๑๒. อัตตวคฺควณฺณนา
๔. กุมารกสฺสปตฺเถรมาตุวตฺถุ. (๑๓๐)
หน้า
๑๑
๔. กุมารกสฺสปตฺเถรมาตุวตฺถุ. (๑๓๐)
   
เชตวเน วิหรนฺโต กุมารกสฺสปตฺเถรสฺส มาตรํ อารพฺภ กเถสิ.
   
ปฏฺาย ปพฺพชฺชํ  ยาจิ,  ปุนปฺปุนํ  ยาจมานาปิ  มาตาปิตูนํ  สนฺติกา
ปพฺพชฺชํ  อลภิตฺวา  วยปฺปตฺตา  ปติกุลํ  คนฺตฺวา  ปติเทวตา  หุตฺวา
อคารํ  อชฺฌาวสิ.   อถสฺสา    จิรสฺเสว  กุจฺฉิสฺมึ  คพฺโภ  ปติฏฺหิ.
สา    ปนสฺส    ปติฏฺิตภาวํ    อชานิตฺวาว    สามิกํ   อาราเธตฺวา
ปพฺพชฺชํ   ยาจิ.   อถ  นํ  โส  มหนฺเตน  สกฺกาเรน  ภิกฺขุนีอุปสฺสยํ
เนตฺวา อชานนฺโต เทวทตฺตปกฺขิกานํ  ภิกฺขุนีนํ  สนฺติเก ปพฺพาเชสิ.
อปเรน   สมเยน   ตสฺสา   คพฺภินีภาวํ   ตฺวา   ตาหิ   "กึ  อิทนฺติ
ปุฏฺา   "าหํ  อยฺเย  ชานามิ `กิเมตํ,' สีลํ  ปน  เม  อโรคเมวาติ
[อาห].   ภิกฺขุนิโย   ตํ   เทวทตฺตสฺส  สนฺติกํ  เนตฺวา  "อยํ  ภิกฺขุนี
สทฺธาย ปพฺพชิตาอิมิสฺสา  มยํ  คพฺภสฺส ปติฏฺิตกาลํ  น  ชานาม;
กึทานิ   กโรมาติ  ปุจฺฉึสุ.   เทวทตฺโต  "มา  มยฺหํ  โอวาทการิกานํ
ภิกฺขุนีนํ  อยโส  อุปฺปชฺชตูติ  เอตฺตกเมว จินฺเตตฺวา  "อุปฺปพฺพาเชถ
นนฺติ   อาห.   ตํ   สุตฺวา   สา  ทหรา  "มา  มํ  อยฺเย  นาเสถ,
าหํ    เทวทตฺตํ   อุทฺทิสฺส   ปพฺพชิตา,   เอถ   มํ   สตฺถุ   สนฺติกํ
เชตวนํ    เนถาติ.   ตา   ตํ   อาทาย   เชตวนํ   คนฺตฺวา   สตฺถุ
อาโรเจสุ.  สตฺถา  "ตสฺสา  คิหิกาเล  คพฺโภ ปติฏฺิโตติ  ชานนฺโตปิ
ปรวาทโมจนตฺถํ     ราชานํ      ปเสนทิโกสลํ     มหาอนาถปิณฺฑิกํ
จุลฺลอนาถปิณฺฑิกํ วิสาขํ อุปาสิกํ อญฺานิ มหากุลานิ ปกฺโกสาเปตฺวา
อุปาลิตฺเถรํ    อาณาเปสิ   "คจฺฉ,   อิมิสฺสา   ทหราย   [ภิกฺขุนิยา]
จตุปฺปริสมชฺเฌ   กมฺมํ   โสเธหีติ.   เถโร   รญฺโ   ปุรโต   วิสาขํ
ปกฺโกสาเปตฺวา    ตํ    อธิกรณํ   ปฏิจฺฉาเปสิ.   สา   สาณิปฺปาการํ
ปริกฺขิปาเปตฺวา อนฺโตสาณิยํ ตสฺสา หตฺถปาทนาภิอุทรปริโยสานานิ
โอโลเกตฺวา    มาสทิวเส    มาเนตฺวา    "คิหิภาเว    อิมาย
คพฺโภ    ลทฺโธติ   ตฺวา   เถรสฺส   ตมตฺถํ   อาโรเจสิ.   อถสฺสา
เถโร   ปริสมชฺเฌ   ปริสุทฺธภาวํ  ปติฏฺาเปสิสา  อปเรน  สมเยน
ปทุมุตฺตรพุทฺธปาทมูเล ปติฏฺิตปฺปตฺถนํ มหานุภาวํ ปุตฺตํ วิชายิ.
สุตฺวา   "กึ   อิทนฺติ   ปุจฺฉิตฺวา,  "เทว  เอติสฺสา  ภิกฺขุนิยา  ปุตฺโต
ชาโต,   ตสฺเส  สทฺโทติ  วุตฺเตตํ  กุมารํ  อตฺตโน  ฆรํ  เนตฺวา
ธาตีนํ  อทาสิ.   นามคฺคหณทิวเส   สฺส   "กสฺสโปติ  นามํ  กตฺวา
กุมารปริหาเรน   วฑฺฒิตตฺตา    "กุมารกสฺสโปติ    สญฺชานึสุ.   โส
กีฬามณฺฑเล   ทารเก   ปหริตฺวา,  "นิมฺมาตาปิติเกนมฺหา  ปหฏาติ
วุตฺเตราชานํ  อุปสงฺกมิตฺวา  "เทว  มํ  `นิมฺมาตาปิติโกติ  วทนฺติ,
มาตรํ   เม   อาจิกฺขถาติ   ปุจฺฉิตฺวา,   รญฺา   ธาติโย  ทสฺเสตฺวา
"อิมา  เต  มาตโรติ  วุตฺเต,  "  เอตฺตกา  มม  มาตโรเอกาย
เม   มาตรา   ภวิตพฺพํ,   ตํ   เม  อาจิกฺขถาติ  อาหราชา  "
สกฺกา
   อิมํ  วญฺเจตุนฺติ  จินฺเตตฺวา  "ตาต  ตว  มาตา  ภิกฺขุนีตฺวํ
มยา  ภิกฺขุนีอุปสฺสยา อานีโตติโส  ตาวตเกเนว  สมุปฺปนฺนสํเวโค
หุตฺวา   "ตาต   ปพฺพาเชถ  มนฺติ  อาหราชา  "สาธุ  ตาตาติ  ตํ
มหนฺเตน สกฺกาเรน สตฺถุ สนฺติเก ปพฺพาเชสิ.
สตฺถุ  สนฺติเก  กมฺมฏฺานํ   คเหตฺวา   อรญฺํ  ปวิสิตฺวา  วายมิตฺวา
วิเสสํ    นิพฺพตฺเตตุ    อสกฺโกนฺโต   "ปุน   กมฺมฏฺานํ   วิเสเสตฺวา
คเหสฺสามีติ   สตฺถุ   สนฺติกํ   อาคนฺตฺวา   อนฺธวเน  วิหาสิอถ  นํ
กสฺสปพุทฺธกาเล   เอกโต  สมณธมฺมํ   กตฺวา   อนาคามิผลํ  ปตฺวา
พฺรหฺมโลเก    นิพฺพตฺตภิกฺขุ   พฺรหฺมโลกโต   อาคนฺตฺวา   ปณฺณรส
ปญฺเห    ปุจฺฉิตฺวา    "อิเม    ปญฺเห   เปตฺวา   สตฺถารํ   อญฺโ
พฺยากาตุ   สมตฺโถ   นตฺถิ,   คจฺฉ,   สตฺถุ   สนฺติเก   อิเมสํ  อตฺถํ
อุคฺคณฺหาติ   อุยฺโยเชสิโส  ตถา  กตฺวา   ปญฺหวิสฺสชฺชนาวสาเน
อรหตฺตํ ปาปุณิ.
ภิกฺขุนิยา    อกฺขีหิ   อสฺสูนิ    ปวตฺตยึสุ.    สา   ปุตฺตวิโยคทุกฺขิตา
อสฺสุตินฺเตเนว   มุเขน   ภิกฺขาย  จรมานา  อนฺตรวีถิยํ  เถรํ  ทิสฺวาว
"ปุตฺต    ปุตฺตาติ   วิรวนฺตี   ตํ   คณฺหิตุ   อุปธาวมานา   ปวตฺติตฺวา
ปติ.   สา   ถเนหิ   ขีรํ  มุญฺจนฺเตหิ  อุฏฺหิตฺวา  อลฺลจีวรา  คนฺตฺวา
เถรํ    คณฺหิ.   โส   จินฺเตสิ   "สจายํ   มม   สนฺติกา   มธุรวจนํ
ลภิสฺสติวินสฺสิสฺสติถทฺธเมว  กตฺวา อิมาย  สทฺธึ  สลฺลปิสฺสามีติ.
อถ   นํ   อาห   "กึ   กโรนฺตี   วิจรสิ?   สิเนหมตฺตํปิ   ฉินฺทิตุ 
สกฺโกสีติสา  "อโห  กกฺขฬา   เถรสฺส  กถาติ  จินฺเตตฺวา  "กึ
วเทสิ   ตาตาติ   วตฺวา  ปุนปิ  ตเถว  วุตฺตา  จินฺเตสิ  "อหํ  อิมสฺส
การณา   ทฺวาทส   วสฺสานิ  อสฺสูนิ  นิวาเรตุ   น  สกฺโกมิอยํ
ปน   เม   ถทฺธหทโย,   กึ   เม   อิมินาติ   ปุตฺตสิเนหํ   ฉินฺทิตฺวา
ตํทิวสเมว อรหตฺตํ ปาปุณิ.
เทวทตฺเตน   เอวํ   อุปนิสฺสยสมฺปนฺโน   กุมารกสฺสโป   จ   เถรี  จ
นาสิตา,   สตฺถา   ปน   เตสํ  ปติฏฺา  ชาโตอโห  พุทฺธา  นาม
โลกานุกมฺปกาติ.   สตฺถา  อาคนฺตฺวา  "กาย  นุตฺถ  ภิกฺขเว  เอตรหิ
กถาย   สนฺนิสินฺนา ติ   ปุจฺฉิตฺวา,   "อิมาย   นามาติ   วุตฺเต,   "
ภิกฺขเว   อิทาเนว   อหํ   อิเมสํ   ปจฺจโย  จ  ปติฏฺา  จ  ชาโต,
ปุพฺเพปิ เตสํ อหํ ปติฏฺา อโหสึเยวาติ วตฺวา
"นิโคฺรธเมว เสเวยฺย        สาขมปสํวเส;
  นิโคฺรธสฺมึ มตํ เสยฺโย,   ยญฺ เจ สาขสฺมิ ชีวิตนฺติ
อิมํ  นิโคฺรธชาตกํ   วิตฺถาเรน  กเถตฺวา "ตทา สาขมิโค เทวทตฺโต
อโหสิ,   ปริสาปิสฺส   เทวทตฺตปริสาว,   วารปฺปตฺตา   มิคเธนุ  เถรี
อโหสิ,    ปุตฺโต   กุมารกสฺสโป,   คพฺภินีมิคิยา  ชีวิตํ   ปริจฺจชิตฺวา
คโต    นิโคฺรธมิคราชา    ปน   อหเมวาติ   ชาตกํ   สโมธาเนตฺวา
ปุตฺตสิเนหํ  ฉินฺทิตฺวา  เถริยา  อตฺตนาว   อตฺตโน  ปติฏฺานกตภาวํ
ปกาเสนฺโต   "ภิกฺขเว  ยสฺมา  ปรสฺส  อตฺตนิ  ิเตน  สคฺคปรายเนน
วา
   มคฺคปรายเนน  วา  ภวิตุ  น  สกฺกาตสฺมา  อตฺตาว  อตฺตโน
นาโถ, กึ ปโร กริสฺสตี ติ วตฺวา อิมํ คาถมาห
"อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถโก หิ นาโถ ปโร สิยา;
  อตฺตนา หิ สุทนฺเตน        นาถํ ลภติ ทุลฺลภนฺติ.
ิเตน   อตฺตนา   สมฺปนฺเนน   กุสลํ   กตฺวา   สคฺคํ   วา   ปาปุณิตุ
มคฺคํ  วา  ภาเวตุ  ผลํ  วา  สจฺฉิกาตุ  สกฺกาตสฺมา  หิ  อตฺตา
อตฺตโน   ปติฏฺา   สิยา.   ปโร   โก  นาม  กสฺส  ปติฏฺา  สิยา?
อตฺตนาเอว  หิ  สุทนฺเตน  นิพฺพิเสวเนน  อรหตฺตผลสงฺขาตํ  ทุลฺลภํ
นาถํ ลภติ. อรหตฺตํ หิ สนฺธาย "นาถํ ลภติ ทุลฺลภนฺติ วุตฺตํ.
   
************

๑. สี. ม. ยุ. วุตฺตา.
๒. "คิหิกาเลติ ภวิตพฺพํ.    
๓. สี. ม. ยุ. ปตฺถิตปตฺถนํ.
๔. สี. ยุ. `กกฺขฬาติ นตฺถิ.   
๕. สี. ยุ. ธาเรตุ. ม. สนฺธาเรตุ.
๖. ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๕. ตทฏฺกถา. ๑/๒๓๒.


  เลือก
๑๒.อตฺตวคฺควณฺณนา
๑. โพธิราชกุมารวตฺถ
๒. อุปนนฺทสกฺยปุตฺตวตฺถุ
๓. ปธานิกติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๔. กุมารกสฺสปตฺเถรมาตุวตฺถุ
๕. มหากาลอุปาสกุวตฺถุ
๖. เทวทตฺตฺิวตฺถุ
๗. สงฺฆเภทปริสกฺกนวตฺถ
๘. กาลตฺเถรวตฺถุ
๙. จุลฺลกาลอุปาสกวตฺถุ
๑๐. อตฺตทตฺถเถรวตฺถุ
๑๓.โลกวคฺควณฺณนา
๑. ทหรภิกฺขุวตฺถุ
๒. สุทฺโธทนวตฺถุ
๓. วิปสฺสกภิกฺขุวตฺถุ
๔. อภยราชกุมารวตฺถุ
๕. สมฺมชฺชนตฺเถรวตฺถุ
๖. องฺคุลิมาลตฺเถรวตฺถุ
๗. เปสการธีตุวตฺถุ
๘. ตึสภิกฺขุวตฺถุ
๙. จิญฺจมาณวิกาวตฺถุ
๑๐. อสทิสทานวตฺถุ
๑๑. อนาถปิณฺฑิกปุตฺตกาลวตฺถุ
๑๔.พุทฺธวคฺควณฺณนา
๑. มารธีตาวตฺถุ
๒. ยมกปฺปาฏิหาริยวตฺถุ
๓. เอรกปตฺตนาคราชวตฺถุ
๔. อานนฺทตฺเถรสฺส ปญฺหวตฺถุ
๕. อนภิรตภิกฺขุวตฺถุ
๖. อคฺคิทตฺตปุโรหิตวตฺถุ
๗. อานนฺทตฺเถรสฺส ปญฺหวตฺถุ
๘. สมฺพหุลภิกฺขุวตฺถุ
๙. กสฺสปทสพลสฺส สุวณฺณเจติยวตฺถุ
๑๕.สุขวคฺควณฺณนา
๑. าตกานํ กลหวูปสมนวตฺถุ
๒. มารวตฺถุ
๓. โกสลรญฺโ ปราชยวตฺถุ
๔. อญฺตรกุลทาริกาวตฺถุ
๕. อญฺตรอุปาสกวตฺถ
๖. ปเสนทิโกสลวตฺถุ
๗. ติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๘. สกฺกวตฺถ
๑๖.ปิยวคฺควณฺณนา
๑. ตโยปพฺพชิตวตฺถ
๒. อญฺตรกุฏุมฺพิกวตฺถ
๓. วิสาขาอุปาสิกาวตฺถ
๔. ลิจฺฉวิวตฺถ
๕. อนิตฺถิคนฺธกุมารวตฺถ
๖. อญฺตรพฺราหฺมณวตฺถ
๗. ปญฺจสตทารกวตฺถ
๘. อนาคามิตฺเถรวตฺถุ
๙. นนฺทิยวตฺถ
๑๗.โกธวคฺควณฺณนา
๑. โรหิณีขตฺติยกญฺาวตฺถ
๒. อญฺตรภิกฺขุวตฺถ
๓. อุตฺตรอุปาสิกาวตฺถุ
๔. โมคฺคลฺลานตฺเถรปญฺหวตฺถ
๕. ภิกฺขูหิ ปุฏฺปญฺหวตฺถุ
๖. ปุณฺณทาสีวตฺถ
๗. อตุลอุปาสกวตฺถุ
๘. ฉพฺพคฺคิยวตฺถ
 
เรื่องที่ต้องการ