๒๔. ตณฺหาวคฺควณฺณนา
๑๑. อปุตฺตกเสฏฺิวตฺถุ. (๒๕๐)
หน้า
๔๒
๑๑. อปุตฺตกเสฏฺิวตฺถุ. (๒๕๐)
   
วิหรนฺโต อปุตฺตกเสฏฺึ นาม อารพฺภ กเถสิ.
   
สาปเตยฺยํ  กสฺส  ปาปุณาตีติ   ปุจฺฉิตฺวา   "รญฺโติ   สุตฺวา  สตฺตหิ
ทิวเสหิ   ตสฺส   เคหโต   ธนํ  ราชกุลํ  อภิหราเปตฺวา  สตฺถุ  สนฺติกํ
อุปสงฺกมิตฺวา, "หนฺท กุโต นุ ตฺวํ  มหาราช  อาคจฺฉสิ ทิวาทิวสฺสาติ
วุตฺเต,    "อิธ    ภนฺเต    สาวตฺถิยํ   เสฏฺี   คหปติ   กาลกโต,
ตมหํ   อปุตฺตกํ   สาปเตยฺยํ   ราชนฺเตปุรํ   อภิหริตฺวา   อาคจฺฉามีติ
อาห.    สพฺพํ    สุตฺเต   อาคตนเยเนว   เวทิตพฺพํ.   "โส   กิร,
สุวณฺณปาฏิยา  นานคฺครสโภชเน  อุปนีเต,   `เอวรูปํ  นาม  มนุสฺสา
ภุญฺชนฺติ,   กึ   ตุมฺเห   มยา   สทฺธึ  อิมสฺมึ  เคเห  เกลึ  กโรถาติ
โภชเน  อุปฏฺิเต  เลฑฺฑุทณฺฑาทีหิ  ปหริตฺวา  ปลาเปตฺวา `อิทํ
มนุสฺสานํ โภชนนฺติ กาณาชกํ พิลงฺคทุติยํ ภุญฺชติ,วตฺถยานจฺฉตฺเตสุปิ
มนาเปสุ    อุปฏฺาปิเตสุ,    มนุสฺเส   เลฑฺฑุทณฺฑาทีหิ    ปหรนฺโต
ปลาเปตฺวา  สาณานิ  ธาเรติ,   ชชฺชรรถเกน   ยาติ  ปณฺณจฺฉตฺเตน
ธาริยมาเนนาติ เอวํ รญฺา อาโรจิเต, สตฺถา ตสฺส ปุพฺพกมฺมํ กเถสิ:
ปจฺเจกพุทฺธํ  ปิณฺฑปาเตน  ปฏิปาเทสิ,  "เทถ สมณสฺส ปิณฺฑนฺติ
วตฺวา   อุฏฺายาสนา   ปกฺกามิ.   ตสฺมึ  กิร  อสฺสทฺเธ  พาเล  เอวํ
วตฺวา   ปกฺกนฺเต,   ตสฺส  ภริยา  สทฺธา  ปสนฺนา  "จิรสฺสํ  วต  เม
อิมสฺส   มุขโต   `เทหีติ   วจนํ  สุตํอชฺช  มม  มโนรโถ  ปูเรติ,
ปิณฺฑปาตํ   ทสฺสามีติ   ปจฺเจกพุทฺธสฺส   ปตฺตํ    คเหตฺวา   ปณีต-
โภชนสฺส
   ปูเรตฺวา   อทาสิ.   โสปิ   นิวตฺตมาโน   ตํ  ทิสฺวา  "กึ
สมณ   กิญฺจิ   เต    ลทฺธนฺติ    ปตฺตํ    คเหตฺวา   ปณีตปิณฺฑปาตํ
ทิสฺวา    วิปฺปฏิสารี   หุตฺวา   เอวํ   จินฺเตติ   "วรเมตํ   ปิณฺฑปาตํ
ทาสา   วา   กมฺมกรา   วา   ภุญฺเชยฺยุ,   เต   หิ  อิมํ  ภุญฺชิตฺวา
มยฺหํ  กมฺมํ  กริสฺสนฺติ;  อยํ  ปน  คนฺตฺวา  ภุญฺชิตฺวา  นิทฺทายิสฺสติ;
นฏฺโ  เม  ปิณฺฑปาโตติ. [โสภาตุ  ปน  เอกปุตฺตกํ  สาปเตยฺยสฺส
การณา    ชีวิตา    โวโรเปสิ.    โส   กิรสฺส   องฺคุลึ   คเหตฺวา
วิจรนฺโต   "อิทํ   มยฺหํ   ปิตุ   สนฺตกํ   ยานกํอยํ  ตสฺส  โคโณติ
อาห.   อถ  นํ  เสฏฺี  "อิทานิ  ตาเวส  เอวํ  วเทติอิมสฺส  ปน
วุฑฺฒิปฺปตฺตกาเล    อิมสฺมึ    เคเห    โภเค   โก   รกฺขิสฺสตีติ   ตํ
อรญฺํ    เนตฺวา   เอกสฺมึ   คจฺฉมูเล   คีวายํ   คเหตฺวา   มูลกนฺทํ
วิย  คีวํ  ปีเฬตฺวา  มาเรตฺวา  ตตฺเถว  ฉฑฺเฑสิอิทมสฺส ปุพฺพกมฺมํ.
เตน   วุตฺตํ   "ยํ   โข   โส   มหาราช   เสฏฺี   คหปติ  ตครสิขึ
ปจฺเจกพุทฺธํ 
  ปิณฺฑปาเตน  ปฏิปาเทสิตสฺส  กมฺมสฺส  วิปาเกน
สตฺตกฺขตฺตุ สุคตึ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชิ; ตสฺเสว กมฺมสฺส วิปากาวเสเสน
อิมิสฺสาเยว   สาวตฺถิยา   สตฺตกฺขตฺตุ   เสฏฺิตฺตํ   กาเรสิ.   ยํ  โข
โส   มหาราช   เสฏฺี  คหปติ  ทานํ 
  ทตฺวา  ปจฺฉา  วิปฺปฏิสารี
อโหสิ  `วรเมตํ  ปิณฺฑปาตํ  ทาสา วา  กมฺมกรา วา  ภุญฺเชยฺยุนฺติ,
ตสฺส    กมฺมสฺส    วิปาเกน    าสฺสูฬาราย    ภตฺตโภคาย    จิตฺตํ
นมติ   าสฺสูฬาราย  วตฺถโภคาย 
  าสฺสูฬาราย  ยานโภคาย 
าสฺสูฬารานํ   ปญฺจนฺนํ  กามคุณานํ  โภคาย  จิตฺตํ  นมติยํ  โข
โส   มหาราช   เสฏฺี   คหปติ  ภาตุ 
  เอกปุตฺตกํ  สาปเตยฺยสฺส
การณา  ชีวิตา  โวโรเปสิตสฺส  กมฺมสฺส  วิปาเกน  พหูนิ  วสฺสานิ
พหูนิ   วสฺสสตานิ   พหูนิ   วสฺสสหสฺสานิ  พหูนิ   วสฺสสตสหสฺสานิ
นิรเย   ปจฺจิตฺถ;   ตสฺเสว   กมฺมสฺส   วิปากาวเสเสน   อิทํ  สตฺตมํ
อปุตฺตกํ    สาปเตยฺยํ    ราชโกสํ    ปเวเสนฺติ.   ตสฺส   โข   ปน
มหาราช  เสฏฺิสฺส  คหปติสฺส  ปุราณญฺจ  ปุญฺํ  ปริกฺขีณํ  นวญฺจ
ปุญฺํ   อนุปจิตํ,   อชฺช     
  ปน   มหาราช   เสฏฺี  คหปติ
มหาโรรุเว นิรเย ปจฺจตีติ.
เอตฺตเก   นาม   โภเค   วิชฺชมาเน,   เนว  อตฺตนา  ปริภุญฺชิ
ตุมฺหาทิเส  พุทฺเธ   ธุรวิหาเร  วิหรนฺเตปุญฺกมฺมํ  อกาสีติ  อาห.
สตฺถา   "เอวเมวํ   มหาราช   ทุมฺเมธปุคฺคลา  นาม  โภเค  ลภิตฺวา
นิพฺพานํ   น  คเวสนฺติ,   โภเค   นิสฺสาย   อุปฺปนฺนตณฺหา   ปเนเต
ทีฆรตฺตํ หนตีติ วตฺวา อิมํ คาถมาห
ปุคฺคลา, เต โภคา หนนฺติ.
ตณฺหาย ทุปฺปญฺโ ปุคฺคโล ปเร วิย อตฺตานเมว หนตีติ อตฺโถ.
   
************

๑. อิโต ปรํ "มนุสฺเสติ ปทํ นฏฺํ ภเวยฺย.
๒. สุตฺตโต อาเนนฺเตน นีหริตุ ปมฺมุสฺสิตฺวา ปมาเทน ลิขิตํ.
๓. ปาลิยญฺหิ "ปจฺเจกสมฺพุทฺธนฺติ ทิสฺสติ. สํ. สคาถ. ๑๕/๑๓๓. ญ. ว.
๔. ปาลิยญฺหิ "ปจฺเจกสมฺพุทฺธนฺติ ทิสฺสติ.
๕. "ทานนฺติ น ทิสฺสติ.
๖-๗. เอตฺถนฺตเร จ "จิตฺตํ นมตีติ ทิสฺสติ. 
๘. "จ ปนาติ
ทิสฺสติ.
๙. จสทฺโท นตฺถิ. สํ. สคาถ. ๑๕/๑๓๔. . ว.


  เลือกเรื่องที่ต้องการ  
๒๔.ตณฺหาวคฺควณฺณนา
๑. กปิลมจฺฉวตฺถุ
๒. สูกรโปติกาวตฺถุ
๓. วิพฺภนฺตกวตฺถุ
๔. พนฺธนาคารวตฺถุ
๕. เขมาวตฺถุ
๖. อุคฺคเสนเสฏฺิปุตฺตวตฺถุ
๗. จูฬธนุคฺคหปณฺฑิตวตฺถุ
๘. มารวตฺถุ
๙. อุปกาชีวกวตฺถุ
๑๐. สกฺกเทวราชวตฺถุ
๑๑. อปุตฺตกเสฏิวตฺถุ
๑๒. องฺกุรเทวปุตฺตวตฺถุ
๒๕.ภิกฺขุวคฺควณฺณนา
๑. ปญฺจภิกฺขุวตฺถุ
๒. หํสฆาตกภิกฺขุวตฺถุ
๓. โกกาลิกวตฺถุ
๔. ธมฺมารามตฺเถรวตฺถุ
๕. อญฺตรวิปกฺขเสวกภิกฺขุวตฺถุ
๖. ปญฺจวคฺคทายกพฺราหฺมณวตฺถุ
๗. สมฺพหุลภิกฺขุวตฺถุ
๘. ปญฺจสตภิกฺขุวตฺถุ
๙. สนฺตกายตฺเถรวตฺถุ
๑๐. นงฺคลกูฏตฺเถรวตฺถุ
๑๑. วกฺกลิตฺเถรวตฺถุ
๑๒. สุมนสามเณรวตฺถุ
๒๖.พฺราหฺมณวคฺควณฺณนา
๑. ปสาทพหุลพฺราหฺมณวตฺถุ
๒. สมฺพหุลภิกฺขุวตฺถุ
๓. มารวตฺถุ
๔. อญฺตรปพฺพชิตวตฺถุ
๕. อานนฺทตฺเถรวตฺถุ
๖. อญฺตรปพฺพชิตวตฺถุ
๗. สารีปุตฺตตฺเถรวตฺถุ
๘. มหาปชาปตีโคตมีวตฺถุ
๙. สารีปุตฺตตฺเถรวตฺถุ
๑๐. ชฏิลพฺราหฺมณวตฺถุ
๑๑. กุหกพฺราหฺมณวตฺถุ
๑๒. กิสาโคตมีวตฺถุ
๑๓. อญฺตรพฺราหฺมณวตฺถุ
๑๔. อุคฺคเสนวตฺถุ
๑๕. เทฺวพฺราหฺมณวตฺถุ
๑๖. อกฺโกสกภารทฺวาชวตฺถุ
๑๗. สารีปุตฺตตฺเถรวตฺถุ
๑๘. อุปฺปลวณฺณาเถรีวตฺถุ
๑๙. อญฺตรพฺราหฺมณวตฺถุ
๒๐. เขมาภิกฺขุวตฺถุ
๒๑. ปพฺภารวาสิติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๒๒. อญฺตรภิกฺขุวตฺถุ
๒๓. สามเณรวตฺถุ
๒๔. มหาปนฺถกตฺเถรวตฺถุ
๒๕. ปิลินฺทวจฺฉตฺเถรวตฺถุ
๒๖. อญฺตรภิกฺขุวตฺถุ
๒๗. สารีปุตฺตตฺเถรวตฺถุ
๒๘. มหาโมคคลฺลานตฺเถรวตฺถุ
๒๙. เรวตตฺเถรวตฺถุ
๓๐. จนฺทาภตฺเถรวตฺถุ
๓๑. สีวลิตฺเถรวตฺถุ
๓๒. สุนฺทรสมุทฺทตฺเถรวตฺถุ
๓๓. โชติกตฺเถรวตฺถุ
๓๔. ปมนฏปุพฺพกวตฺถุ
๓๕. ทุติยนฏปุพฺพกวตฺถุ
๓๖. วงฺคีสตฺเถรวตฺถุ
๓๗. ธมฺมทินฺนาเถรีวตฺถุ
๓๘. องฺคุลิมาลตฺเถรวตฺถุ
๓๙. เทวหิตพฺราหฺมณวตฺถุ
๔๐. นิคม