๑๐. ปิโลติกตฺเถรวตฺถุ. (๑๑๖)
	"หิรินิเสโธ    ปุริโสติ   อิมํ   ธมฺมเทสนํ   สตฺถา   เชตวเน
วิหรนฺโต ปิโลติกตฺเถรํ อารพฺภ กเถสิ.
	เอกสฺมึ  หิ  ทิวเส  อานนฺทตฺเถโร   เอกํ   ปิโลติกขณฺฑนิวตฺถํ
กปาลํ  อาทาย  ภิกฺขาย  จรนฺตํ  ทารกํ  ทิสฺวา  "กินฺเต เอวํ วิจริตฺวา ชีวิตโต ปพฺพชฺชา  น อุตฺตราติ  วตฺวา, "ภนฺเต โก มํ ปพฺพาเชสฺสตีติ วุตฺเต,   "อหํ  ปพฺพาเชสฺสามีติ  ตํ  อาทาย  วิหารํ  คนฺตฺวา  สหตฺถา นหาเปตฺวา กมฺมฏฺานํ ทตฺวา ปพฺพาเชสิ.เตน ปน นิวตฺถปิโลติกขณฺฑํ ปสาเรตฺวา   โอโลเกนฺโต   ปริสฺสาวนกรณมตฺตมฺปิ   คยฺหุปคํ   กญฺจิ ปเทสํ   อทิสฺวา   กปาเลน   สทฺธึ   เอกิสฺสา   รุกฺขสาขาย  เปสิ. โส    ปพฺพชิตฺวา    ลทฺธูปสมฺปโท    พุทฺธานํ    อุปฺปนฺนลาภสกฺการํ ปริภุญฺชมาโน   มหคฺฆานิ   จีวรานิ  อจฺฉาเทตฺวา  วิจรนฺโต  ถูลสรีโร หุตฺวา   อุกฺกณฺิตฺวา   "กึ   เม   ชนสฺส   สทฺธาเทยฺยํ   นิวาเสตฺวา วิจรเณน,   อตฺตโน   ปิโลติกเมว   นิวาเสสฺสามีติ  ตํ  านํ  คนฺตฺวา ปิโลติกํ  คเหตฺวา "อหิริก นิลฺลชฺช  เอวรูปานํ วตฺถานํ อจฺฉาทนฏฺานํ ปหาย  อิมํ  ปิโลติกขณฺฑํ   นิวาเสตฺวา   กปาลหตฺโถ  ภิกฺขาย  จริตุ อิจฺฉสีติ ตํ อารมฺมณํ กตฺวา อตฺตนาว อตฺตานํ โอวทิ. โอวทนฺตสฺเสว ปนสฺส จิตฺตํ ปสีทิ.  โส  ตํ  ปิโลติกํ  ตตฺเถว ปฏิสาเมตฺวา นิวตฺติตฺวา วิหารเมว  คโต.  โส  กติปาหจฺจเยน  ปุน  อุกฺกณฺิตฺวา  ตเถว วตฺวา นิวตฺติ,  ปุนปิ  ตเถวาติ.  ตํ  เอวํ  อปราปรํ วิจรนฺตํ ทิสฺวา ภิกฺขู "กหํ อาวุโส  คจฺฉสีติ  ปุจฺฉนฺติ.  โส  "อาจริยสฺส  สนฺติกํ คจฺฉามาวุโสติ วตฺวา เอเตเนว  นีหาเรน  อตฺตโน  ปิโลติกขณฺฑเมว  อารมฺมณํ กตฺวา อตฺตานํ   นิเสเธตฺวา   กติปาเหเนว   อรหตฺตํ  ปาปุณิ.  ภิกฺขู  อาหํสุ "กึ   อาวุโส   น  อิทานิ  อาจริยสฺส  สนฺติกํ  คจฺฉสิ,  นนุ  อยํ  ตว วิจรณมคฺโคติ.   "อาวุโส  อาจริเยน  สทฺธึ  สํสคฺเค  สติ  คโตมฺหิ, อิทานิ ปน เม  ฉินฺโน ๑  สํสคฺโค, เตนสฺส สนฺติกํ น คจฺฉามีติ. ภิกฺขู ตถาคตสฺส   อาโรเจสุ   "ภนฺเต  ปิโลติกตฺเถโร  อญฺํ  พฺยากโรตีติ. "กิมาห   ภิกฺขเวติ.   "อิทนฺนาม  ภนฺเตติ.  ตํ  สุตฺวา  สตฺถา  "อาม ภิกฺขเว,  มม  ปุตฺโต,  สํสคฺเค  สติ,  อาจริยสฺส  สนฺติกํ คโต, อิทานิ ปนสฺส   สํสคฺโค  ฉินฺโน,   อตฺตนาว   อตฺตานํ  นิเสเธตฺวา  อรหตฺตํ ปตฺโตติ วตฺวา อิมา คาถา อภาสิ
	"หิรินิเสโธ ปุริโส        โกจิ โลกสฺมิ วิชฺชติ,           โย นิทฺทํ อปโพเธติ    อสฺโส ภทฺโร กสามิว;
	อสฺโส ยถา ภทฺโร กสานิวิฏฺโ                  อาตาปิโน สํเวคิโน ภวาถ;                  สทฺธาย สีเลน จ วีริเยน จ                  สมาธินา ธมฺมวินิจฺฉเยน จ                  สมฺปนฺนวิชฺชาจรณา ปฏิสฺสตา                  ปหสฺสถ ทุกฺขมิ ทํ อนปฺปกนฺติ.
	ตตฺถ   "อนฺโต ๒   อุปฺปนฺนํ   อกุสลวิตกฺกํ  หิริยา  นิเสเธตีติ
หิรินิเสโธ.  โกจิ  โลกสฺมินฺติ:  เอวรูโป  ปุคฺคโล ๓ ทุลฺลโภ โกจิเทว โลกสฺมึ  วิชฺชติ. โย  นิทฺทนฺติ:  โย  อปฺปมตฺโต  สมณธมฺมํ  กโรนฺโต อตฺตโน อุปฺปนฺนํ นิทฺทํ อปหรนฺโต พุชฺฌตีติ  อปโพเธติ.  กสามิวาติ: ยถา   ภทฺโร   อสฺโส   อตฺตนิ   ปตมานํ  กสํ  อปหรติ  อตฺตนิ  ปติตุ น เทติ; โย เอวํ นิทฺทํ อปโพเธติ, โส ทุลฺลโภติ อตฺโถ.
	ทุติยคาถาย   อยํ   สงฺเขปตฺโถ   "ภิกฺขเว  ยถา  ภทฺโร  อสฺโส
ปมาทมาคมฺม   กสาย   นิวิฏฺโ   `อหมฺปิ  นาม   กสาย   ปหโตติ อปรภาเค  อาตปฺปํ  กโรติ;  เอวํ  ตุมฺเหปิ  อาตาปิโน สํเวคิโน ภวถ; เอวํภูตา  โลกิยโลกุตฺตราย  ทุวิธาย  สทฺธาย จ  จตุปาริสุทฺธิสีเลน จ กายิกเจตสิกวิริเยน   จ  อฏฺสมาปตฺติสมาธินา   จ   การณาการณ- ชานนลกฺขเณน  จ  ธมฺมวินิจฺฉเยน  สมนฺนาคตา  หุตฺวา  ติสฺสนฺนํ วา อฏฺนฺนํ วา  วิชฺชานํ  ปญฺจทสนฺนญฺจ  จรณานํ  สมฺปตฺติยา  สมฺปนฺน- วิชฺชาจรณา   อุปฏฺิตสฺสติตาย   ปฏิสฺสตา   หุตฺวา   อิทํ   อนปฺปกํ วฏฺฏทุกฺขํ ปชหิสฺสถาติ.
	เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺติผลาทีนิ ปาปุณึสูติ.
ปิโลติกตฺเถรวตฺถุ.
***********
๑. สี. ยุ. ปจฺฉินฺโน. ๒. สี. ยุ. อตฺตโน. ๓. สี. ยุ. "ปุคฺคโลติ นตฺถิ.