|
|
๖. มลฺลิกาเทวีวตฺถุ. (๑๒๓) |
|
|
|
| เชตวเน วิหรนฺโต มลฺลิกํ เทวึ อารพฺภ กเถสิ. |
| |
|
|
|
โอนตสรีรา ชงฺฆา โธวิตุ อารภิ. ตาย จ สทฺธึเยว ปวิฏฺโ เอโก
วลฺลภสุนโข อตฺถิ. โส ตํ ตถา โอนตํ ทิสฺวา อสทฺธมฺมสนฺถวํ
กาตุ อารภิ. สา ตสฺส ๑ ผสฺสํ สาทิยนฺตี อฏฺาสิ. ราชา อุปริปาสาเท
วาตปาเนน โอโลเกนฺโต ตํ ทิสฺวา ตโต อาคตกาเล "นสฺส วสลิ,
กสฺมา เอวรูปมกาสีติ อาห. "กึ มยา กตํ เทวาติ. "สุนเขน สทฺธึ
สนฺถโวติ. "นตฺเถตํ เทวาติ. "มยา สามํ ทิฏฺํ, น าหํ ตว สทฺทหิสฺสามิ,
นสฺส วสลีติ. "มหาราช โย โกจิ อิมํ โกฏฺกํ ปวิฏฺโ อิมินา
วาตปาเนน โอโลเกนฺตสฺส เอโกว ทฺวิธา ปญฺายตีติ. "อภูตํ กเถสิ
ปาเปติ. "เทว ๒ สเจ เม น สทฺทหสิ, เอตํ โกฏฺกํ ปวิส, อหนฺตํ
อิมินา วาตปาเนน โอโลเกสฺสามีติ. ราชา มนฺทธาตุโก ตสฺสา
วจนํ สทฺทหิตฺวา โกฏฺกํ ปาวิสิ. สาปิ โข เทวี วาตปาเน ตฺวา
โอโลเกนฺตี "อนฺธพาล มหาราช กินฺนาเมตํ อชิกาย สทฺธึ สนฺถวํ
กโรสีติ อาห, "น าหํ ภทฺเท เอวรูปํ กโรมีติ วุตฺเตปิ, "มยาปิ
สามํ ทิฏฺํ, นาหํ ตว สทฺทหิสฺสามีติ อาห. ตํ สุตฺวา ราชา
"อทฺธา อิมํ โกฏฺกํ ปวิฏฺโ เอโกว ทฺวิธา ปญฺายตีติ สทฺทหิ.
มลฺลิกา จินฺเตสิ "อยํ ราชา อนฺธพาลตาย มยา วฺจิโต, ปาปํ
เม กตํ, อยญฺจ เม อภูเตน อพฺภาจิกฺขิโต, อิทฺจ เม กมฺมํ
สตฺถาปิ ชานิสฺสติ, เทฺว อคฺคสาวกาปิ อสีติ มหาสาวกาปิ
ชานิสฺสนฺติ; อโห วต เม ภาริยํ กมฺมํ กตนฺติ. อยํ กิร รฺโ
อสทิสทาเน สหายิกา อโหสิ. ตตฺถ จ เอกทิวสํ กตปริจฺจาโค
ธนสฺส จุทฺทสโกฏิอคฺฆนโก อโหสิ. ตถาคตสฺส เสตจฺฉตฺตํ
นิสีทนปลฺลงฺโก อาธารโก ปาทปีนฺติ อิมานิ ปน จตฺตาริ อนคฺฆาเนว
อเหสุ. สา มรณกาเล เอวรูปํ มหาปริจฺจาคํ อนนุสฺสริตฺวา ตเทว
ปาปกมฺมํ อนุสฺสรนฺตี กาลํ กตฺวา อวีจิมฺหิ นิพฺพตฺติ. รญฺโ ปน
สา อติวิย ปิยา อโหสิ. โส พลวโสกาภิภูโต ตสฺสา สรีรกิจฺจํ
กาเรตฺวา "นิพฺพตฺตฏฺานมสฺสา ปุจฺฉิสฺสามีติ จินฺเตตฺวา สตฺถุ
สนฺติกํ อคมาสิ. สตฺถา, ยถา โส อาคตการณํ น สรติ; ตถา
อกาสิ. โส สตฺถุ สนฺติเก สาราณียํ ธมฺมกถํ สุตฺวา ปมุสฺสิ;
เคหํ ปวิฏฺกาเล สริตฺวา "อหํ ภเณ `มลฺลิกาย นิพฺพตฺตฏฺานํ
ปุจฺฉิสฺสามีติ สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา ปมุฏฺโ, เสฺว ๓ ปุน ปุจฺฉิสฺสามี ติ
ปุนทิวเสปิ อคมาสิ. สตฺถาปิ ปฏิปาฏิยา สตฺต ทิวสานิ, ยถา โส
น สรติ; ตถา อกาสิ. สาปิ สตฺตาหเมว นิรเย ปจิตฺวา อฏฺเม
ทิวเส ตโต จุตา ตุสิตภวเน นิพฺพตฺติ. กสฺมา ปนสฺส สตฺถา [๔]
อสรณภาวํ อกาสิ? สา กิรสฺส อติวิย ปิยา อโหสิ มนาปา;
ตสฺมา ตสฺสา นิรเย นิพฺพตฺตภาวํ สุตฺวา "สเจ เอวรูปา
สทฺธาสมฺปนฺนา นิรเย นิพฺพตฺตา, ทานํ ทตฺวา กึ กริสฺสามีติ มิจฺฉาทิฏฺึ
คเหตฺวา ปญฺจนฺนํ ภิกฺขุสตานํ เคเห ปวตฺตํ นิจฺจภตฺตํ หราเปตฺวา
นิรเย นิพฺพตฺเตยฺย; เตนสฺส สตฺถา สตฺตาหํ อสรณภาวํ กตฺวา
อฏฺเม ทิวเส ปิณฺฑาย จรนฺโต สยเมว ราชทฺวารํ อคมาสิ.
ราชา "สตฺถา อาคโตติ สุตฺวา นิกฺขมิตฺวา ปตฺตํ อาทาย ปาสาทํ
อภิรุหิตุ อารภิ. สตฺถา ปน รถสาลาย นิสีทิตุ อาการํ ทสฺเสสิ.
ราชา สตฺถารํ ตตฺเถว นิสีทาเปตฺวา ยาคุขชฺชเกน ปฏิมาเนตฺวา
วนฺทิตฺวา นิสินฺโนว "ภนฺเต อหํ `มลฺลิกาย เทวิยา นิพฺพตฺตฏฺานํ
ปุจฺฉิสฺสามี ติ อาคนฺตฺวา ปมุฏฺโ; กตฺถ นุ โข สา ภนฺเต นิพฺพตฺตาติ.
"ตุสิตภวเน มหาราชาติ. "ภนฺเต ตาย ๕ ตุสิตภวเน อนิพฺพตฺติยา ๖ โก
อญฺโ นิพฺพตฺติสฺสติ, ภนฺเต นตฺถิ ตาย สทิสา อิตฺถี; ตสฺสา หิ
นิสินฺนฏฺานาทีสุ `เสฺว ตถาคตสฺส อิทํ ทสฺสามิ, อิทํ กริสฺสามีติ
ทานสํวิธานํ เปตฺวา อญฺํ กิจฺจเมว นตฺถิ; ภนฺเต ตสฺสา ปรโลกํ
คตกาลโต ปฏฺาย สรีรํ เม น วหตีติ. อถ นํ สตฺถา "มา
จินฺตยิ มหาราช, สพฺเพสํ ธุวธมฺโม อยนฺติ วตฺวา "อยํ มหาราช
รโถ กสฺสาติ ปุจฺฉิ. ราชา สิรสิ อญฺชลึ ปติฏฺเปตฺวา "ปิตามหสฺส
เม ภนฺเตติ [อาห.] "อยํ กสฺสาติ. "ปิตุ เม ภนฺเตติ. "อยํ ปน
รโถ กสฺสาติ. "มม ภนฺเตติ. เอวํ วุตฺเต สตฺถา "มหาราช ตว
ปิตามหสฺส รโถ เกน การเณน ตว ปิตุ รถํ น ปาปุณิ, ตว ปิตุ รโถ
ตว รถํ น ปาปุณิ; เอวรูปสฺส นาม กฏฺกลิงฺครสฺสาปิ ชรา
อาคจฺฉติ, กิมงฺคํ ปน อตฺตภาวสฺส; มหาราช สปฺปุริสธมฺมสฺเสว หิ
ชรา นตฺถิ, สตฺตา ปน อชีรณกา นาม นตฺถีติ วตฺวา อิมํ คาถมาห |
| |
|
|
"ชีรนฺติ เว ราชรถา สุจิตฺตา,
อโถ สรีรมฺปิ ชรํ อุเปติ,
สตญฺจ ธมฺโม น ชรํ อุเปติ,
สนฺโต หเว สพฺภิ ปเวทยนฺตีติ.
|
| |
|
|
|
รถาลงฺกาเรหิ สุฏฺฐุ จิตฺตา ราชูนํปิ รถา ชีรนฺติ. สรีรมฺปีติ:
น เกวลํ รถาเอว, อิทํ สุปฏิชคฺคิตํ สรีรํปิ ขณฺฑิจฺจาทีนิ ปาปุณาติ
ชรํ อุเปติ. สตญฺจาติ: พุทฺธาทีนํ ปน สนฺตานํ นววิโธ โลกุตฺตรธมฺโม
จ กิญฺจิ อุปฆาตํ น กโรติ ชรํ น อุเปติ นาม. ปเวทยนฺตีติ. เอวํ
สนฺโต พุทฺธาทโย สพฺภิ ปณฺฑิเตหิ สทฺธึ กเถนฺตีติ อตฺโถ. |
| |
|
|
|
|
| ************ |
๑. สี. ยุ. "ตสฺสาติ นตฺถิ.
๒. สี. ยุ. "เทวาติ นตฺถิ.
๓. สี. ยุ. เสฺวทานิ.
๔. สี. ยุ. เอตฺถนฺตเร `สตฺตาหนฺติ อตฺถิ.
๕. ตสฺสาติ ยุตฺตตรํ.
๖. อนิพฺพตฺตายาติ ปเทน ภวิตพฺพํ.
๗. โปราณโปตฺถเก "หเวติ ปาโ. |
แปลโดยพยัญชนะ
แปลโดยอรรถ |
|
<โปรดคลิกเพื่อฟังเสียง> |
|
สัมพันธ์ไทย |
|
|
