาเล  มกจิวากขณฺฑานิ  จ  ยาคุเผณญฺจ  คเหตฺวา ตตฺถ ตตฺถ
อากิริตฺวา   เตนาคนฺตฺวา  "กิมิทนฺติ  ปุฏฺา  "อิเมสํ  อนฺธมหลฺลกานํ
เอตํ  กมฺมํสพฺพํ  เคหํ  กิลิฏฺํ  กโรนฺตา  วิจรนฺติ, น สกฺกา เอเตหิ
สทฺธึ  เอกฏฺาเน  วสิตุนฺติ  อาหเอวํ  ตาย ปุนปฺปุนํ กถยมานาย
เอวรูโปปิ   ปูริตปารมี  สตฺโต  มาตาปิตูหิ  สทฺธึ  ภิชฺชิโส  "โหตุ,
ชานิสฺสามิ เตสํ  กตฺตพฺพนฺติ  เต โภเชตฺวา "อมฺมตาต อสุกฏฺาเน
นาม ตุมฺหากํ  าตกา  อาคมนํ  ปจฺจาสึสนฺติ, มยํ ตตฺถ คมิสฺสามาติ
เต   ยานกํ   อาโรเปตฺวา   อาทาย  คจฺฉนฺโต  อฏวีมชฺฌํ  ปตฺตกาเล
"ตาต  รสฺมิโย  คณฺหาถ,   โคณา  ปโตทสญฺาย  คมิสฺสนฺติอิมสฺมึ
าเน   โจรา  วสนฺติอหํ  โอตรามีติ  ปิตุ  หตฺเถ  รสฺมิโย  ทตฺวา
โอตริตฺวา  คจฺฉนฺโต  สทฺทํ  ปริวตฺเตตฺวา  โจรานํ  อุฏฺิตสทฺทมกาสิ,
มาตาปิตโร   ตํ   สทฺทํ   สุตฺวา   "โจรา  อุฏฺิตาติ  สญฺาย  "ตาต
มยํ  มหลฺลกาตฺวํ  อตฺตานเมว  รกฺขาหีติ  อาหํสุโส  มาตาปิตโร
ตถา   วิรวนฺเตปิ  โจรสทฺทํ  กโรนฺโต  โกฏฺเฏตฺวา  มาเรตฺวา  อฏวิยํ
ขิปิตฺวา ปจฺจาคมิ.
   
เอตฺตกํ   กมฺมํ   กตฺวา   อเนกานิ   วสฺสสตสหสฺสานิ  นิรเย  ปจิตฺวา
วิปากาวเสเสน    อตฺตภาวสเต   เอวเมว   โกฏฺเฏตฺวา   สญฺจุณฺณิโต
มรณํ   ปตฺโต,   เอวํ   โมคฺคลฺลาเนน  อตฺตโน  กมฺมานุรูปเมว  มรณํ
ลทฺธํ,   ปญฺจหิ  โจรสเตหิ   สทฺธึ   ปญฺจ  ติตฺถิยสตานิ  มม  ปุตฺตสฺส
อปฺปทุฏฺสฺส   ปทุสฺสิตฺวา   อนุรูปเมว   มรณํ   ลภึสุ;   อปฺปทุฏฺสฺส
หิ  ปทุสฺสนฺโต  ทสหิ  การเณหิ  อนยพฺยสนํ  ปาปุณาติเยวาติ  วตฺวา
อนุสนฺธึ ฆเฏตฺวา ธมฺมํ เทเสนฺโต อิมา คาถา อภาสิ
   
        "โย ทณฺเฑน อทณฺเฑสุ     อปฺปทุฏฺเสุ ทุสฺสติ,
          ทสนฺนมญฺตรํ านํ        ขิปฺปเมว นิคจฺฉติ:
          เวทนํ ผรุสํ ชานึ               สรีรสฺส เภทนํ
          ครุกํ วาปิ อาพาธํ             จิตฺตกฺเขปํ ปาปุเณ,
          ราชโต วา อุปสคฺคํ           อพฺภกฺขานํ ทารุณํ
          ปริกฺขยํ าตีนํ             โภคานํ ปภงฺคุณํ,
          อถวาสฺส อคารานิ            อคฺคิ ฑหติ ปาวโก
          กายสฺส เภทา ทุปฺปญฺโ  นิรยํ โส อุปปชฺชตีติ:

  ตตฺถ  อทณฺเฑสูติ:  กายทณฺฑาทิวิรหิเตสุ  ขีณาสเวสุ.
อปฺปทุฏฺเสูติ: ปเรสุ   วา  อตฺตนิ  วา  นิรปราเธสุทสนฺนมญฺตรํ
านนฺติ
ทสสุ ทุกฺขการเณสุ     อญฺตรํ     การณํ.    เวทนนฺติ:
สีสโรคาทิเภทํ ผรุสํ  เวทนํ.   ชานินติ:  กิจฺฉาธิคตสฺส  ธนสฺส  ชานึ.
เภทนนฺติ:        หตฺถจฺเฉทาทิกํ        สรีรเภทนํ.       ครุกนฺติ:
ปกฺขหตเอกจกฺขุปีสปฺปิกุณิภาวกุฏฺโรคาทิเภทํ    ครุกาพาธํ    วา.
จิตฺตกฺเขปนฺติ:   อุมฺมาทํ.   อุปสคฺคนฺติ:   ยสวิโลปเสนาปติฏฺานาทิ-
อจฺฉินฺทนาทิกํ
  ราชโต  อุปสคฺคํ   วาอพฺภกฺขานนฺติอทิฏฺอสฺสุต-
อจินฺติตปุพฺพํ
  "อิทํ  สนฺธิจฺเฉทาทิกมฺมํ  อิทํ  วา  ราชปราธกมฺมํ  ตยา
กตนฺติ   เอวรูปํ   ทารุณํ   อพฺภกฺขานํ   วาปริกฺขยํ  ว  าตีนนฺติ:
อตฺตโน อวสฺสโย  ภวิตุ  สมตฺถานํ  าตีนํ  ปริกฺขยํ  วาปภงฺคุณนฺติ:
ปภงฺคุภาวํ   ปูติภาวํ   วา.   ยญฺหิสฺส   เคเห   ธญฺํ,   ตํ  ปูติภาวํ
อาปชฺชติ,  สุวณฺณํ  องฺคารภาวํ,  มุตฺตา  กปฺปาสฏฺิภาวํกหาปณา
กปาลขณฺฑาทิภาวํทฺวิปทจตุปฺปทา  กาณาทิภาวนฺติ  อตฺโถ. อคฺคิ
ฑหตีติ
เอกสํวจฺฉเร  ทฺวิตฺติกฺขตฺตุ  อญฺสฺมึ  ฑาหเก  อวิชฺชมาเนปิ
อสนิอคฺคิ วา  ปติตฺวา  ฑหติอตฺตโน  ธมฺมตาย  อุฏฺิโต ปาวโก วา
ฑหติเยวนิรยนฺติทิฏฺเว  ธมฺเม  อิเมสํ  ทสนฺนํ  านานํ  อญฺตรํ
ปตฺวาปิ    เอกํเสน    สมฺปราเย   ปตฺตพฺพํ   ทสฺเสตุ   "นิรยํ   โส
อุปปชฺชตี
ติ วุตฺตํ.
   

มหาโมคฺคลฺลานตฺเถรวตฺถุ.

************
๑. สี. ยุ. เอตฺถนฺตเร "เตสนฺติ อตฺถิ.
๒. สี. ยุ. จตูสุ ฯเปฯ การาเปสีติ นตฺถิ.
๓. อมฺมตาตา อิติ ยุตฺตตรํ. . ว.
๔. ตสฺสาติ ยุตฺตตรํ. 
๕. อมฺมตาตา อิติ ยุตฺตตรํ . ว.


แปลโดยพยัญชนะ
แปลโดยอรรถ
  <โปรดคลิกเพื่อฟังเสียง>   สัมพันธ์ไทย
โปรดเลือกรายการ
สถิติข้อสอบสนามหลวง
ปญฺจโม ภาโค
๙.ปาปวคฺควณฺณนา
๑. จูเฬกสาฏกวตฺถุ
๒. เสยฺยสกตฺเถรวตฺถุ
๓. ลาชเทวธีตาวตฺถุ
๔. อนาถปิณฺฑิกวตฺถุ
๕. อสญฺตปริกฺขารภิกฺขุวตฺถุ
๖. พิฬาลปทกเสฏฺิวตฺถุ
๗. มหาธนวาณิชวตฺถุ
๘. กุกฺกุฏมิตฺตวตฺถู
๙. โกกสุนขลุทฺทกวตฺถุ
๑๐. มณิการกุลุปกติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๑๑. ตโยชนวตฺถุ
๑๒. สุปฺปพุทฺธสกฺกวตฺถุ
๑๐.ทณฺฑวคฺควณฺณนา
๑. ฉพฺพคฺคิยภิกฺขุวตฺถุ
๒. ฉพฺพคฺคิยภิกฺขุวตฺถุ
๓. สมฺพหุลกุมารกวตฺถุ
๔. โกณฺฑธานตฺเถรวตฺถุ
๕. อุโปสถกมฺมวตฺถุ
๖. อชครเปตวตฺถุ
๗. มหาโมคฺคลฺลานตฺเถุรวตฺถุ
๘. พหุภณฺฑิกภิกฺขุวตฺถุ
๙. สนฺตติมหามตฺตวตฺถุ
๑๐. ปิโลติกตฺเถรวตฺถุ
๑๑. สุขสามเณรวตฺถุ
๑๑.ชราวคฺควณฺณนา
๑. วิสาขาย สหายิกายวตฺถุ
๒. สิริมาวตฺถุ
๓. อุตฺตรตฺเถรีวตฺถุ
๔. อธิมานิกภิกฺขุวตฺถุ
๕. รูปนนฺทตฺเถรีวตฺถุ
๖. มลฺลิกาเทวีวตฺถุ
๗. โลฬุทายิตฺเถรวตฺถุ
๘. ปมโพธิวตฺถุ
๙. มหาธนเสฏฺิปุตฺตวตฺถุ