|
|
๑๖. ปิยวคฺควณฺณนา
๕. อนิตฺถิคนฺธกุมารวตฺถุ. (๑๖๙) |
หน้า
๑๔๖ |
|
๕. อนิตฺถิคนฺธกุมารวตฺถุ. (๑๖๙) |
|
|
|
|
อนิตฺถิคนฺธกุมารํ อารพฺภ กเถสิ. |
|
|
|
|
นิพฺพตฺโต ชาตทิวสโต ปฏฺาย อิตฺถีสมีปํ อุปคนฺตุ น อิจฺฉติ,
อิตฺถิยา คยฺหมาโน โรทติ, วตฺถจุมฺพิตเกน ๑ นํ คเหตฺวา ถญฺํ
ปาเยติ. โส วยปฺปตฺโต มาตาปิตูหิ "ตาต อาวาหนฺเต กริสฺสามาติ
วุตฺเต, "น เม อิตฺถิยา อตฺโถ ติ ปฏิกฺขิปิตฺวา ปุนปฺปุนํ ยาจิยมาโน
ปญฺจสเต สุวณฺณกาเร ปกฺโกสาเปตฺวา รตฺตสุวณฺณสฺส นิกฺขสหสฺสํ
ทาเปตฺวา อติวิย ปาสาทิกํ ฆนโกฏฺฏิมํ อิตฺถีรูปํ กาเรตฺวา, ปุน
มาตาปิตูหิ "ตาต ตยิ อาวาหํ อกโรนฺเต กุลวํโส นปฺปติฏฺหิสฺสติ,
กุมาริกนฺเต อาเนสฺสามาติ วุตฺเต, "เตนหิ สเจ เม เอวรูปํ
กุมาริกํ อาเนสฺสถ, กริสฺสามิ โว วจนนฺติ ตํ สุวณฺณรูปกํ
ทสฺเสสิ. อถสฺส มาตาปิตโร อภิญฺาเต พฺราหฺมเณ
ปกฺโกสาเปตฺวา "อมฺหากํ ปุตฺโต มหาปุญฺโ, อวสฺสํ อิมินา
สทฺธึ กตปุญฺา กุมาริกา ภวิสฺสติ; คจฺฉถ, อิมํ สุวณฺณรูปกํ
คเหตฺวา เอวรูปํ กุมาริกํ อาหรถาติ ปหิณึสุ. เต "สาธูติ จาริกํ
จรนฺตา มทฺทรฏฺเ สาคลนครํ คตา. |
|
|
อโหสิ. ตํ มาตาปิตโร สตฺตภูมิกสฺส ปาสาทสฺส อุปริมตเล
วาเสสุ. เตปิ โข พฺราหฺมณา "สเจ อิธ เอวรูปา กุมาริกา
ภวิสฺสติ, อิมํ ทิสฺวา `อยํ อสุกกุลสฺส ธีตา วิย อภิรูปา ติ
วกฺขนฺตี ติ ตํ สุวณฺณรูปกํ ติตฺถมคฺเค เปตฺวา เอกมนฺตํ
นิสีทึสุ. อถ สฺสา กุมาริกาย ธาตี ตํ กุมาริกํ นหาเปตฺวา สยํปิ
นหายิตุกามา หุตฺวา ติตฺถํ ๒ อาคตา ตํ รูปกํ ทิสฺวา "ธีตา
เมติ สญฺาย "อโห ทุพฺพินีตาสิ, อิทาเนวาหํ ตํ นหาเปตฺวา
นิกฺขนฺตา, ตฺวํ มยา ปุเรตรํ อิธาคตาสีติ หตฺเถน ปหริตฺวา
ถทฺธภาวญฺเจว นิพฺพิการญฺจ ตฺวา "อยํ มม ธีตาติ สญฺํ
อกาสึ, กินฺนาเมตนฺติ อาห. อถ นํ เต พฺราหฺมณา "เอวรูปา
เต อมฺม ธีตา ติ ปุจฺฉึสุ. "อยํ มม ธีตุ สนฺติเก กึ อคฺฆตี ติ.
"เตนหิ เต ธีตรํ อมฺหากํ ทสฺเสหี ติ. สา เตหิ สทฺธึ เคหํ คนฺตฺวา
สามิกานํ อาโรเจสิ. เต พฺราหฺมเณหิ สทฺธึ กตปฺปฏิสมฺโมทนา
ธีตรํ โอตาเรตฺวา เหฏฺาปาสาเท สุวณฺณรูปกสฺส สนฺติเก เปสุ.
สุวณฺณรูปกํ นิปฺปภํ อโหสิ. พฺราหฺมณา ตํ เตสํ ทตฺวา กุมาริกํ
ปฏิจฺฉาเปตฺวา คนฺตฺวา อนิตฺถิคนฺธกุมารสฺส มาตาปิตูนํ อาโรจยึสุ.
เต ตุฏฺมานสา "คจฺฉถ, ตํ สีฆํ อาเนถ าติ มหนฺเตน สกฺกาเรน
ปหิณึสุ. กุมาโรปิ ตํ ปวตฺตึ สุตฺวา "กาญฺจนรูปกโตปิ กิร
อภิรูปตรา ทาริกา อตฺถีติ สวนวเสน สิเนหํ อุปฺปาเทตฺวา "สีฆํ
อาเนถาติ อาห. สาปิ โข ยานํ อาโรเปตฺวา อานียมานา
อติสุขุมาลตาย ยานานุฆาเตน สมุปฺปาทิตวาตโรคา อนฺตรามคฺเคเยว
กาลมกาสิ. กุมาโรปิ "อาคตาติ นิรนฺตรํ ปุจฺฉติ. ตสฺส อติสิเนเหน
ปุจฺฉนฺตสฺส สหสาว อนาโรเจตฺวา กติปาหํ วิกฺเขปํ กตฺวา ตมตฺถํ
อาโรจยึสุ. โส "ตถารูปาย นาม อิตฺถิยา สทฺธึ สมาคมํ นาลตฺถนฺติ
อุปฺปนฺนโทมนสฺโส ปพฺพเตน วิย โสกทุกฺเขน อชฺโฌตฺถโฏ อโหสิ.
สตฺถา ตสฺส อุปฺนิสฺสยํ ทิสฺวา ปิณฺฑาย จรนฺโต ตํ เคหทฺวารํ
อคมาสิ. อถ สฺส มาตาปิตโร สตฺถารํ อนฺโตเคหํ ปเวเสตฺวา
สกฺกจฺจํ ปริวิสึสุ. สตฺถา ภตฺตกิจฺจาวสาเน "กหํ อนิตฺถิคนฺธกุมาโรติ
ปุจฺฉิ. "เอส ภนฺเต อาหารุปจฺเฉทํ กตฺวา อนฺโตคพฺเภ นิปนฺโนติ.
"ปกฺโกสถ นนฺติ. โส อาคนฺตฺวา สตฺถารํ วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ
นิสีทิตฺวา, สตฺถารา "กึ นุ โข เต กุมาร พลวโสโก อุปฺปนฺโนติ
วุตฺเต, "อาม ภนฺเต, `เอวรูปา นาม อิตฺถี อนฺตรามคฺเค กาลกตาติ
สุตฺวา พลวโสโก เม อุปฺปนฺโน, ภตฺตํปิ เม นจฺฉาเทตีติ อาห.
อถ นํ สตฺถา อาห "ชานาสิ ปน ตฺวํ กุมาร `กินฺ เต นิสฺสาย
โสโก อุปฺปนฺโนติ. "น ชานามิ ภนฺเตติ. "กามํ นิสฺสาย เต
กุมาร พลวโสโก อุปฺปนฺโน, โสโก วา หิ ภยํ วา กามํ
นิสฺสาย อุปฺปชฺชตีติ วตฺวา อิมํ คาถมาห |
|
"กามโต ชายเต โสโก, กามโต ชายเต ภยํ;
กามโต วิปฺปมุตฺตสฺส นตฺถิ โสโก, กุโต ภยนฺติ. |
|
|
นิสฺสาย ชายตีติ อตฺโถ. |
|
|
|
|
อนิตฺถิคนฺธกุมารวตฺถุ. |
|
๑. สี. ม. ยุ. วตฺถจุมฺพฏเกน.
๒. สี. ยุ. ตตฺถ. |
|
|