๙.ปาปวคฺควณฺณนา
๑.จูเฬกสาฏกวตฺถ
๒.เสยฺยสกตฺเถรวตฺถ
๓.ลาชเทวธีตาวตฺถุ
๔.อนาถปิณฺฑิกวตฺถ
๕.อสญฺตปริกฺขารภิกฺขุวตฺถุ
๖.พิฬาลปทกเสฏฺิวตฺถุ
๗.มหาธนวาณิชวตฺถุ
๘.กุกฺกุฏมิตฺตวตฺถุ
๙.โกกสุนขลุทฺทกวตฺถุ
๑๐.มณิการกุลุปกติสฺสตฺเถรวตฺถุ
๑๑.ตโยชนวตฺถุ
๑๒.สุปฺปพุทฺธสกฺกวตฺถุ
๑๐.ทณฺฑวคฺควณฺณนา
๑.ฉพฺพคฺคิยภิกฺขุวตฺถุ
๒.ฉพฺพคฺคิยภิกฺขุวตฺถุ
๓.สมฺพหุลกุมารกวตฺถุ
๔.โกณฺฑธานตฺเถรวตฺถุ
๕.อุโปสถกมฺมวตฺถุ
๖.อชครเปตวตฺถุ
๗.มหาโมคฺคลฺลานตฺเถุรวตฺถุ
๘.พหุภณฺฑิกภิกฺขุวตฺถุ
๙.สนฺตติมหามตฺตวตฺถุ
๑๐.ปิโลติกตฺเถรวตฺถุ
๑๑.สุขสามเณรวตฺถุ
๑๑.ชราวคฺควณฺณนา
๑.วิสาขาย สหายิกายวตฺถุ
๒.สิริมาวตฺถุ
๓.อุตฺตรตฺเถรีวตฺถุ
๔.อธิมานิกภิกฺขุวตฺถุ
๕.รูปนนฺทตฺเถรีวตฺถุ
๖.มลฺลิกาเทวีวตฺถุ
๗.โลฬุทายิตฺเถรวตฺถุ
๘.ปมโพธิวตฺถุ
๙.มหาธนเสฏฺิปุตฺตวตฺถุ
 
๑๐. ทัณฑวคฺควณฺณนา
๘. พหุภณฺฑิกภิกฺขุวตฺถุ. (๑๑๔)

หน้า
๖๕
๘. พหุภณฺฑิกภิกฺขุวตฺถุ. (๑๑๔)
   
พหุภณฺฑิกํ ภิกฺขุอารพฺภ กเถสิ.
   
โส   ปพฺพชนฺโต  อตฺตโน  ปริเวณญฺจ  อคฺคิสาลญฺจ   ภณฺฑคพฺภญฺจ
กาเรตฺวา    สพฺพํปิ    ภณฺฑคพฺภํ   สปฺปิเตลาทีหิ   ปูเรตฺวา   ปพฺพชิ.
ปพฺพชิตฺวา   จ   ปน   อตฺตโน   ทาเส   ปกฺโกสาเปตฺวา   ยถารุจิตํ
อาหารํ  ปจาเปตฺวา  ภุญฺชิพหุภณฺโฑ  จ  พหุปริกฺขาโร  จ  อโหสิ;
รตฺตึ   อญฺํ   นิวาสนปารุปนํ   โหติ,   ทิวา   อญฺํวิหารปจฺจนฺเต
วสติตสฺเส กทิวสํ  จีวรปจฺจตฺถรณานิ  สุกฺขาเปนฺตสฺส  เสนาสนจาริกํ
อาหิณฺฑนฺตา    ภิกฺขู    ปสฺสิตฺวา   "กสฺสิมานิ  อาวุโสติ  ปุจฺฉิตฺวา,
"มยฺหนฺติ   วุตฺเต   "อาวุโส   ภควตา   ตีณิ   จีวรานิ  อนุญฺาตานิ,
ตฺวํ      เอวํ   อปฺปิจฺฉสฺส   พุทฺธสฺส   สาสเน   ปพฺพชิตฺวา   เอวํ
พหุปริกฺขาโร   ชาโตติ  ตํ  สตฺถุ  สนฺติกํ  เนตฺวา  "ภนฺเต  อยํ  ภิกฺขุ
อติพหุภณฺโฑติ   อาโรเจสุ.   สตฺถา   "สจฺจํ   กิร   [ตฺวํ]   ภิกฺขูติ
ปุจฺฉิตฺวา,   "สจฺจํ  ภนฺเตติ  วุตฺเต,  "กสฺมา  ปน  ตฺวํ  ภิกฺขุมยา
อปฺปิจฺฉตาย   ธมฺเม   เทสิเตเอวํ  พหุภณฺโฑ  ชาโตติ  อาหโส
ตาวตฺตเกเนว   กุปิโต   "อิมินาทานิ  นีหาเรน  จริสฺสามีติ  ปารุปนํ
ฉฑฺเฑตฺวา    ปริสมชฺเฌ    เอกจีวโร   อฏฺาสิ.   อถ   นํ   สตฺถา
อุปตฺถมฺภยมาโน   "นนุ   ตฺวํ   ภิกฺขุ   ปุพฺเพ   หิโรตฺตปฺปํ   คเวสโก
ทกรกฺขสกาเลปิ  หิโรตฺตปฺปํ   คเวสมาโน   ทฺวาทส  วสฺสานิ  วิหาสิ;
กสฺมา  อิทานิ  เอวํ  ครุเก  พุทฺธสาสเน  ปพฺพชิตฺวา  จตุปฺปริสมชฺเฌ
ปารุปนํ   ฉฑฺเฑตฺวา   หิโรตฺตปฺปํ   ปหาย   ิโตติโส  สตฺถุ  วจนํ
สุตฺวา   หิโรตฺตปฺปํ   ปจฺจุปฏฺาเปตฺวา   ตํ  จีวรํ  ปารุปิตฺวา  สตฺถารํ
วนฺทิตฺวา   เอกมนฺตํ   นิสีทิ.   ภิกฺขู   ตสฺส   อตฺถสฺส   อาวิภาวนตฺถํ
ภควนฺตํ ยาจึสุ. อถ ภควา อตีตํ อาหริตฺวา กเถสิ:
   
ปฏิสนฺธึ คณฺหิตสฺส นามคหณทิวเส มหิสฺสาสกุมาโรติสฺส นามํ
กรึสุ.   ตสฺส   กนิฏฺภาตา  จนฺทกุมาโร  นาม  อโหสิเตสํ  มาตริ
กาลกตาย   ราชา   อญฺํ   อคฺคมเหสิฏฺาเน   เปสิ.   สาปิ  ปุตฺตํ
วิชายิ.   "สุริยกุมาโรติสฺส   นามํ   กรึสุตํ  ทิสฺวา  ราชา  ตุฏฺโ
"ปุตฺตสฺส   เต   วรํ   ทมฺมีติ  อาหสาปิ  โข  เทวี  "อิจฺฉิตกาเล
คณฺหิสฺสามีติ  วตฺวา  ปุตฺตสฺส   วยปฺปตฺตกาเล  ราชานํ  อาห  "เทว
มยฺหํ  ปุตฺตสฺส  ชาตกาเล  วโร  ทินฺโนปุตฺตสฺส  เม  รชฺชํ  เทหีติ.
ราชา   "มม   เทฺว   ปุตฺตา   อคฺคิกฺขนฺธา   วิย  ชลนฺตา  วิจรนฺติ,
น    สกฺกา    ตสฺส   รชฺชํ   ทาตุนฺติ   ปฏิกฺขิปิตฺวาปิ   ตํ   ปุนปฺปุนํ
ยาจมานเมว  ทิสฺวา  "อยํ  เม  ปุตฺตานํ  อนตฺถมฺปิ  กเรยฺยาติ  ปุตฺเต
ปกฺโกสาเปตฺวา   "ตาตา  อหํ  สุริยกุมารสฺส  ชาตกาเล  วรํ  อทาสึ,
อิทานิ   ตสฺส  มาตา  รชฺชํ  ยาจติอหนฺตสฺส    ทาตุกาโมตสฺส
มาตา   ตุมฺหากํ  อนตฺถมฺปิ  กเรยฺยคจฺฉถ  ตุมฺเห  อรญฺเ  วสิตฺวา
มมจฺจเยนาคนฺตฺวา   รชฺชํ   คณฺเหยฺยาถาติ   อุยฺโยเชสิ.   เต   ปิตรํ
วนฺทิตฺวา   ปาสาทา   โอตรนฺเต   ราชงฺคเณ   กีฬมาโน  สุริยกุมาโร
ทิสฺวา   ตํ   การณํ   ตฺวา  เตหิ  สทฺธึเยว  นิกฺขมิเตสํ  หิมวนฺตํ
ปวิฏฺกาเล    โพธิสตฺโต   มคฺคา   โอกฺกมฺม   อญฺตรสฺมึ   รุกฺขมูเล
นิสีทิตฺวา   สุริยกุมารํ  อาห  "ตาต  เอตํ  สรํ  คนฺตฺวา  นหาตฺวา  จ
ปิวิตฺวา   จ   อมฺหากํปิ   ปทุมินิปตฺเตหิ   อุทกํ   อาหราติโส  ปน
สโร   เวสฺสวณสฺส  สนฺติกา  เอเกน  ทกรกฺขเสน   ลทฺโธ  โหติ.
เวสฺสวโณ      ตํ   อาห   "เปตฺวา  เทวธมฺมชานนเกเยว  อญฺเ
อิมํ   สรํ   โอตรนฺติ,   เต  ขาทิตุ  ลภสีติตโต  ปฏฺาย  โส  ตํ
สรํ    โอติณฺโณติณฺเณ    เทวธมฺเม   ปุจฺฉิตฺวา   อชานนฺเต   ขาทติ.
สุริยกุมาโรปิ   ตํ   สรํ   อวีมํสิตฺวาว  โอตริเตน    "เทวธมฺเม
ชานาสีติ  ปุจฺฉิโต   "เทวธมฺมา  นาม  จนฺทิมสุริยาติ  อาหอถ  นํ
"ตฺวํ   เทวธมฺเม   น   ชานาสีติ  อุทกํ  ปเวเสตฺวา  อตฺตโน  ภวเน
เปสิ.   โพธิสตฺโตปิ   ตํ   จิรายนฺตํ   ทิสฺวา   จนฺทกุมารํ  เปเสสิ.
โสปิ  เตน  "เทวธมฺเม  ชานาสีติ  ปุจฺฉิโต  "เทวธมฺมา  นาม จตสฺโส
ทิสาติ   อาห.   ทกรกฺขโส  ตมฺปิ  อุทกํ  ปเวเสตฺวา  ตเถว  เปสิ.
โพธิสตฺโตตสฺมึปิ จิรายนฺเต, "อนฺตราเยน  ภวิตพฺพนฺติ  สยํ คนฺตฺวา
ทฺวินฺนํปิ  โอตรณปทํ   ทิสฺวา   "อยํ  สโร  รกฺขสปริคฺคหิโตติ  ตฺวา
ขคฺคํ   สนฺนยฺหิตฺวา   ธนุ  คเหตฺวา  อฏฺาสิรกฺขโส  ตํ  อโนตรนฺตํ
ทิสฺวา    วนกมฺมิกปุริสเวเสนาคนฺตฺวา    อาห    "โภ    ปุริส   ตฺวํ
มคฺคกิลนฺโต   กสฺมา   อิมํ  สรํ  โอตริตฺวา  นหาตฺวา  จ  ปิวิตฺวา  จ
ภิสมุฬาเล  ขาทิตฺวา  ปุปฺผานิ   ปิลนฺธิตฺวา  น  คจฺฉสีติโพธิสตฺโต
ตํ   ทิสฺวาว   "เอโส  ยกฺโขติ  ตฺวา  "ตยา  เม  ภาตโร  คหิตาติ
อาห.   "อาม   มยา   คหิตาติ.   "กึการณาติ.   "อหํ   อิมํ   สรํ
โอติณฺเณ  ลภามีติ,  "กึ  ปน  สพฺเพว  ลภสีติ. "เทวธมฺเม  ชานนเก
เปตฺวา  อวเสเส  ลภามีติ.  "อตฺถิ  ปน  เต  เทวธมฺเมหิ  อตฺโถติ.
"อาม   อตฺถีติ.   "อหํ  กเถสฺสามีติ.  "เตนหิ  กเถหีติ.  "น  สกฺกา
กิลิฏฺคตฺเตน    กเถตุนฺติ.   ยกฺโข   โพธิสตฺตํ   นหาเปตฺวา   ปานียํ
ปาเยตฺวา  อลงฺกริตฺวา  อลงฺกตมณฺฑปมชฺเฌ   ปลฺลงฺกํ   อาโรเปตฺวา
สยมสฺส  ปาทมูเล  นิสีทิ.   อถ  นํ  โพธิสตฺโต  "สกฺกจฺจํ  สุณาหีติ
วตฺวา อิมํ คาถมาห
   
         "หิริโอตฺตปฺปสมฺปนฺนา     สุกฺกธมฺมสมาหิตา
          สนฺโต สปฺปุริสา โลเก    `เทวธมฺมาติ วุจฺจเรติ.
   
"ปณฺฑิต   อหนฺเต   ปสนฺโน   เอกํ   ภาตรํ  ทมฺมิกตรํ  อาเนมีติ.
"กนิฏฺํ   อาเนหีติ.   "ปณฺฑิต   ตฺวํ  เกวลํ  เทวธมฺเม  ชานาสิเยว,
  ปน  เตสุ  วตฺตสีติ.  "กึการณาติ.  "ยสฺมา  เชฏฺํ เปตฺวา กนิฏฺํ
อาหราเปตฺวา    เชฏฺาปจายิกกมฺมํ      กโรสีติ.  "เทวธมฺเม
อหํ  ยกฺข  ชานามิเตสุ    วตฺตามิมยํ  หิ  เอตํ  นิสฺสาย  อิมํ
อรญฺํ   ปวิฏฺา,   เอตสฺส   หิ   อตฺถาย   อมฺหากํ   ปิตรํ  เอตสฺส
มาตา   รชฺชํ   ยาจิ,   อมฺหากมฺปน  ปิตา  ตํ  วรํ  อทตฺวา  อมฺหากํ
อนุรกฺขณตฺถาย    อรญฺวาสํ   อนุชานิ,   โส   กุมาโร   อนิวตฺติตฺวา
อมฺเหหิ   สทฺธึ   อาคโต;  `ตํ  อรญฺเ  เอโก  ยกฺโข  ขาทตีติ 
วุตฺเตปิ,       โกจิ   สทฺทหิสฺสติ;   เตนาหํ   ครหภยภีโต   ตเมว
อาหราเปมีติ.  ยกฺโข โพธิสตฺตสฺส  ปสีทิตฺวา  "สาธุ  ปณฺฑิต  ตฺวเมว
เทวธมฺเม  ชานาสิ, เทวธมฺเมสุ วตฺตสีติ เทฺวปิ ภาตโร อาเนตฺวา
อทาสิ.   อถ   นํ  โพธิสตฺตสฺส  ยกฺขภาเว  อาทีนวํ  กเถตฺวา  ปญฺจสุ
สีเลสุ   ปติฏฺาเปสิ.   โส   เตน   สุสํวิหิตารกฺโข   ตสฺมึ   อรญฺเ
วสิตฺวา,   ปิตริ   กาลกเตยกฺขํ  อาทาย  พาราณสึ  คนฺตฺวา  รชฺชํ
คเหตฺวา จนฺทกุมารสฺส  อุปรชฺชํ  ทตฺวา  สุริยกุมารสฺส  เสนาปติฏฺานํ
ทตฺวา   ยกฺขสฺส   รมณีเย   าเน   อายตนํ  กาเรตฺวายถา  โส
ลาภคฺคปฺปตฺโต โหติ; ตถา อกาสิ.
   
โส    ทกรกฺขโส   พหุภณฺฑิกภิกฺขุ   อโหสิ,   สุริยกุมาโร   อานนฺโท,
จนฺทกุมาโร   สารีปุตฺโต,   มหิสฺสาสกุมาโร  อหเมวาติเอวํ  สตฺถา
ชาตกํ   กเถตฺวา   "เอวํ  ตฺวํ  ภิกฺขุ  ปุพฺเพ  เทวธมฺเม  คเวสมาโน
หิโรตฺตปฺปสมฺปนฺโน     วิจริตฺวา    อิทานิ    จตุปฺปริสมชฺเฌ    อิมินา
นีหาเรน  ตฺวา  มม  ปุรโต `อปฺปิจฺโฉมฺหีติ วทนฺโต  อยุตฺตํ  อกาสิ;
  หิ สาฏกปฏิกฺเขปาทิมตฺเตน  สมโณ  นาม  โหตีติ วตฺวา  อนุสนฺธึ
ฆเฏตฺวา ธมฺมํ เทเสนฺโต อิมํ คาถม าห
     
" นคฺคจริยา, ชฏา, ปงฺกา,
 นานาสกา ตณฺฑิลสายิกา วา
 รโชชลฺลํ อุกฺกุฏิกปฺปธานํ
 โสเธนฺติ มจฺจํ อวิติณฺณกงฺขนฺติ.

ตณฺฑิลสายิกาติ:   ภูมิสยนํ.   รโชชลฺลนฺติ:   กทฺทมเลปนากาเรน 
สรีเร  สนฺนิจิตรโชอุกฺกุฏิกปฺปธานนฺติอุกฺกุฏิกภาเวน  อารทฺธวิริยํ.
อิทํ   วุตฺตํ   โหติ   "โย  หิ  มจฺโจ  `เอวํ  อหํ  โลกนิสฺสรณสงฺขาตํ
สุทฺธึ   ปาปุณิสฺสามีติ   อิเมสุ    นคฺคจริยาทีสุ   ยงฺกิญฺจิ   สมาทาย
วตฺเตยฺย,   โส   เกวลํ   มิจฺฉาทสฺสนญฺเจว   วฑฺเฒยฺย  กิลมถสฺส 
ภาคี   อสฺส;      หิ  เอตานิ  สุสมาทินฺนานิ  อฏฺวตฺถุกาย  กงฺขาย
อวิติณฺณภาเวน อวิติณฺณกงฺขํ มจฺจํ โสเธนฺตีติ.
   
************

๑. สี. ยุ. นามกรณทิวเส.
๒. สี. ยุ. มหึสกกุมาโร.
๓. ยุ. อุทกรกฺขเสน.
๔. ขุ. ชา. เอก. ๒๗/๓.
๕. สี. ยุ. อานาเปนฺโต.
๖. สี. ยุ. ขาทีติ. 
๗. เตสูติ ยุตฺตตรํ.
๘. สี. ยุ....ลิมฺปนา.


  เลือกเรื่องที่ต้องการ