ปัญหาและเฉลย
วิชาพุทธานุพุทธประวัติ ธรรมศึกษาชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันศุกร์ ที่ ๑๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔
เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๔.๕๐ น.




คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วฝนลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. การตรวจดูอันยิ่งใหญ่ก่อนเสด็จอุบัติเป็นมนุษย์ของพระมหาสัตว์
ตรงกับข้อใด ?
  ก. ปัญจโกลาหล ข. ปัญจขันธ์
  ค. ปัญจมหาบริจาค ง. ปัญจมหาวิโลกนะ
 
๒. พระนามใด มีความหมายว่า พระผู้มีฉัพพรรณรังสีแผ่ซ่านออก
จากพระวรกาย ?
  ก. พระสิทธัตถะ ข. พระอังคีรส
  ค. พระโคดม ง. พระชินสีห์
 
๓. ใครมิใช่สหชาติกับเจ้าชายสิทธัตถะ ?
  ก. อานนท์ ข. อุบาลี
  ค. กาฬุทายี ง. พิมพา
 
๔. พระวาจาว่า เราเป็นผู้เลิศ เป็นผู้เจริญ เป็นผู้ประเสริฐสุดในโลก
เรียกว่าอะไร ?
  ก. สัจจวาจา ข. มธุรวาจา
  ค. ปิยวาจา ง. อาสภิวาจา
 
๕. ต้นไม้ที่พระพุทธเจ้าประทับนั่งในวันตรัสรู้ ชื่อว่าอะไร ?
  ก. อัสสัตถพฤกษ์ ข. ราชายตนพฤกษ์
  ค. อชปาลนิโครธ ง. มุจจลินท์
 
๖. ข้อปฏิบัติทางสายกลาง หมายถึงอะไร ?
  ก. อริยสัจ ๔ ข. โพชฌงค์ ๗
  ค. มรรค ๘ ง. อนุปุพพวิหาร ๙
 
๗. ใครเป็นผู้ถวายผ้าสิงคิวรรณ ?
  ก. ตปุสสะ ข. ปุกกุสะ
  ค. ภัลลิกะ ง. จุนทะ
 
๘. ในปฐมยาม พระพุทธเจ้าทรงบรรลุธรรมอะไร ?
  ก. ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ข. จุตูปปาตญาณ
  ค. อาสวักขยญาณ ง. ทศพลญาณ
 
๙. พระพุทธเจ้าทรงเห็นสัตว์ทั้งหลายผู้จุติและเกิด ด้วยญาณอะไร ?
  ก. กัมมสกตาญาณ ข. จุตูปปาตญาณ
  ค. อาสวักขยญาณ ง. ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ
 
๑๐. โดยธรรมาธิษฐาน พระยามารคืออะไร ?
  ก. กามตัณหา ข. กามราคะ
  ค. วัตถุกาม ง. กิเลสกาม
 
๑๑. ข้อใด ไม่ใช่บารมี ๑๐ ที่พระพุทธเจ้าใช้ต่อสู้กับกิเลสมาร ?
  ก. ทาน ข. ศีล
  ค. สมาธิ ง. ปัญญา
 
๑๒. วิชชา ๓ ที่พระมหาบุรุษบรรลุนั้น ข้อที่ ๓ คืออะไร ?
  ก. ระลึกชาติของตนเองได้ ข. ทำกิเลสาสวะให้สิ้น
  ค. ระลึกชาติของสรรพสัตว์ ง. ได้ทิพยจักษุ
 
๑๓. พุทธอุทานว่า ธรรมทั้งหลาย ปรากฏแก่พราหมณ์ผู้เพียรเพ่งอยู่
ธรรมทั้งหลาย หมายถึงอะไร ?
  ก. อริยสัจ ๔ ข. โพชฌงค์ ๗
  ค. มรรค ๘ ง. อนุปุพพวิหาร ๙
 
๑๔. พระพุทธเจ้าประดิษฐานพระพุทธศาสนา ครั้งแรกที่ไหน ?
  ก. แคว้นกาสี ข. แคว้นวัชชี
  ค. แคว้นมัลละ ง. แคว้นมคธ
 
๑๕. คำสอนที่เป็นหลักการของพระพุทธศาสนา คือข้อใด ?
  ก. เว้นข้อห้าม ข. ทำตามพุทธานุญาต
  ค. ความไม่เบียดเบียน ง. โอวาทปาฏิโมกข์
 
๑๖. พระพุทธเจ้าตรัสชมเมืองใดว่า ปลูกสร้างได้เป็นระเบียบ ?
  ก. ปาฏลีบุตร ข. สาวัตถี
  ค. พาราณสี ง. กุสินารา
 
๑๗. อนุปุพพีกถาและอริยสัจ ๔ ทรงแสดงแก่ใคร ?
  ก. ปัญจวัคคีย์ ข. ยสกุลบุตร
  ค. ชฎิล ๓ พี่น้อง ง. พระสารีบุตร
 
๑๘. ที่บ้านภัณฑุคามพระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมข้อใดมาก ?
  ก. ไตรลักษณ์ ข. ไตรสิกขา
  ค. ไตรรัตน์ ง. ไตรภูมิ
 
๑๙. ข้อใด เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในคราวเสด็จกรุงกบิลพัสดุ์ ?
  ก. ฝนโบกขรพรรษตก ข. แสดงธรรมโปรดพระมารดา
  ค. กาฬุทายีอำมาตย์บวช ง. พระเจ้าพิมพิสารเข้าเฝ้า
 
๒๐. สาลวโนทยาน เป็นสถานที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงอะไร ?
  ก. ปฐมเทศนา ข. ยมกปาฏิหาริย์
  ค. ปัจฉิมโอวาท ง. โอวาทปาฏิโมกข์
 
๒๑. เรื่องที่กล่าวถึงการรักษากายวาจาให้เรียบร้อย ชื่อว่าอะไร ?
  ก. ทานกถา ข. สีลกถา
  ค. สัคคกถา ง. กามาทีนวกถา
 
๒๒. ข้อใด เรียกว่าปฏิปุจฉาพยากรณ์ ?
  ก. ทรงย้อนถามแล้วจึง
แก้ปัญหา
ข. ทรงแยกปัญหาแก้ทีละข้อ
  ค. ทรงแก้ปัญหานั้นโดย
ส่วนเดียว
ง. ทรงระงับไม่แก้ปัญหานั้น
 
๒๓. การนึกถึง ชรา พยาธิและมรณะ เป็นเหตุให้บรรเทาอะไร ?
  ก. อกุศลวิตก ๓ ข. ความเมา ๓
  ค. ตัณหา ๓ ง. อกุศลมูล ๓
 
๒๔. ตามลัทธิพราหมณ์ เชื่อว่าผู้ไม่มีบุตร จะมีคติเป็นอย่างไร ?
  ก. ตายแล้วสูญ ข. ตายแล้วตกนรก
  ค. ตายแล้วเกิดในสุคติ ง. มีคติไม่แน่นอน
 
๒๕. บุคคลใด จัดเป็นทิศเบื้องหน้า ?
  ก. บิดา มารดา ข. ครู อาจารย์
  ค. บุตร ภรรยา ง. มิตร สหาย
 
๒๖. หัวข้อธรรมที่พระสารีบุตรสนทนากับพระปุณณมันตานีบุตร
ที่เมืองสาวัตถี ว่าด้วยเรื่องอะไร ?
  ก. ขันธ์ ๕ ข. อินทรีย์ ๕
  ค. วิสุทธิ ๗ ง. มรรค ๘
 
๒๗. พระนางปชาบดีโคตมี อุปสมบทเป็นภิกษุณีด้วยวิธีใด ?
  ก. ญัตติจตุตถกรรม ข. รับครุธรรม ๘
  ค. ติสรณคมนูปสัมปทา ง. รับโอวาท ๓
 
๒๘. ใครได้รับการอุปสมบทเพราะอานิสงส์ของการถวายข้าวเพียงทัพพี
เดียว ?
  ก. พระราธะ ข. พระพาหิยะ
  ค. พระวักกลิ ง. พระพากุละ
 
๒๙. บริวารมากเพราะน้ำใจมี เป็นคุณสมบัติของพระสาวกรูปใด ?
  ก. พระอัญญาโกณฑัญญะ ข. พระอานนท์
  ค. พระอุรุเวลกัสสปะ ง. พระสารีบุตร
 
๓๐. เพื่อนดีมีหนึ่งถึงจะน้อย ดีกว่าร้อยเพื่อนคิดริษยา คือใคร ?
  ก. ตปุสสะ ภัลลิกะ ข. ภัททิยะ อนุรุทธะ
  ค. อัสสชิ อุปติสสะ ง. อุปติสสะ โกลิตะ
 
๓๑. โกลิตปริพาชกฟังธรรมจากใคร จึงได้ดวงตาเห็นธรรม ?
  ก. พระพุทธเจ้า ข. พระอัสสชิ
  ค. อุปติสสปริพาชก ง. ทีฆนขปริพาชก
 
๓๒. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องพระสาวกรูปใดว่า มีธรรมเป็นเครื่องอยู่
เสมอด้วยพระองค์ ?
  ก. พระอัญญาโกณฑัญญะ ข. พระอานนท์
  ค. พระมหากัสสปะ ง. พระอุบาลี
 
๓๓. พระสาวกรูปใด ได้รับเอตทัคคะทำตระกูลให้เลื่อมใส ?
  ก. พระกาฬุทายี ข. พระโสภิตะ
  ค. พระพากุละ ง. พระรัฐบาล
 
๓๔. พระสาวกคู่ใด สนทนาเรื่องการตายของพระขีณาสพ ?
  ก. พระอัสสชิ พระอนุรุทธะ ข. พระอานนท์ พระอุบาลี
  ค. พระสารีบุตร พระยมกะ ง. พระยสะ พระโมคคัลลานะ
 
๓๕. ปิงคิยมาณพ ไม่หลุดพ้นจากอาสวกิเลสในขณะฟังธรรม เพราะเหตุใด ?
  ก. คิดถึงการงาน ข. คิดถึงคนรัก
  ค. คิดถึงอาจารย์ ง. คิดสงสัยในธรรม
 
๓๖. โลกมีอะไรผูกพันไว้ พระพุทธเจ้าตรัสตอบอย่างไร ?
  ก. ความเพลิดเพลิน ข. ความทะยานอยาก
  ค. ความยินดีในกาม ง. ความไม่รู้อริยสัจ
 
๓๗. พระเทวทัตไม่ได้บรรลุมรรคผล เพราะสาเหตุใด ?
  ก. ถือตัวว่าเป็นกษัตริย์ ข. ถูกลาภสักการะครอบงำ
  ค. ไม่ได้บวชด้วยศรัทธา ง. มีปัญญาด้อยกว่าคนอื่น
 
๓๘. พระอานนท์ได้บรรลุโสดาปัตติผล เพราะฟังธรรมจากใคร ?
  ก. พระอัญญาโกณฑัญญะ ข. พระสารีบุตร
  ค. พระปุณณมันตานีบุตร ง. พระอัสสชิ
 
๓๙. มหาสันนิบาตแห่งพระอริยสาวก เป็นเหตุให้เกิดอะไร ?
  ก. ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ข. อนัตตลักขณสูตร
  ค. อาทิตตปริยายสูตร ง. โอวาทปาฏิโมกข์
 
๔๐. ตัณหักขยธรรม ธรรมเป็นที่สิ้นไปแห่งตัณหา ตรัสที่ไหน ?
  ก. ถ้ำสุกรขาตา ข. อิสิปตนมฤคทายวัน
  ค. วัดเวฬุวัน ง. กัลลวาลมุตตคาม
 
๔๑. มหาปเทส ๔ พระพุทธเจ้าทรงแสดง ณ สถานที่ใด ?
  ก. อานันทเจดีย์ ข. ปาวาลเจดีย์
  ค. อจลเจดีย์ ง. ปาสาณเจดีย์
 
๔๒. สังเวชนียสถานทั้ง ๔ แห่ง จัดเป็นเจดีย์ประเภทใด ?
  ก. ธาตุเจดีย์ ข. บริโภคเจดีย์
  ค. ธรรมเจดีย์ ง. อุทเทสิกเจดีย์
 
๔๓. อุทเทสิกเจดีย์ หมายถึงข้อใด ?
  ก. พระพุทธรูป ข. พระบรมสารีริกธาตุ
  ค. พระพุทธบริขาร ง. พระไตรปิฏก
 
๔๔. สถานที่ทรงพิจารณาอภิธัมมปิฎก ซึ่งเทวดานิรมิต เรียกว่าอะไร ?
  ก. อนิมิสเจดีย์ ข. รัตนฆรเจดีย์
  ค. รัตนจงกรมเจดีย์ ง. บริโภคเจดีย์
 
๔๕. ธรรมและวินัยที่เราแสดงแล้ว จักเป็นศาสดาแห่งท่านทั้งหลาย
พระศาสดาตรัสแก่ใคร ?
  ก. พระอนุรุทธะ ข. พระมหากัสสปะ
  ค. พระอุบาลี ง. พระอานนท์
 
๔๖. พระพุทธโอวาททั้งปวงที่ทรงประทานแล้ว ประมวลลงเป็นหนึ่ง
เดียว คืออะไร ?
  ก. ความไม่ประมาท ข. ทางสายกลาง
  ค. ดวงตาเห็นธรรม ง. ความกตัญญู
 
๔๗. ผิวกายพระตถาคต ผ่องใสยิ่งนักในกาลใด ?
  ก. วันประสูติ ข. วันแสดงปฐมเทศนา
  ค. วันแสดงยมกปาฏิหาริย์ ง. วันตรัสรู้และปรินิพพาน
 
๔๘. สังคายนาครั้งใด มีการจารึกคำสอนลงในใบลาน ?
  ก. ครั้งที่ ๒ ข. ครั้งที่ ๓
  ค. ครั้งที่ ๔ ง. ครั้งที่ ๕
 
๔๙. ใครเป็นอัครศาสนูปภัมภก คราวทำตติยสังคายนา ?
  ก. พระเจ้าอชาตศัตรู ข. พระเจ้าอโศกมหาราช
  ค. พระเจ้ากาลาโศกราช ง. พระเจ้าเทวานัมปิยติสสะ
 
๕๐. อันตรธานใด เป็นชั้นแรกแห่งความเสื่อมในพระพุทธศาสนา ?
  ก. ปริยัติอันตรธาน ข. ปฏิบัติอันตรธาน
  ค. ปฏิเวธอันตรธาน ง. ลิงคอันตรธาน
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๔. หน้า ๒๙๒-๓๐๒.
         

ข้อสอบสนามหลวง