ชั้นประโยค ป.ธ.๓

	๕. ทุพฺพจภิกฺขุวตฺถุ. (๒๒๖)

	"กุโส ยถาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
อญฺตรํ ทุพฺพจภิกฺขุ อารพฺภ กเถสิ.

	เอโก กิร ภิกฺขุ อสญฺจิจฺจ เอกํ ติณํ ฉินฺทิตฺวา, กุกฺกุจฺเจ
อุปฺปนฺเน, เอกํ ภิกฺขุ อุปสงฺกมิตฺวา "อาวุโส โย ติณํ ฉินฺทติ, ตสฺส กึ โหตี ติ อตฺตนา กตภาวํ อาโรเจตฺวา ปุจฺฉิ. อถ นํ อิตโร "ตฺวํ ติณสฺส ฉินฺนการณา `กิญฺจิ โหตี ติ สญฺํ กโรสิ, น เอตฺถ กิญฺจิ โหติ, เทเสตฺวา ปน มุจฺจสี ติ วตฺวา สยํปิ อุโภหิ หตฺเถหิ ติณํ ลุญฺจิตฺวา อคฺคเหสิ. ภิกฺขู ตํ ปวตฺตึ สตฺถุ อาโรเจสุ. สตฺถา ตํ ภิกฺขุ อเนกปริยาเยน วิครหิตฺวา ธมฺมํ เทเสนฺโต อิมา คาถา อภาสิ
	"กุโส ยถา ทุคฺคหิโต หตฺถเมว านุกนฺตติ, สามญฺํ ทุปฺปรามฏฺํ นิรยายู ปกฑฺฒติ. ยงฺกิญฺจิ สิถิลํ กมฺมํ, สงฺกิลิฏฺญฺ จ ยํ วตํ, สงฺกสฺสรํ พฺรหฺมจริยํ, น ตํ โหติ มหปฺผลํ. กยิรา เจ กยิราเถ นํ, ทฬฺหเมนํ ปรกฺกเม; สิถิโล หิ ปริพฺพาโช ภิยฺโย อากิรเต รชนฺ ติ.
	ตตฺถ "กุโสติ: ยงฺกิญฺจิ ติขิณธารํ ติณํ อนฺตมโส
ตาลปณฺณํปิ. ยถา โส กุโส เยน ทุคฺคหิโต ตสฺส หตฺถํ อนุกนฺตติ ผาเลติ; เอวเมว สมณธมฺมสงฺขาตํ สามญฺํปิ ขณฺฑสีลาทิตาย ทุปฺปรามฏฺํ. นิรยายูปกฑฺฒตีติ: นิรเย นิพฺพตฺตาเปตี ติ อตฺโถ. สิถิลนฺติ: โอหียิตฺวา ๑ กรเณน สิถิลคฺคาหํ กตฺวา กตํ กิญฺจิ กมฺมํ. สงฺกิลิฏฺนฺติ: เวสิยาทิเกสุ อโคจเรสุ จรเณน สงฺกิลิฏฺํ. สงฺกสฺสรนฺติ: สงฺกาหิ สริตพฺพํ อุโปสถกิจฺจาทีสุ อญฺตเรน กิจฺเจน สนฺนิปติตํปิ สงฺฆํ ทิสฺวา "อทฺธา อิเม มม จริยํ ตฺวา มํ อุกฺขิปิตุกามา สนฺนิปติตา ติ เอวํ อตฺตโน อาสงฺกาหิ สริตํ อุสฺสงฺกิตํ ปริสงฺกิตํ. น ตํ โหตีติ: ตํ เอวรูปํ สมณธมฺมสงฺขาตํ พฺรหฺมจริยํ ตสฺส ปุคฺคลสฺส น มหปฺผลํ โหติ, ตสฺส อมหปฺผลภาเวน ภิกฺขาทายกานํปิ สฺส น มหปฺผลํ โหตี ติ อตฺโถ. กยิรา เจติ: ตสฺมา ยํ กมฺมํ กเรยฺย, ตํ กโรเตว. ทฬฺหเมนํ ปรกฺกเมติ: ถิรกตเม ตํ กตฺวา อวฏฺิตสมาทาโน หุตฺวา เอตํ กยิรา. ปริพฺพาโชติ: สิถิลคฺคาเหน กโต ขณฺฑาทิภาวปฺปตฺโต สมณธมฺโม. ภิยฺโยติ: อพฺภนฺตเร วิชฺชมานํ ราครชาทึ เอวรูโป สมณธมฺโม อปเนตุ น สกฺโกติ, อถโข ตสฺส อุปริ อปรํปิ ราครชาทึ อากิรตี ติ อตฺโถ.

	เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺติผลาทีนิ ปาปุณึสุ. โสปิ ภิกฺขุ
สํวเร ตฺวา ปจฺฉา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณี ติ.
ทุพฺพจภิกฺขุวตฺถุ.
************
๑. ม. สี. ยุ. โอลียิตฺวา.