ชั้นประโยค ป.ธ.๓ วิชาบาลีไวยากรณ์

ประโยค ป.ธ. ๓
ปัญหาและเฉลย บาลีไวยากรณ์
สอบ วันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๐๙
เวลา ๑๔.๑๕ - ๑๗.๑๕ น.

๑.	พยัญชนะในบาลีมีเท่าไร อะไรบ้าง ต่างจากสระอย่างไร พยัญชนะไหน ประกอบกับสระได้ทั่วไป และพยัญชนะไหนประกอบได้ไม่ทั่วไป ฯ

๒.	สนธิคืออะไร ในที่เช่นไรแปลงนิคคหิตเป็น ญ ได้, รชฺชํ-อทาสิ, ฉ-อายตนํ, ปพฺพชิสฺสามิ-เอว-อหํ เมื่อสนธิกันแล้วได้รูปเป็นอย่างไร ฯ

๓.	สรรพนามคืออะไร แบ่งเป็นเท่าไร อะไรบ้าง ฯ จงบอกคำที่ขีดเส้นใต้ใน ประโยคต่อไปนี้ว่า เป็นสรรพนามชนิดไหน อยํ อาจริโย มํ นิจฺจเมว โอวทติ อนุสาสติ โส หิ มยฺหํ วุฑฺฒึ อาสึสติ ฯ

๔.

จงแก้คำผิดในประโยคต่อไปนี้ ให้ถูกต้องตามหลักไวยากรณ์ ถ้าเห็นว่าถูก
ให้คงไว้ตามเดิม

ก. อถสฺส คหิตสาขาปิ อกฺกนฺตสาขาปิ ภิชฺชิ ฯ

ข. สรีรโต เสทา มุญฺจึสุ ฯ

ค. อมฺมตาตา มยา ภิกฺขุสหสฺสานิ นิมนฺติตานิ ฯ

ฆ. มยํ วีสตีนํ ภิกฺขูนํ ภิกฺขํ ทสฺสามิ ฯ

ง. ยุวา อนฺตรามคฺเค คจฺฉนฺโต เอกํ อิตฺถึ ตตฺถ โจเรหิ ปหริยนฺตี อทฺทส ฯ

๕.	นามกิตก์ กับ กิริยากิตก์ ต่างกันอย่างไร ฯ ปารคู (ชโน), อนุปายินี (ฉายา), อาราโม (ธมฺโม) ลงปัจจัยอะไร มีวิเคราะห์อย่างไร ฯ

๖.	สมาสว่าโดยชื่อมีเท่าไร อะไรบ้าง ฯ สุขสํวาโส (ธีโร), ธมฺมาราโม (ภิกฺขุ), กปฺปสตสหสฺสปูริตปารมี (อานนฺทตฺเถโร) เป็นสมาสอะไร จงตั้งวิเคราะห์มา ตามลำดับ ฯ

๗.	ศัพท์เช่นไร เรียกว่า ศัพท์ตัทธิต ต่างจากศัพท์สมาสอย่างไร ฯ ปณฺฑิตชาติโย, ชาลินี (ตณฺหา), ปญฺจโม เป็นตัทธิตไหน ลงปัจจัยอะไร มีวิเคราะห์อย่างไร ฯ

ให้เวลา ๓ ชั่วนาฬิกา

เอกสารอ้างอิง
	สำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง และคณะ. (๒๕๕๕). ปัญหาและเฉลย ประโยคบาลีสนามหลวง ชั้นประโยค ป.ธ.๓ พ.ศ.๒๕๐๐-๒๕๕๕. หน้า ๒๑๕-๒๑๗.