๒๓. นาควคฺควณฺณนา
๘. มารวตฺถุ. (๒๓
๘)
หน้า
๑๕๙
๘. มารวตฺถุ. (๒๓๘)
   
   
อถ  ภควา  อธมฺมิกราชูนํ   รชฺเช   ทณฺฑกรณปีฬิเต  มนุสฺเส  ทิสฺวา
การุญฺวเสน   เอวํ   จินฺเตสิ  "สกฺกา  นุ  โข  รชฺชํ  กาเรตุ  อหนํ
อฆาตยํ   อชินํ   อชาปยํ  อโสจํ  อโสจาปยํ  ธมฺเมนาติ.  มาโร
ปาปิมา   ตํ  ภควโต   ปริวิตกฺกํ   ตฺวา  "สมโณ  โคตโม  `สกฺกา
นุ โข  รชฺชํ  กาเรตุนฺ ติ  จินฺเตสิอิทานิ รชฺชํ กาเรตุกาโม ภวิสฺสติ,
รชฺชญฺจ   นาเมตํ   ปมาทฏฺานํ,   ตํ   กาเรนฺตสฺส   สกฺกา  โอกาสํ
ลภิตุ;    คจฺฉามิ,   อุสฺสาหมสฺส   ชเนสฺสามีติ   จินฺเตตฺวา   สตฺถารํ
อุปสงฺกมิตฺวา   อาห  "กาเรตุ  ภนฺเต  ภควา  รชฺชํกาเรตุ  สุคโต
รชฺชํอหนํ  อฆาตยํ  อชินํ  อชาปยํ  อโสจํ อโสจาปยํ ธมฺเมนาติ.
อถ   นํ   สตฺถา   "กึ   ปน  เม  ตฺวํ  ปาปิม  ปสฺสสิยํ  มํ  ตฺวํ
เอวํ   วเทสีติ   วตฺวา,  "ภควตา  โข  ภนฺเต  จตฺตาโร  อิทฺธิปาทา
สุภาวิตาอากงฺขมาโน  หิ  ภควา หิมวนฺตํ  ปพฺพตราชํ `สุวณฺณนฺติ
อธิมุจฺเจยฺย,   ตญฺ  สุวณฺณเมว  อสฺส,  อหํปิ  โว  ธเนน  ธนกรณียํ
กริสฺสามิ, อิติ ตุมฺเห ธมฺเมน รชฺชํ กาเรสฺสถาติ เตน วุตฺเต,

    "ปพฺพตสฺส สุวณฺณสฺส     ชาตรูปสฺส เกวลี,
      ทฺวิตาปิ นาลเมกสฺส'       อิติ วิทฺธา สมํ จเร.
              โย ทุกฺขมทฺทกฺขิ ยโตนิทานํ,
              กาเมสุ โส ชนฺตุ กถํ นเมยฺย;
              อุปธึ วิทิตฺวา [] `สงฺโคติ โลเก
              ตสฺเสว ชนฺตุ วินยาย สิกฺเข

อิมาหิ  คาถาหิ   สํเวเชตฺวา  "อญฺโเอว โข ปาปิม ตว โอวาโท,
อญฺโ   มม,   ตยา   สทฺธึ   ธมฺมสมฺมนฺตนา   นาม  นตฺถิอหํ  หิ
เอวํ โอวทามี ติ วตฺวา อิมา คาถา อภาสิ

           "อตฺถมฺหิ ชาตมฺหิ สุขา สหายา,
             ตุฏฺี สุขา ยา อิตรีตเรน,
             ปุญฺํ สุขํ ชีวิตสงฺขยมฺหิ,
             สพฺพสฺส ทุกฺขสฺส สุขํ ปหานํ.
      สุขา มตฺเตยฺยตา โลเก,    อโถ เปตฺเตยฺยตา สุขา.
      สุขา สามญฺตา โลเก,    อโถ พฺรหฺมญฺตา สุขา.
      สุขํ ยาว ชรา สีลํ,             สุขา สทฺธา ปติฏฺิตา,
      สุโข ปญฺาปฏิลาโภ       ปาปานํ อกรณํ สุขนฺ
.

อธิกรณวูปสมนาทิเก  วา,   คิหิโนปิ   กสิกมฺมาทิเก  วา  พลวปกฺข-
สนฺนิสฺสิเตหิ
   อภิภวนาทิเก   วา   กิจฺเจ   อุปฺปนฺเนเย  ตํ  กิจฺจํ
นิปฺผาเทตุ   วา  วูปสเมตุ  วา  สกฺโกนฺติเอวรูปา  สุขา  สหายาติ
อตฺโถ.   ตุฏฺี  สุขาติ:   ยสฺมา   ปน   คิหิโนปิ  สเกน  อสนฺตุฏฺา
สนฺธิจฺเฉทาทีนิ  อารภนฺติปพฺพชิตาปิ   นานปฺปการํ  อเนสนํอิติ
เต   สุขํ   น   วินฺทนฺติเยวตสฺมา  ยา  อิตริตเรน  ปริตฺเตน  วา
วิปุเลน  วา   อตฺตโน  สนฺตเกน  สนฺตุฏฺิอยเมว  สุขาติ  อตฺโถ.
ปุญฺนฺติ:   มรณกาเล  ปน   ยถาอชฺฌาสเยน   ปฏฺเปตฺวา   กตํ
ปุญฺกมฺมเมว   สุขํ.    สพฺพสฺสาติ:   สกลสฺส   ปน  วฏฺฏทุกฺขสฺส
ปหานสงฺขาตํ อรหตฺตเมว อิมสฺมึ โลเก สุขํ นาม.
สมฺมาปฏิปตฺติ.     อุภเยนาปิ    มาตาปิตูนํ    อุปฏฺานเมว    กถิตํ.
มาตาปิตโร  หิ   ปุตฺตานํ   อนุปฏฺหนภาวํ  ตฺวา   อตฺตโน  สนฺตกํ
ภูมิยํ   วา   นิทหนฺติ   ปเรสํ   วา   วิสฺสชฺเชนฺติ,  "มาตาปิตโร 
อุปฏฺหนฺตีติ     เตสํ  นินฺทา  ปวตฺตติกายสฺส  เภทา  คูถนิรเยปิ
นิพฺพตฺตนฺติ;   เย  ปน  มาตาปิตโร  สกฺกจฺจํ  อุปฏฺหนฺติเต  เตสํ
สนฺตกํ   ธนํ   ปาปุณนฺติ   ปสํสํปิ   ลภนฺติ,   กายสฺส   เภทา  สคฺเค
นิพฺพตฺตนฺติ;    ตสฺมา    อุภยํเปตํ    "สุขนฺติ  วุตฺตํสามญฺตาติ:
ปพฺพชิเตสุ  สมฺมาปฏิปตฺติพฺรหฺมญฺตาติวาหิตปาเปสุ  พุทฺธ-
ปจฺเจกพุทฺธพุทฺธสาวเกสุ
  สมฺมาปฏิปตฺติเยวอุภเยนาปิ  เตสํ  จตูหิ
ปจฺจเยหิ ปฏิชคฺคนภาโว กถิโต. อิทํปิ โลเก สุขํ นาม กถิตํ.
วเย   ิตานํเยว   โสภนฺติ,      ทหรานํ  อลงฺกาโร  มหลฺลกกาเล
มหลฺลกานํ   วา   อลงฺกาโร   ทหรกาเล  โสภติ,  "อุมฺมตฺตโก  เอส
มญฺเติ ครหุปฺปาทเน ปน โทสเมว ชเนติ; ปญฺจสีลทสสีลาทิเภทํ
ปน   สีลํ   ทหรสฺสาปิ  มหลฺลกสฺสาปิ  สพฺพวเยสุ  โสภติเยว,  "อโห
วตายํ  สีลวาติ ปสํสุปฺปาทเนน โสมนสฺสเมว อาวหติ; เตน วุตฺตํ "สุขํ
ยาว   ชรา   สีลนฺ
ติ.  สทฺธา ปติฏฺิตาตโลกิยโลกุตฺตรา  ทุวิธาปิ
สทฺธา  นิจฺจลา  หุตฺวา  ปติฏฺิตาว  สุขาสุโข ปญฺาปฏิลาโภติ:
โลกิยโลกุตฺตรายปิ ปญฺาย ปฏิลาโภ  สุโขปาปานํ  อกรณนฺติ:
เสตุฆาตวเสน ปน ปาปานํ อกรณํ อิมสฺมึ โลเก สุขนฺติ อตฺโถ.
   

มารวตฺถุ.

นาควคฺควณฺณนา นิฏฺิตา.
เตวีสติโม วคฺโค.

************
๑-๒. สํ. ส. ๑๕/๑๗๔. สารตฺถปฺปกาสินี. ๑/๒๑๒.
๓. ปาลิยํ "เกวลาติ ทิสฺสติ.
๔. ปาลิยเมว เอตฺถนฺตเร นาติ อตฺถิ.
๕. สํ. ส. ๑๕/๑๗๐. สารตฺถปฺปกาสินี. ๑/๒๑๒-๒๑๓.
๖. ม. สี. ยุ. ครหุปฺปาทเนน.


  เลือกเรื่องที่ต้องการ  
๑๘.มลวคฺควณฺณนา
๑. โคฆาตวตฺถุ
๒. อญฺตรพฺราหฺมณวตฺถุ
๓. ติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๔. โลฬุทายิตฺเถรวตฺถุ
๕. อญฺตรกุลปุตฺตวตฺถ
๖. จูฬสาริภิกฺขุวตฺถุ
๗. ปญฺจอุปาสกวตฺถุ
๘. ติสฺสทหรวตฺถุ
๙. ปญฺจอุปาสกวตฺถุ
๑๐. เมณฺฑกเสฏฺิวตฺถุ
๑๑. อุชฺฌานสญฺิตฺฺเถรวตฺถุ
๑๒. สุภทฺทวตฺถุ
๑๙.ธมฺมฏวคฺควณฺณนา
๑. วินิจฺฉยมหามตฺตวตฺถุ
๒. ฉพฺพคฺคิยวตฺถุ
๓. เอกุทานตฺเถรวตฺถุ
๔. ลกุณฺฑกภทฺทิยตฺเถรวตฺถุ
๕. สมฺพหุลภิกฺขุวตฺถุ
๖. หตฺถกวตฺถุ
๗. อญฺตรพฺราหฺมณวตฺถุ
๘. ติตฺถิยวตฺถุ
๙. อริยพาลิสิกวตฺถุ
๑๐. สมฺพหุลภิกฺขุวตฺถุ
๒๐.มคฺควคฺควณฺณนา
๑. ปญฺจสตภิกฺขุวตฺถุ
๒. อปรํ ปญฺจสตภิกฺขุวตฺถุ
๓. ปธานกมฺมิกติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๔. สูกรเปตวตฺถุ
๕. โปิลตฺเถรวตฺถุ
๖. มหลฺลกตฺเถรวตฺถุ
๗. สารีปุตฺตตฺเถรสฺส สทฺธิวิหาริกวตฺถุ
๘. มหาธนวาณิชวตฺถุุ
๙. กิสาโคตมีวตฺถุ
๑๐. ปฏาจาราวตฺถุ
๒๑.ปกิณณกวคฺควณฺณนา
๑. อตฺตโนปุพฺพกมฺมวตฺถุ
๒. กุกฺกุฏณฺฑขาทิกาวตฺถุ
๓. ภทฺทิยภิกฺขุวตฺถุ
๔. ลกุณฺฏกภทฺทิยตฺเถรวตฺถุ
๕. ทารุสากฏิกวตฺถุ
๖. วชฺชีปุตฺตกภิกฺขุวตฺถุ
๗. จิตฺตคหปติวตฺถุ
๘. จูฬสุภทฺทาวตฺถุ
๙. เอกวิหาริตฺเถรวตฺถุ
๒๒.นิรยวคฺควณฺณนา
๑. สุนฺทรีปริพฺพาชิกาวตฺถุ
๒. ทุกฺขปีฬิตสตฺตวตฺถุ
๓. วคฺคุมุทาตีริยภิกฺขุวตฺถุ
๔. เขมกเสฏิปุตฺตวตฺถ
๕. ทุพฺพจภิกฺขุวตฺถุ
๖. อิสฺสาปกตอิตฺถีวตฺถุ
๗. อาคนฺตุกภิกฺขุวตฺถุ
๘. นิคฺคณฺวตฺถุ
๙. ติตฺถิยสาวกวตฺถุ
๒๓.นาควคฺควณฺณนา
๑. อตฺตโนวตฺถุ
๒. หตฺถาจริยปุพฺพกวตฺถุ
๓. ปริชิณฺณพฺราหฺมณปุตฺตวตฺถุ
๔. ปเสนทิโกสลราชวตฺถุ
๕. สานุสามเณรวตฺถุ
๖. ปาเวรกหตฺถิวตฺถุ
๗. สมฺพหุลภิกฺขุวตฺถุ
๘. มารวตฺถุ