ปัญหาและเฉลย
วิชาพุทธานุพุทธประวัติ ธรรมศึกษาชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันพุธ ที่ ๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๗
เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๔.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. หนังสือปฐมสมโพธิ เป็นตำรามุ่งทางใด ?
  ก. ตำนาน ข. อภินิหาร
  ค. ธรรมปฏิบัติ ง. วิจารณ์
 
๒. การอนุเคราะห์สรรพสัตว์ให้พ้นจากทุกข์ เป็นคุณสัมปทาข้อใด ?
  ก. เหตุสัมปทา ข. ผลสัมปทา
  ค. เจตนาสัมปทา ง. สัตตูปการสัมปทา
 
๓. ข้อใด กล่าวถูกต้องเกี่ยวกับกรุงกบิลพัสดุ์ ?
  ก. เดิมเป็นสถานที่อยู่ของ
กบิลดาบส		 ข. เมืองที่พระเจ้าสุทโธทนะ
ให้สร้างขึ้น
  ค. เมืองเดิมที่พระเจ้าโอกกาก-
ราชครอบครอง		 ง. เมืองที่พระเจ้าโอกกากราช
สร้างให้พระโอรส
 
๔. พระมหาบุรุษทรงหาอุบายแก้ความเมา ๓ ประการ ด้วยวิธีใด ?
  ก. ศึกษายิงธนู ข. อยู่ในปราสาท ๓ ฤดู
  ค. ออกบรรพชา ง. เสด็จออกประพาสป่า
 
๕. ข้อใด เป็นการบำเพ็ญทุกรกิริยาวาระสุดท้าย ?
  ก. กดพระตาลุด้วยพระชิวหา ข. กดพระทนต์ด้วยพระทนต์
  ค. กลั้นลมอัสสาสะปัสสาสะ ง. อดพระกระยาหาร
 
๖. พระองค์ทรงเห็นสัตว์ทั้งหลายผู้จุติและเกิด ด้วยญาณอะไร ?
  ก. กัมมสกตาญาณ ข. จุตูปปาตญาณ
  ค. อาสวักขยญาณ ง. ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ
 
๗. ขณะเสวยวิมุตติสุขที่รัตนฆรเจดีย์ พระพุทธเจ้าทรงพิจารณาอะไร?
  ก. พระสูตร ข. พระวินัย
  ค. พระอภิธรรม ง. เวไนยสัตว์
 
๘. ตปุสสะและภัลลิกะ ถึงพระพุทธ พระธรรมเป็นที่พึ่งที่ไหน ?
  ก. มุจจลินท์ ข. ศรีมหาโพธิ์
  ค. อชปาลนิโครธ ง. ราชายตนะ
 
๙. คนเช่นไร มีปัญญาเปรียบด้วยบัวเสมอน้ำ ซึ่งจะบานในวันรุ่งขึ้น ?
  ก. อุคฆติตัญญู ข. วิปจิตัญญู
  ค. เนยยะ ง. ปทปรมะ
 
๑๐. ทางสายกลางอันจะนำไปสู่การตรัสรู้ของพระองค์ได้ คืออะไร ?
  ก. อริยสัจ ๔ ข. โลกธรรม ๘
  ค. วิสุทธิ ๗ ง. มรรคมีองค์ ๘
 
๑๑. ใครออกบวช เพราะเชื่อมั่นในวิชาการทำนายทายทัก ?
  ก. พระวังคีสะ ข. พระมหากัสสปะ
  ค. พระอัญญาโกณฑัญญะ ง. พระยสกุลบุตร
 
๑๒. ปัญจวัคคีย์ละทิ้งพระพุทธองค์ไป เพราะสาเหตุใด ?
  ก. ต้องการให้อยู่อย่างสงบ ข. เสื่อมศรัทธาที่เลิกทุกรกิริยา
  ค. แสวงหาที่สงัดวิเวกกว่า ง. ไม่ทนต่อการเฝ้าปรนนิบัติ
 
๑๓. ใครบรรลุพระอรหัตผล เพราะได้ฟังอนัตตลักขณสูตร ?
  ก. พระภัททิยะ ข. พระอานนท์
  ค. พระกิมพิละ ง. พระอนุรุทธะ
 
๑๔. เมื่อพระพุทธองค์ตรัสบอกการบรรลุอมตธรรมแก่ปัญจวัคคีย์
พวกเขาคิดอย่างไร ?
  ก. วางเฉย ข. ลังเลใจ
  ค. คัดค้าน ง. ไม่คัดค้าน
 
๑๕. เรื่องไตรลักษณ์ที่ทรงแสดงแก่พระปัญจวัคคีย์ อยู่ในพระสูตรใด ?
  ก. อัคคัปปสาทสูตร ข. อาทิตตปริยายสูตร
  ค. ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ง. อนัตตลักขณสูตร
 
๑๖. เหตุใด พระพุทธเจ้าทรงประกาศพระศาสนาในแคว้นมคธก่อน ?
  ก. เพราะเป็นเมืองเจริญ ข. เพราะมีเจ้าลัทธิอยู่มาก
  ค. เพราะชาวมคธนิมนต์ ง. เพราะเป็นทางผ่านพอดี
 
๑๗. พระพุทธเจ้าทรงอาศัยคนกลุ่มใด จึงประกาศพระศาสนาได้เร็ว ?
  ก. นักบวช ข. เศรษฐีคหบดี
  ค. สามัญชน ง. กษัตริย์และเจ้าลัทธิ
 
๑๘. ยสกุลบุตร พบพระพุทธเจ้ากำลังอยู่ในพระอิริยาบถใด ?
  ก. ประทับนั่ง ข. เสด็จจงกรม
  ค. ประทับยืน ง. ทรงบรรทม
 
๑๙. ใครอุปสมบทด้วยวิธีเอหิภิกขุอุปสัมปทา ขณะยังเป็นปุถุชน ?
  ก. พระอัญญาโกณฑัญญะ ข. พระอัสสชิ
  ค. พระอุรุเวลกัสสปะ ง. พระวัปปะ
 
๒๐. ปฐมอุบาสิกาในพระพุทธศาสนา คือใคร ?
  ก. มารดาและภรรยาเก่า
พระยสะ		 ข. พี่สาวและภรรยาเก่า
พระยสะ
  ค. มารดาและบิดาของ
พระยสะ		 ง. ภรรยาและเพื่อนของ
พระยสะ
 
๒๑. ข้อใด เป็นอุปสรรคสำคัญของเหล่าพระสาวก ที่พระศาสดาทรง
ส่งไปประกาศพระศาสนาในยุคแรก ?
  ก. มีเจ้าลัทธิต่อต้าน ข. บิณฑบาตไม่พอฉัน
  ค. ทางสัญจรลำบาก ง. ให้อุปสมบทเองไม่ได้
 
๒๒. พระภัททวัคคีย์ได้ดวงตาเห็นธรรม เพราะฟังธรรมอะไร ?
  ก. อนุปุพพีกถากับอริยสัจ ข. เวทนาปริคคหสูตร
  ค. อาทิตตปริยายสูตร ง. มหาสติปัฏฐานสูตร
 
๒๓. พระอุรุเวลกัสสปะไม่ยินดีในการบูชาไฟ เพราะสาเหตุใด ?
  ก. กลัวถูกทรมาน ข. บริวารหนีไปที่อื่น
  ค. ไม่ใช่ทางนิพพาน ง. อาศรมถูกไฟไหม้
 
๒๔. พระเจ้าพิมพิสารถวายเวฬุวันอุทยาน ด้วยทรงเห็นอย่างไร ?
  ก. มีเสียงอื้ออึงกึกก้อง ข. เหมาะแก่สมณวิสัย
  ค. มีมนุษย์พลุกพล่าน ง. อยู่ไกลจากพระนคร
 
๒๕. “ผู้ใดบรรลุธรรมก่อน จงบอกแก่กัน”  ใครพูดกับใคร ?
  ก. อุปติสสะ-โกลิตะ ข. พาหิยะ-พากุละ
  ค. อนุรุทธะ-อุบาลี ง. อุปติสสะ-อัสสชิ
 
๒๖. พระบรมศาสดา ตรัสสอนอุบายแก้ง่วงแก่ใคร ?
  ก. พระราหุล ข. ทีฆนขปริพาชก
  ค. พระสารีบุตร ง. พระมหาโมคคัลลานะ
 
๒๗. พระสาวกรูปใด ได้รับยกย่องให้เป็นนักกฎหมายในพระศาสนา ?
  ก. พระอุบาลี ข. พระนทีกัสสปะ
  ค. พระอานนท์ ง. พระมหากัสสปะ
 
๒๘. พระเทวทัตไม่ได้บรรลุมรรคผล เพราะสาเหตุใด ?
  ก. ถือตัวว่าเป็นกษัตริย์ ข. ถูกลาภสักการะครอบงำ
  ค. ไม่ได้บวชด้วยศรัทธา ง. มีปัญญาด้อยกว่าคนอื่น
 
๒๙. พระราธะ เป็นที่มาของเรื่องใด ?
  ก. การทำบุญตักบาตร ข. ติสรณคมนุปสัมปทา
  ค. เอหิภิกขุอุปสมบท ง. ญัตติจตุตถกรรมวาจา
 
๓๐. “สิ่งใดเป็นมาร เธอพึงละความพอใจสิ่งนั้นเสีย” ตรัสแก่ใคร ?
  ก. พระภัททวัคคีย์ ข. พระราธะ
  ค. พระนันทะ ง. พระอานนท์
 
๓๑. ถ้ามีภิกษุมาทูลลาเที่ยวจาริกไปที่อื่น พระศาสดามักตรัสให้ไปลา
พระสารีบุตรก่อน เพื่อประโยชน์ใด ?
  ก. เพื่อเรียนกัมมัฏฐาน ข. เพื่อป้องกันอันตราย
  ค. เพื่อท่านจะได้ไปด้วย ง. เพื่อท่านจะได้สั่งสอน
 
๓๒. ใครตั้งอาศรมอยู่ที่ริมฝั่งแม่น้ำโคธาวารี ?
  ก. ชฎิล ๓ พี่น้อง ข. พราหมณ์พาวรี
  ค. อาฬารดาบส ง. สัญชัยปริพาชก
 
๓๓. มาณพ ๑๖ คนไปเฝ้าพระพุทธเจ้า เพื่อทูลถามปัญหาที่ไหน ?
  ก. ปาสาณเจดีย์ ข. อานันทเจดีย์
  ค. ปาวาลเจดีย์ ง. ป่ามหาวัน
 
๓๔. พระสาวกรูปใด ได้รับการยกย่องว่า สามารถอธิบายธรรมย่อให้พิสดาร ?
  ก. พระโสณกุฏิกัณณะ ข. พระมหากัสสปะ
  ค. พระมหากัจจายนะ ง. พระกุมารกัสสปะ
 
๓๕. ธรรมเปรียบด้วยรถ ๗ ผลัด ที่พระปุณณมันตานีบุตรสนทนากับ
พระสารีบุตร ว่าด้วยเรื่องอะไร ?
  ก. อริยสัจ ๔ ข. วิสุทธิ ๗
  ค. มรรค ๘ ง. โพชฌงค์ ๗
 
๓๖. “โลกมีอะไรผูกพันไว้”  พระองค์ตรัสตอบอย่างไร ?
  ก. ความเพลิดเพลิน ข. ความทะยานอยาก
  ค. ความยินดีในกาม ง. ความไม่รู้อริยสัจ ๔
 
๓๗. พระเถรีรูปใด เป็นอัครสาวิกาเบื้องขวา เลิศทางมีปัญญามาก ?
  ก. พระนางปชาบดี ข. พระเขมาเถรี
  ค. พระอุบลวัณณาเถรี ง. พระปฏาจาราเถรี
 
๓๘. สาลวโนทยาน เป็นสถานที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงอะไร ?
  ก. ปฐมเทศนา ข. ยมกปาฏิหาริย์
  ค. ปัจฉิมโอวาท ง. โอวาทปาติโมกข์
 
๓๙. ข้อใด นับเข้าในอภิญญาเทสิตธรรมที่ทรงแสดง ณ ป่ามหาวันว่า
เป็นเหตุให้พรหมจรรย์ตั้งอยู่ได้นาน ไม่เสื่อมสูญ ?
  ก. อิทธิบาท ๔ ข. พรหมวิหาร ๔
  ค. อริยสัจ ๔ ง. ปาริสุทธิศีล ๔
 
๔๐. ธรรมที่พระรัฐบาลเถระแสดงไว้ว่า “โลกคือหมู่สัตว์ พร่องอยู่
ู่เป็นนิตย์ ไม่รู้จักอิ่ม เป็นทาสแห่งตัณหา” เรียกชื่อว่าอย่างไร ?
  ก. ธรรมจักร ข. ธรรมจริยา
  ค. ธรรมุเทศ ง. ธรรมจักษุ
 
๔๑. พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงปลงอายุสังขารในพรรษาที่เท่าไร ?
  ก. พรรษาที่ ๒๕ ข. พรรษาที่ ๓๔
  ค. พรรษาที่ ๔๔ ง. พรรษาที่ ๔๕
 
๔๒. พระอานนท์ไม่ได้สติเพื่อทูลอาราธนาให้พระพุทธเจ้าดำรงอยู่อีก
กัปหนึ่งหรือเกินกว่านั้น เพราะสาเหตุใด ?
  ก. เพราะถูกมารดลใจ ข. เพราะถูกขับไล่
  ค. เพราะยังทำใจไม่ได้ ง. เพราะเป็นปุถุชน
 
๔๓. สถานที่ใด อยู่ในจำนวนที่ตั้งของสังเวชนียสถาน ๔ ตำบล ?
  ก. ลัฏฐิวัน ข. ลุมพินีวัน
  ค. เชตวัน ง. ป่ามหาวัน
 
๔๔. พระโอวาททั้งปวงที่ทรงประทานแล้วตลอดพระชนม์ชีพ ประมวล
ลงเป็นหนึ่งเดียว คืออะไร ?
  ก. ความไม่ประมาท ข. ทางสายกลาง
  ค. ดวงตาเห็นธรรม ง. ความกตัญญู
 
๔๕. เมื่อพระศาสดาเสด็จปรินิพพานแล้ว เกิดความมหัศจรรย์อะไร ?
  ก. เกิดลมพายุ ข. ฝนสีแดงตก
  ค. แผ่นดินไหว ง. ฟ้าปิดมืดมิด
 
๔๖. บุคคลในข้อใด ควรบรรจุอัฐิธาตุไว้ในสถูปเพื่อสักการบูชา ?
  ก. พระพุทธเจ้า ข. พระอรหันตสาวก
  ค. พระเจ้าจักรพรรดิ ง. ถูกทุกข้อ
 
๔๗. ข้อใด ไม่ใช่ความเสื่อม ๔ อย่าง ที่คนบางพวกประสบเข้าแล้ว
จึงออกบวชในพระพุทธศาสนา ?
  ก. ความแก่ชรา ข. ความสิ้นหวัง
  ค. ความเจ็บป่วย ง. ความสิ้นญาติ
 
๔๘. ในคราวทำปฐมสังคายนา พระสาวกรูปใด วิสัชนาพระสูตร ?
  ก. พระมหากัสสปะ ข. พระอุบาลี
  ค. พระอานนท์ ง. พระสารีบุตร
 
๔๙. ใครเป็นอัครศาสนูปถัมภก ในคราวทำปฐมสังคายนา ?
  ก. มัลลกษัตริย์ ข. พระเจ้าพิมพิสาร
  ค. พระเจ้าอโศก ง. พระเจ้าอชาตศัตรู
 
๕๐. การทำสังคายนาครั้งไหน เป็นเหตุให้พระพุทธศาสนาแผ่ขยายไป
ยังนานาประเทศ ?
  ก. ปฐมสังคายนา ข. ทุติยสังคายนา
  ค. ตติยสังคายนา ง. จตุตถสังคายนา
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๔๗. หน้า ๑๙๑-๒๐๐.
         

ข้อสอบสนามหลวง