ชั้นประโยค ป.ธ.๓

	๙. กสฺสปทสพลสฺสสุวณฺณเจติยวตฺถุ. (๑๕๖)

	"ปูชารเหติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา จาริกํ จรมาโน
กสฺสปทสพลสฺส สุวณฺณเจติยํ อารพฺภ กเถสิ.

	ตถาคโต [๑] สาวตฺถิโต นิกฺขมิตฺวา อนุปุพฺเพน พาราณสึ
คจฺฉนฺโต อนฺตรามคฺเค โตเทยฺยคามสฺส สมีเป มหาภิกฺขุสงฺฆปริวาโร อญฺตรํ เทวฏฺานํ สมฺปาปุณิ. ตตฺร นิสินฺโน สุคโต ธมฺมภณฺฑาคาริกํ เปเสตฺวา อวิทูเร กสิกมฺมํ กโรนฺตํ พฺราหฺมณํ ปกฺโกสาเปสิ. โส พฺราหฺมโณ อาคนฺตฺวา ตถาคตํ อนภิวนฺทิตฺวา ตเมว เทวฏฺานํ วนฺทิตฺวา อฏฺาสิ. สุคโตปิ "อิมํ ปเทสํ กินฺ ติ มญฺสิ พฺราหฺมณ าติ อาห. "อมฺหากํ ปเวณิยา อาคตเจติยฏฺานนฺ ติ วนฺทามิ โภ โคตม าติ. "อิมํ านํ วนฺทนฺเตน ตยา สาธุ กตํ พฺราหฺมณ าติ สุคโต ตํ สมฺปหํเสสิ. ตํ สุตฺวา ภิกฺขู "เกน นุ โข การเณน ภควา เอวํ สมฺปหํเสสี ติ สํสยํ สญฺชเนสุ. ตโต ตถาคโต เตสํ สํสยม ปเนตุ มชฺฌิมนิกาเย ฆฏีการสุตฺตนฺตํ ๒ วตฺวา อิทฺธานุภาเวน กสฺสปทสพลสฺส โยชนุพฺเพธํ กนกเจติยํ อปรญฺ จ กนกเจติยํ อากาเส นิมฺมินิตฺวา มหาชนํ ทสฺเสตฺวา "พฺราหฺมณ เอวํวิธานํ ปูชารหานํ ปูชา ยุตฺตตราว าติ วตฺวา มหาปรินิพฺพานสุตฺเต ๓ ทสฺสิตนเยเนว พุทฺธาทิเก จตฺตาโร ปูชารเห ปกาเสตฺวา สรีรเจติยํ อุทฺทิสฺสเจติยํ ปริโภคเจติยนฺ ติ ตีณิ เจติยานิ วิเสสโต ปริทีเปตฺวา อิมา คาถา อภาสิ
	"ปูชารเห ปูชยโต พุทฺเธ ยทิ จ สาวเก ปปญฺจสมติกฺกนฺเต ติณฺณโสกปริทฺทเว เต ตาทิเส ปูชยโต นิพฺพุเต อกุโตภเย น สกฺกา ปุญฺํ สงฺขาตุ อิเมตฺตมปิ เกนจี ติ.
	ตตฺถ ปูชิตุ อรหา ปูชารหา. ปูชิตุ ยุตฺตา ติ อตฺโถ.
ปูชารเห ปูชยโตติ [๔] อภิวาทนาทีหิ จ จตูหิ [๕] ปจฺจเยหิ ปูเชนฺตสฺส. ปูชารเห ทสฺเสติ พุทฺเธติอาทินา. พุทฺเธติ สมฺมาสมฺพุทฺเธ. ยทีติ ยทิวา. อถวา ติ อตฺโถ. ตตฺถ ปจฺเจก- พุทฺเธ ติ กถิตํ โหติ. สาวเก จ. ปปญฺจสมติกฺกนฺเตติ สมติกฺกนฺตตณฺหาทิฏฺิมานปปญฺเจ. ติณฺณโสกปริทฺทเวติ อติกฺกนฺต- โสกปริทฺทเว. อิเม เทฺว อติกฺกนฺเต ติ อตฺโถ. เอเตหิ ปูชารหตฺตํ ทสฺสิตํ. เตติ พุทฺธาทโย.๖ ตาทิเสติ วุตฺตคหณวเสน [๗]. นิพฺพุเตติ ราคาทินิพฺพุติยา [๘]. นตฺถิ กุโตจิ ภวโต วา อารมฺมณโต วา เอเตสํ ภยนฺ ติ อกุโตภยา. เต อกุโตภเย. น สกฺกา ปุญฺํ สงฺขาตุนฺติ ปุญฺํ คเณตุ น สกฺกา. กถนฺ ติ เจ. อิเมตฺตมปิ เกนจีติ อิมํ เอตฺตกํ อิมํ เอตฺตกนฺ ติ เกนจี ติ. อปิสทฺโท อิธ สมฺพนฺธิตพฺโพ. เกนจิ ปุคฺคเลน มาเนน วา. ตตฺถ ปุคฺคเลนาติ เตน พฺรหฺมาทินา. มาเนนาติ ติวิเธน มาเนน ตีรเณน ธารเณน ปูรเณน วา. ตีรณํ นาม อิทํ เอตฺตกนฺ ติ นยโต ตีรณํ. ธารณนฺติ ๙ ตุลาย ธารณํ. ปูรณํ นาม อฑฺฒปฺปสตปตฺถนาฬิกาทิวเสน ปูรณํ. เกนจิ ปุคฺคเลน อิเมหิ ตีหิ มาเนหิ พุทฺธาทิเก ปูชยโต ปุญฺํ วิปากวเสน คเณตุ น สกฺกา ปริยนฺตรหิตโต ติ. ทฺวีสุ าเนสุ ปูชยโต กึ ทานํ. ปมํ ธรมาเน พุทฺธาที ปูชยโต น สกฺกา ปุญฺํ สงฺขาตุ, ปุน เต ตาทิเส กิเลสปรินิพฺพานนิมิตฺเตน ขนฺธปรินิพฺพาเนน นิพฺพุเตปิ ปูชยโต น สกฺกา สงฺขาตุนฺ ติ เภทา ยุชฺชนฺติ. เตน หิ วิมานวตฺถุมฺหิ ๑๐ [สกฺเกน วจนํ วุตฺตํ]
	ติฏฺนฺเต นิพฺพุเตจาปิ สเม จิตฺเต ๑๑ สมํ ผลํ เจโตปสาทเหตุมฺหิ ๑๒ สตฺตา คจฺฉนฺติ สุคฺคตินฺ ติ.
	เทสนาวสาเน โส พฺราหฺมโณ โสตาปนฺโน อโหสี ติ. โยชนิกํ
กนกเจติยํ สตฺตาหม ากาเสว อฏฺาสิ. มหนฺเตน ๑๓ สมาคโม จ าโหสิ. สตฺตาหํ เจติยํ นานปฺปกาเรน ปูเชสุ. ตโต ภินฺนลทฺธิกานํ ลทฺธิเภโท ชาโต. พุทฺธานุภาเวน ตํ เจติยํ สกฏฺานเมว คตํ. ตตฺเถว ตํขเณ มหนฺตํ ปาสาณเจติยํ อโหสิ. ตสฺมึ สมาคเม จตุราสีติยา ปาณสหสฺสานํ ธมฺมาภิสมโย อโหสี ติ.
กสฺสปทสพลสฺส สุวณฺณเจติยวตฺถุ นิฏฺิตํ.๑๔ พุทฺธวคฺควณฺณนา นิฏฺิตา. จุทฺทสโม วคฺโค นิฏฺิโต.
************
๑. เอตฺถนฺตเร หิสทฺโท โยเชตพฺโพ. ๒. ม. ม. ๑๓/๓๗๔. ๓. ม. มหา. ๑๐/๘๕. ๔. เอตฺถนฺตเร เตติ ปทํ โยเชตพฺพํ. ๕. เอตฺถนฺตเร จสทฺโท โยเชตพฺโพ. ๖. สี. พุทฺธาทีนิ. ๗. เอตฺถนฺตเร ตาทิคุณยุตฺเตติ ปทํ โยเชตพฺพํ. ยถาวุตฺตคุณวเสน ตาทิคุณยุตฺเตติ วจนํ ยุตฺตตรํ. ๘. เอตฺถนฺตเร นิพฺพุเตติ ปทํ โยเชตพฺพํ. ๙. ธารณํ นาม. ๑๐. ขุ. วิมาน. ๒๖/๘๒. ๑๑. สี. สมํ จิตฺตํ. ๑๒. ขุ. วิมาน. เจโตปณิธิเหตู หิ. ๑๓. มหนฺโตติ ปทํ ภเวยฺย. ๑๔. สี. ม. ยุ. โปตฺถเกสุ อิทํ วตฺถุ อตฺถิ, สฺยามโปตฺถเก ปน นตฺถิ. "ปูชารเห ปูชฺยโตติ อิมาปิ คาถาโย สุตฺตนฺตปิฏเก ขุทฺทกนิกาเย ธมฺมปเท พุทฺธวคฺคสฺส ปริโยสาเน ทิสฺสนฺเตว. ตสฺมา อิมสฺมึ ๒๕๐๕ พุทฺธสเก ปุน มุทฺทนกาเล สพฺพปาริปูริยา อิทํ วตฺถุ อิธาเนตฺวา มุทฺทิตํ.